به گزارش شبکه اطلاع رسانی «تدبیر و امید»؛ حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی پنجشنبه شب در نشست خبری پایان سفر خود به نیویورک در جمع خبرنگاران رسانههای بینالمللی اظهار کرد: یکی از نکاتی که سه سال پیش در سفرم به نیویورک به آن اشاره کردم اهمیت مبارزه با خشونت و افراطیگری و تروریسم بود و این که منطقه ما با معضل بیثباتی مواجه شده است. خاورمیانه بسیار مهم است و بیثباتی نمیتواند بر منطقه محصور بماند و به دیگر نقاط سرایت خواهد کرد همانطور که دیدیم تروریسم مرزی نمیشناسد.
او افزود: متاسفانه ویروس تروریسم در اروپا، آفریقا، آسیا، آمریکا و همهجا سرایت کرده و همه جهان را مبتلا کرده است. در زمینه مبارزه با تروریسم باید تلاش مضاعف کنیم و خوشحالم که بگویم ایران به عنوان سد بزرگی در منطقه علیه القاعده و داعش بوده و امروز به عنوان سدی بزرگ برابر تروریستها ایستاده است.
روحانی اضافه کرد: همه کشورها را دعوت میکنم که در مبارزه با تروریسم جدی باشند چون این خطر فقط برای ما نیست بلکه برای همه جهان است و باید بتوانیم دیر یا زود موفق شویم تا این خطر را از بین ببریم.
وی با اشاره به صحبتهای سه سال پیش خود در اولین سفرش به نیویورک یادآور شد: در آن زمان تاکید کردم که مسائل پیچیده بینالمللی از طریق گفتوگو و تعامل سازنده قابل حل و فصل است و از طرفی گفتم همه باید با صدا و موضع واحد علیه خشونت و افراطیگری بایستیم. به همین دلیل از مجمع عمومی خواستم قطعنامهای را تحت عنوان جهان عاری از خشونت و افراطیگری به تصویب برساند.
رییس جمهور همچنین به حل مساله هستهای ایران اشاره کرد و افزود: بعد از ماهها تلاش و گفتوگو بین ایران و 1+5 و در مجموع مذاکرات 7 کشور، ما در یکی از مسائل مهم و پیچیده یعنی هستهای به نتیجه رسیدیم و به توافق دست یافتیم که مورد تایید شورای امنیت قرار گرفته است.
او ادامه داد: 8 ماه از آن توافق و اجرایی شدن برجام گذشته و برای ما بسیار مهم بود که به جهان بگوییم نظام جمهوری اسلامی در موضوع سلاح هستهای و کشتار جمعی که همواره تاکید کرده در دکترینش نیست، به اثبات برساند که به دنبال چنین سلاحهایی نیست و این از لحاظ تعهد اخلاقی و سیاسی موفقیت بزرگی برای ملت و دولت ایران بود.
روحانی همچنین بیان کرد: برخی از کشورها حتی با پیچ و مهره غنیسازی هستهای ما هم موافق نبودند اما توانستیم جهان را به این اذعان برسانیم که غنیسازی حق ایران است و امروز هم این مسیر را در نطنز، فردو و اراک ادامه میدهیم.
رییسجمهور در ادامه به تحریمها علیه ایران اشاره کرد و گفت: موضوع تحریم، از ابتدا یک ابزار غلط و نادرست بود که بعضیها به کار گرفته بودند و به ضرر همه بود. دو موضوع در تحریم بسیار اهمیت داشت. یکی انرژی و مساله نفت و گاز و دیگری روابط بانکی. در مساله انرژی بعد از اجراییشدن برجام تحریمها به طور کامل برداشته شده و ایران فعالیت عادی خود را انجام میدهد اما در مساله روابط بانکی ما هنوز مشکلاتی داریم که طرف مقابل باید به طور 100 درصد و کامل در این زمینه به تعهدات خود عمل کند.
رییسجمهور در پاسخ به سوالی درباره برخی دستگیریهای صورت گرفته در ایران و این تحلیل که این دستگیریها برای ضعیف کردن موضع او است گفت: در ایران مثل همه جوامع دموکراتیک به طور طبیعی اختلاف نظر وجود دارد. دولت هم موافقان فراوانی دارد و هم منتقد و مخالف دارد که این طبیعت یک جامعه آزاد است و ما از این نظر هیچ گلهای نداریم اما اگر موردی از دستگیریها در ایران بوده باید توسط قوه قضاییه مورد محاکمه قرار بگیرد و اگر در مرحله دادسرا جرمی برای آنها در حد کیفرخواست به اثبات برسد و پرونده به دادگاه برود به طور طبیعی روال آن پیگیری میشود.
