ماجرای فروش سوالات آزمون خلبانی چه بود؟

چندی پیش با انتشار خبر خرید و فروش سوالات آزمون خلبانی گمانه‌زنی‌ها در مورد علت افشای این سوالات محرمانه و حساس شروع شد تا اینکه روز گذشته خبرگزاری‌ها از بازداشت یکی از معاونان سازمان هواپیمایی کشوری به اتهام افشا و خرید و فروش سوالات آزمون خبر دادند.

 «جهان‌صنعت» با این مقدمه نوشت: در تماس با مسوولان سازمان هواپیمایی، رضا جعفرزاده، مدیر روابط‌عمومی این سازمان به جز اشاره به توضیحی مبهم که در وب سایت این سازمان منتشر شده، جزییات بیشتری را ارائه نکرد‌.

وی در پاسخ به این سوال که خبر بازداشت یکی از معاونان این سازمان به اتهام افشای سوالات را تایید یا تکذیب می‌کنید، تنها سکوت کرده و افکار عمومی را به توضیحات ارائه شده در وب سایت این سازمان ارجاع داد‌.

مسوولان سازمان هواپیمایی در حالی به ارائه این توضیحات بسنده کرده‌اند که در مطلب منتشر شده در وب سایت این سازمان اشاره‌ای به خبر منتشر شده مبنی بر بازداشت یکی از معاونان این سازمان نشده است و بر همین اساس به نظر می‌رسد تمایلی برای توضیح بیشتر وجود ندارد‌.

آنچه تاکنون در رسانه‌ها منتشر شده نشان می‌دهد معاون بازداشت‌شده با وثیقه پنج میلیارد ریالی آزاد شده و در همان روز در جلسه معاونان شرکت کرده است‌.

«محمدجواد‌.ت» به عنوان یکی از معاونان سازمان هواپیمایی کشوری که به علت فروش سوالات بالاترین گواهینامه خلبانی بازداشت شده بود، با وثیقه پنج میلیارد ریالی آزاد شد‌.

بر اساس آیین‌نامه سازمان هواپیمایی کشوری جمهوری اسلامی ایران، متقاضی صدور گواهینامه پرسنل پروازی در صورت گذراندن دوره آموزشی مصوب در مرکز آموزش مورد تایید، اثبات دانش علمی، اثبات مهارت پرواز در سیمولاتور، اثبات مهارت پرواز با وسیله پرنده، اثبات توانایی صحبت‌کردن و فهمیدن زبان مورد نیاز برای مکالمات رادیویی و دارا بودن سلامت پزشکی مناسب می‌تواند گواهینامه مدنظر را از سازمان دریافت کند‌. در شرایطی که پس از موفقیت در آزمون سازمان هواپیمایی گواهینامه بین‌المللی برای دانشجو صادر خواهد شد، خرید و فروش سوالات این آزمون ابعاد تازه‌ای را به روند تایید خلبانان ایرانی که یکی از خوشنام‌ترین خلبانان در سطح جهان هستند، اضافه کرده است‌.

‌براساس اطلاعاتی که از جزییات انتشار این سوالات منتشر شده فرد خاطی دی‌ماه سال گذشته در جریان برگزاری atpl-a که بالاترین گواهینامه هواپیماهای مسافربری است، با فردی تبانی کرده و سوالات آزمون را که محرمانه بوده در اختیار وی قرار داده‌ و آزمون صوری برگزار کرده است‌.

همچنین معلوم شد فردی که مورد آزمون قرار گرفته در چند دوره قبلی نتایج ضعیفی به دست آورده بود اما در این آزمون صوری بالاترین رتبه را کسب کرده است‌.

بر این اساس به دستور سرپرست دادسرای امور جنایی تحقیقات محرمانه‌ای در این‌باره آغاز و حتی یکی از ماموران به ‌عنوان متقاضی دریافت گواهینامه خلبانی راهی سازمان هواپیمایی شد تا اطلاعات بیشتری به دست بیاورد‌. این در حالی بود که افرادی که موفق به کسب نمره قبولی در این آزمون شوند می‌توانند هواپیماهای مسافربری را هدایت کنند و حال فردی که با تبانی توانسته بود چنین گواهینامه‌ای را کسب کند، می‌توانست خطرآفرین باشد‌.

در هفته جاری متهم اصلی لو رفتن سوالات آزمون خلبانی به دادسرای امور جنایی احضار شد اما در جریان بازجویی اتهامش را انکار کرد. این در حالی بود که چند نفر از همکارانش شهادت دادند که وی سوالات را در اختیار فردی که پیش از این با وی آشنا بوده، قرار داده است‌. در چنین شرایطی قاضی شهریاری برای متهم قرار وثیقه 500 میلیون تومانی صادر کرد‌‌.