او ادامه داد: من به عنوان رییسجمهور تلاشم بر این است که در ایران، همچنین در بخش قوه قضاییه و در بخشهای امنیتی قانون به خوبی اجرا شود و این مسوولیت من است. مخصوصا درباره اجرای قانون اساسی که مسوولیت اجرا و حفظ قانون اساسی صرفا به عهده رییسجمهور است و رییسجمهور در قبال آن مسوولیت دارد. من طبق وظایف خودم مسائل را دنبال کردم و میکنم البته این به معنای آن نیست که هر بار من اقدام میکنم آن اقدامات اعلام شود و در رسانهها مورد بحث قرار گیرد.
روحانی در پاسخ به این سوال که در رابطه با برجام چه انتظاری از آمریکا دارد و اگر انتظارات برآورده نشود چه برخوردی خواهد داشت؟ تصریح کرد: گلهای که ما از ایالات متحده آمریکا در نحوه اجرای برجام داریم، در طول 8 ماه گذشته این است که در اجرای تعهدات خود در برخی از موارد ما شاهد تاخیر هستیم و در برخی از موارد هم شاهد اهمال و همچنین نبود شفافیت هستیم. مثلا طبق برجام پس از اجرایی شدن آن باید فروش هواپیماهای مسافربری به ایران آزاد باشد و تحریم و ممنوعیت در این زمینه برداشته شود. معنای این آن بود که از همان روز اول همه مجوزها برای فروش هواپیما داده شود اما شما میبینید در این روزهای اخیر است که خبرهایی راجع به فروش هواپیماهایی مثل ایرباس و بویینگ اعلام میشود، گله ما از تاخیر است چون از زمانی که برجام امضا شد تا زمانی که اجرایی شد فرصت کافی برای تدوین همه آییننامهها و مقررات در هر دو طرف داشتیم.
وی اضافه کرد: ما به همه تعهداتمان عمل کردیم اما طرف مقابل ما مثل این موردی که گفتم تاخیر دارد، البته طرف مقابلی که میگویم عمدتا ایالات متحده آمریکاست و بقیه کشورها تلاش میکنند که برجام اجرایی و عملیاتی شود. آمریکاییها در مساله بانکها طبق آن چه بانکهای بزرگ به ما میگویند به صورت شفاف صحبت نمیکنند که یک بار به صراحت بگویند شما آزاد هستید که با ایران کار کنید و مانعی پیش روی شما نیست. گاهی با لحنی صحبت میکنند که طرف را دچار شک و تردید میکنند. مثلا میگویند بله تحریم برداشته شده ولی تحریم هستهای برداشته شده و حواستان باشد که تحریمهای اولیه هست و باید آنها را مراعات کنید. یا بانکهای بزرگ را نسبت به شدت عمل خزانهداری آمریکا میترسانند. این موردی است که ما نسبت به آن اعتراض داریم. ساز و کاری برای این اعتراض وجود دارد که ما مراحل آن را طی کردیم و در حال طی کردن آن هستیم.
رییس جمهور در بخش دیگری از صحبتهای خود درباره مهمترین نکاتی که در ملاقاتهای خود در سفر به قاره آمریکا پیگیری کرده است بیان کرد: مسائلی که در نشست کشورهای غیرمتعهدها در ونزوئلا مطرح بود و با سرانی که در آنجا ملاقات داشتیم و ملاقاتی که در کوبا با رییسجمهور کوبا داشتیم و ملاقاتهایی که در نیویورک داشتیم شاید نکاتشان متفاوت باشد اما در همه این ملاقاتها شاید یک بخش آن مساله استفاده از فرصت پسابرجام بود و این که چطور روابط اقتصادی را توسعه دهیم و روابط بانکی بین ایران و کشورهای دیگر توسعه پیدا کند و این که بتوانیم فرصتی که در دوران تحریم ظالمانه از دست رفته بود را چگونه جبران کنیم. برجام در واقع به نفع همه کشورها بود چون همه کشورها در معاملات اقتصادی خود با ما مشکلاتی داشتند و با اجرای برجام آن مشکلات یا برداشته و یا کم شده است. بنابراین برای بهرهبرداری از این فرصت در روابط سیاس و اقتصادی صحبتهایی داشتیم.
او اضافه کرد: نکته دیگری که در این ملاقاتها مطرح بود تقریبا مسائل منطقه و ناامنیهایی که در منطقه وجود دارد بود و مشکلاتی که در عراق، یمن، سوریه و سایر کشورها وجود دارد و نحوه همکاری برای حل این مسائل بسیار مهم در این ملاقاتها مطرح بود. البته در جنبش غیرمتعهدها موضوعاتی برای فعالتر شدن این جنبش و نحوه روابط ما با کشورهای آمریکای لاتین نیز مطرح شد.
روحانی در پاسخ به این سوال که ممکن است خرید هواپیما از آمریکا باعث بازشدن پای تکنیسینهای آمریکایی به ایران شود و آیا ایران با آغوش باز به آنها خوشامد خواهد گفت و این مساله باعث تجارت بیشتر با آمریکا خواهد شد یا خیر؟ تصریح کرد: ما که همیشه با مردم آمریکا رابطه خوب و دوستانهای داشتیم و امروز هم رابطه دوستانهای داریم و همه آمریکاییهایی که در طول سالیان گذشته به ایران میآمدند از مهماننوازی ایرانیها به عنوان یک نکته برجسته تعریف میکنند. ما اگر مشکلاتی داریم با دولت آمریکاست نه با کمپانیها، دانشگاهیان و مردم آمریکا و بخشهای دیگر. ما قبلا هم با ایرباس و بویینگ گفتوگو داشتیم و بعد از اجراییشدن برجام سفرهایی از سوی مسوولان ایرباس به ایران انجام شده و مقامات ایرانی هم به آنجا سفر کردهاند. چندین سفر هم تاکنون مسوولان بویینگ به ایران داشتهاند و مذاکرات مفصلی راجع به خرید هواپیما شده و من فکر نمیکنم هیچ گونه مشکلی برای کمپانیهای آمریکا در ایران وجود داشته باشد.
وی افزود: من رسما هم در یک سخنرانی قبلا در نیویورک و چندبار در ایران تاکید کردم که بعد از برجام راه برای کمپانیهای آمریکا و سرمایهگذاری و تکنولوژی از نظر ما باز است. البته شاید آمریکاییها مشکلاتی داشته باشند که باید مشکلات را حل کنند. اتفاقا یکی از موارد مهمی که وجود دارد این است که بعد از برجام همه به خوبی از این فضا استفاده میکنند و تنها شرکتهایی که نمیتواند به خوبی از این فضا استفاده کند کمپانیهای آمریکایی هستند و این هم به دلیل قوانین دست و پاگیر نادرستی که از گذشته علیه ایران وضع شده و همیشه این قوانین به ضرر خود آمریکا بوده و خواهد بود.
رییس دولت یازدهم در پاسخ به سوالی درباره تنشهای فعلی خاورمیانه و مشکلاتی که با کشور عربستان وجود دارد اظهار کرد: ناامنی و بیثباتی در منطقه ما از حد عادی فراتر رفته و ما در همسایگانمان شاهد مشکلات فراوانی هستیم و معتقدیم بیثباتی و ناامنی را در منطقه باید حل کرد و با موضوع تروریسم باید با همکاری یکدیگر مقابله کرد. البته برخی کشورها مثل عربستان اشتباه محاسبه دارند، به هر حال 2 سال بمباران یمن برای آنها هیچ خاصیتی نداشته و برای مردم مظلوم یمن خسارتبار و خونبار بوده است.
او ادامه داد: میبینید روزانه با بمبارانهایی که در یمن صورت میگیرد صدها کودک و زن کشته میشوند و تمام زیرساختهای این کشور از بین میرود. این مسیر نادرستی است که برخی از کشورها از جمله عربستان سعودی انتخاب کردهاند. خواست ما این است که در حالی که منطقه ما که از ناامنیها لبریز شده و کشورهایی در حال نابودی کامل هستند، همه کشورهای جهان دولتهایی را که به اختلافات منطقهیی دامن میزنند و متاسفانه کشورهای همسایه را بمباران و به تروریستها کمک میکنند تحت فشار جدی قرار دهند. سازمان ملل و شورای امنیت در این زمینه باید به نقش و مسوولیت خود عمل کنند تا ما بتوانیم از این معضل بزرگی که منطقه ما با آن مواجه شده عبور کنیم.
روحانی همچنین بیان کرد: ما هم برای منطقه خود نگران هستیم. این که ما با تروریستها مقابله میکنیم و در منطقه میجنگیم یک دلیلش خواست دولتها و ملتهای منطقه از ماست و دلیل دیگرش امنیت ملی خودمان است. اگر با تروریسم مبارزه نکنیم تنها بحث امنیت ایران و خاورمیانه نیست بلکه حتما اروپا، آمریکا، آسیا و بقیه جاهای دنیا در معرض خطر قرار خواهند گرفت.