دیگر اتهام محمد «جواد‌.ت‌» که در بخش استاندارد پرواز سازمان هواپیمایی کشوری فعالیت می‌کرد، اخذ رشوه از شرکت‌های هواپیمایی‌ عنوان شده است‌.

توضیح سازمان هواپیمایی کشوری

با توجه به اینکه تحقیقات قضایی درباره این پرونده همچنان ادامه دارد جزئیات بیشتری در دسترس نیست‌. در همین حال سازمان هواپیمایی کشوری که از ارائه توضیحات بیشتر در مورد فرد بازداشت شده طفره می‌رفت، روز گذشته مطلبی را در وب سایت خود قرار داده که در آن به‌طور کلی اعلام کرده اهرم‌های جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی در سازمان تعبیه شده است‌.

در این بیانیه آمده است‌: همانطور که مطلع هستید جایگاه سازمان هواپیمایی کشوری نظارتی و حاکمیتی است و وظایف محوری آن تطبیق قوانین و مقررات در دست اجرا با قوانین و مقررات بین‌المللی است و در همین راستا اصلاحاتی در بخش‌هایی از سازمان در دست اقدام بوده است که دفتر گواهینامه‌ها امتحانات و امور پزشکی نیز از آن مستثنا نیست‌. در صورت دریافت هرگونه گزارشی در خصوص عدم سلامت آزمون‌های سازمان و مواردی از این دست ابزارهای لازم برای رسیدگی به اینگونه موارد در سازمان پیش‌بینی و اجرا شده است که بعضا اصلاح یا اصلاحات صورت گرفته ناشی از یافته‌ها و اشکالات منجر به تغییر ساختارها شده است این موضوع نه صرفا در دفتر گواهینامه‌ها که در سایر بخش‌های سازمان نیز انجام شده و می‌شود که شایعه مطرح شده در مورد آن دفتر نیز از آن مستثنا نبوده حال چرا و چگونه این موارد به رسانه‌ها کشیده شده است بسی جای تامل دارد‌. در ادامه ذکر این نکته خالی از لطف نیست که گفته شود رسیدگی به عدم تطابق الزامات برگزاری امتحانات و وجود مغایرت با مقررات مذکور همواره شرح وظایفی بوده که در سنوات گذشته نیز انجام و اشکالات و یافته‌هایی وجود داشته که منجر به تغییر اصلاح ساختار و دستورالعمل‌های مرتبط و روش‌ها شده و این روند با کار کارشناسی و در چارچوب‌های تعریف شده مورد توجه قرار گرفته است بنابراین سازمان هواپیمایی کشوری همواره جهت به روز رسانی قوانین و مقررات و فرآیندهای اجرایی که منجر به ارتقای ایمنی در صنعت است حساسیت‌های لازم را به خرج داده است‌.

نماینده مجلس‌: پیگیری می‌کنیم

در همین حال محمدرضا رضایی‌کوچی، رییس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی اظهار کرد‌: مجلس شورای اسلامی نقش نظارتی دارد و طبیعی است که هرجا شبهه‌ای مشاهده شود به عنوان نماینده مجلس ورود خواهیم کرد‌.

کوچی‌رضایی افزود‌: مجلس وظیفه دارد کار نظارتی خود را انجام دهد و ما در کمیسیون عمران به همه موضوعات اینچنینی حساس هستیم و حتما کمیسیون به این موضوع واکنش درخور نشان خواهد داد‌. در شرایطی که آوازه خلبان‌های ایرانی در تمام دنیا پیچیده بروز چنین مشکلاتی می‌تواند این اعتبار را خدشه دار کند‌.

معامله با سوالات آزمون خلبانی با موارد مشابهی که در مورد کنکور سراسری یا آزمون‌های مشابه رخ می‌دهد متفاوت‌تر است چراکه با امنیت پرواز و جان صدها نفر انسان نیز سر و کار دارد‌. معامله سوالات آزمون خلبانی در شرایطی رخ می‌دهد که خلبان‌هایی که موفق به دریافت گواهینامه می‌شوند افراد خاصی هستند که توانایی زندگی در شرایط خاص‌تر را دارا هستند؛ سفرهای پی‌در پی، خطرات پرواز، حفظ جان مردم و پروازهای غیرمنتظره از جمله شرایطی است که خلبان‌ها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند و در صورتی که بدون داشتن توانایی‌های لازم وارد این حرفه شوند صنعت هوانوردی کشور دچار فاجعه خواهد شد‌.