رییس جمهور درباره حلکردن مشکل حج که مردم برخی از کشورها نمیتوانند در این مراسم شرکت کنند خاطرنشان کرد: همه باید توجه کنیم که اختیارات کشور عربستان نسبت به مساله حج یک اختیار نامحدود نیست. درست است که مکه و مدینه در سرزمین عربستان قرار گرفته اما مکه و مدینه و به خصوص اعمال حج به عنوان یک فریضه دینی و اسلامی از آن همه مسلمانان جهان است. همیشه مشکلاتی برای برخی از کشورهای جهان در این زمینه بوده و متاسفانه امسال این مشکلات شامل حال چند کشور از جمله ایران شد که ایرانیان نتوانستند مراسم حج را انجام دهند. عربستان باید به مسوولیت خود در این زمینه عمل کند. این یک گناه بزرگ از لحاظ دینی و اشتباه بزرگ از لحاظ سیاسی است. این زیرپا گذاشتن مقررات دینی و مذهبی و روابط حسن همجواری است که عربستان آن را زیر پا میگذارد و ما امیدواریم عربستان در مسیر درست خود قرار گیرد. کاری که در این دو سه سال اخیر در عربستان شاهد بودیم تکرارش میتواند برای کل منطقه فاجعهبار و برای خود عربستان خطرناک باشد.
رییس دولت تدبیر و امید در پاسخ به این سوال که چه وجوه مشترکی بین موضعگیریهای آمریکا و عربستان میبیند که در سخنرانی خود در سازمان ملل از آنها خواستید اشتباهات گذشته خود را تکرار نکنند؟ یادآور شد: البته دو موضوع متفاوت در سخنرانی من مطرح شد. وجه مشترک آن تخلف از قوانین و مقررات بینالمللی و تعهدات و اصول اخلاقی است اما درباره آمریکا آنچه ما از آمریکا در این سخنرانی خواستیم این است که آمریکا به تعهدات بینالمللی خود باید عمل کند چرا که موضوع برجام یک موضوع دوجانبه بین ایران و آمریکا نیست بلکه یک موضوع چندجانبه است و چون در شورای امنیت سازمان ملل متحد به تصویب رسیده یک تعهد بینالمللی است و آمریکا باید دقیقا به تعهداتش که در برجام آمده به دقت عمل کند.
وی با اشاره به سخنرانی امروز خود در سازمان ملل خاطرنشان کرد: موضوع دیگر دستاندازی آمریکا به اموال ایران بود. چون برای آمریکاییها کاری که انجام دادند بسیار خطرناک است و اموالی که به بانک مرکزی ایران تعلق دارد به بهانههای واهی تصرف کردهاند و یک مساله بسیار عجیبی در حقوق آمریکا اتفاق افتاده و آن این است که کنگره به طور مستقیم در یک مورد دادگاهی وارد شده و قانون گذرانده. در کمتر کشوری که تفکیک قوا را پذیرفتهاند سراغ داریم که قوه مقننه بیاید و در رای دادگاه مداخله کند. این بسیار کار عجیبی بود که در آمریکا صورت گرفت. البته ما این دستاندازی آمریکا به اموال ایران را به عنوان یک دزدی بینالمللی محکوم میکنیم و در دادگاه لاهه شکایت بردهایم و حتما این شکایت را دنبال میکنیم و آمریکا را در این دادگاه محکوم خواهیم کرد و این پول را با سودش از آمریکا پس خواهیم گرفت.
روحانی اضافه کرد: به هر حال آمریکا کار بسیار نادرستی در این زمینه انجام داده است. چون در مسائل بانکی و اسناد و اوراق بهاداری که در دنیا وجود دارد و در بانکهای مختلف مورد معامله قرار میگیرد، اگر بنا باشد کشوری بخواهد با دادگاهها و مقررات داخلی خود با این مساله برخورد کند ناامنی بزرگی در مسائل بانکی به وجود میآید.
رییسجمهور در ادامه عنوان کرد: اما در رابطه با عربستان مساله عمدتا به مسائل منطقه مربوط میشد و دخالتهایی که عربستان در امور داخلی برخی از کشورها میکند و بمباران یمن و جنایاتی که در این کشور صورت میگیرد و حمایتی که عربستان از تروریستها در منطقه انجام میدهد. مشکل عمده ما با عربستان مسائل منطقهیی است و از نظر دوجانبه مسالهای به آن صورت با عربستان نداریم و اگر مشکلی هم داریم مشکلات کوچک و قابل حل و فصلی است. مشکل بزرگ ما با عربستان مسائل منطقه است بنابراین در نطقم اعتراضم به عربستان نقض قوانین بین المللی، جنایات عربستان در یمن و نحوه رفتارش با زائرین خانه خدا بود. چون عربستان باید رفتارش با زائرین خانه خدا انسانی باشد.