چگونه انتخاب رشته بدون دغدغه داشته باشیم؟

با نزدیک شدن به شروع سال تحصیلی، بازار انتخاب رشته های دانشگاهی حسابی داغ شده و تعیین راه مناسب برای رسیدن به اهداف آینده دانشجویان از دغدغه های اصلی آنها محسوب می شود.

یکی از شاخص‌های مهم تعیین مسیر زندگی اغلب انسان‌ها انتخاب رشته تحصیلی است گرچه انسان‌ها در گذر عمر همیشه در معرض انتخاب‌های فراوانی بوده‌اند. در طی یک روز انتخاب‌هایی که پیش روی افراد قرار می‌گیرد، ممکن است بیش از چند میلیون انتخاب باشد ولی آنچه سرنوشت و زندگی آدمی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، انتخاب رشته دانشگاهی است چرا که این مسئله در آینده فرد و حتی انتخاب همسرش دخیل است.

انتخاب رشته تحصیلی در دانشگاه‌ها شاخصی است که به طور ‌مستقیم بر زندگی فردی و اجتماعی افراد تاثیر می‌گذارد. انسان‌ها با انتخاب رشته تحصیلی در واقع اقدام به انتخاب سبک زندگ‌شان می‌کنند.

ارتباط مستقیم انتخاب رشته و طول عمر

سبک زندگی افراد متاثر از انتخاب رشته دانشگاهی است. از طرفی، انتخاب رشته تحصیلی مناسب به واسطه تغییراتی که در سبک زندگی ایجاد می‌کند، سلامت جسمی انسان را تضمین کرده و مانع بروز بیماری‌های مختلف می‌شود.

محمد حسنی پژوهشگر  امور جوانان در این رابطه عنوان کرد: مطالعات انجام شده در حوزه فرهنگ دانشگاهی در ایران نشان از جامعه‌پذیری و فرهنگ‌پذیری دانشگاه هایی ناکارآمد و بیگانگی دانشجویان با ساختار، فرآیند و فرهنگ دانشگاهی مطلوب دارد.

به عقیده وی، نگرش بی قدرتی، بی هنجاری، انزوای اجتماعی و در کل بیگانگی از خود، به طور فزاینده در اندیشه و احساس دانشجویان تحصیلات تکمیلی علوم انسانی و اجتماعی رواج یافته که فرآیند تحصیل، فضای دانشگاه، استادان  و دیگر دانشجویان را نیز تحت تاثیر قرار داده است.

بیگانگی دانشجویان با تحصیلات دانشگاهی

وی ادامه داد: تحقیق مبتنی بر مصاحبه های نیمه ساختی با حدود 40 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی علوم انسانی و اجتماعی شهر تهران انجام شده که نتایج آن نشان می دهد مؤلفه های اصلی بیگانگی تحصیلی و دانشگاهی ضمن ارتباط و تأثیرپذیری مستقیم از سیاست فرهنگ، آثار و پیامدهای اجتماعی، روانی و اقتصادی مهمی در زندگی دانشجویان دارد.

این پ‍ژوهشگر ضمن اشاره به اینکه در جامعه مدرن، واقعیت و ایده دانشگاه ازمرجعیت مرکزی و حیاتی درتوسعه دانش، فرهنگ و اجتماع هر ملتی برخوردار شده است، گفت:از طرفی مهمترین کارکرد دانشگاه به عنوان نهادی که نقش کلیدی در تولید دانش، توسعه فرهنگ، تمدن و حل مسائل جامعه مدرن دارد، ارتقا سطح علمی و فرهنگی جامعه است.

حسنی تصور دانشجویان را از نتیجه تحصیلات دانشگاهی خود به طور غالب ارتقای مطالعات، مهارتها و بینش عمیق تر خواند و ادامه داد: با این حال به لحاظ مفید و قابل نبودن سطح و کیفیت دانسته ها، کاربردی نبودن آنها و متناسب نبودن پاداش تحصیلات دانشگاهی با زحمات متحمل شده، احساس بی  معنایی شدیدی را میتوان در دانشجویان یافت.

تناقض چارت درسی با منسب های مختلف شغلی

یکی از دانشجویان مطالعات فرهنگی در مورد آینده شغلی خود می گوید: با توجه به جدول درسی که برای من طراحی شده هیچ پست شغلی به ازای این رشته وجود ندارد، به عبارتی آینده شغلی برای یک فارغ التحصیل مطالعات فرهنگی پیش بینی نشده است.

وی عنوان کرد: در شغل مورد علاقه ام مشغول به کار نیستم. علاقه من نویسندگی و تولید چیزی است که به آن عشق می ورزم.

وی با بیان حساسیت روند انتخاب رشته، گفت: انتخاب رشته تعهدی بزرگ و نه حکم ابدی محسوب می شود. بسیاری از فارغ التحصیلان شغل‌های غیرمرتبط با رشته‌ دانشگاهی‌شان را انتخاب کرده یا شغل‌شان را بعد از چند سال تغییر می دهند.

انتخاب رشته کل زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد

جعفر بای آسیب شناس با بیان اینکه تمام موفقیت‌ها و حتی شکست‌ها به انتخاب رشته تحصیلی بستگی دارد، افزود: انتخاب رشته تحصیلی در دانشگاه‌ها مسیر زندگی آدمی را به گونه‌ای تعیین می‌کند که استعدادها، توانمندی‌ها و ظرفیت‌های بالقوه انسان به فعلیت در آمده و گاهی با انتخاب رشته نادرست بسیاری از ظرفیت ها و توانمندی‌های جوانان نادیده گرفته می‌شود.

این آسیب‌شناس تأکید کرد:‌ انتخاب رشته موجب تعیین میزان درآمد انسان‌ها، جایگاه اجتماعی افراد و شکل گیری نگرش دیگران نسبت به فرد می شود.

انتخاب درست هویت و شخصیت می آورد

بای در ادامه صحبتهایش گفت: انتخاب رشته می‌تواند تأثیر بسزایی در اصالت، هویت، شخصیت، عزت نفس و حرمت جوانان در طول زندگی‌شان داشته باشد. از طرفی هرگونه خطا و اشتباه در مقوله انتخاب رشته ‌ تحصیلی راه های بازگشت را به روی افراد می بندد به طوری که اگر جوان در این مسئله تجدید نظر نکند دچار خسران فراوانی در طول زندگی فردی و حتی اجتماعی‌اش می‌شود.

انتخاب اشتباه پایان راه نیست

محمد کلانتر معاون آموزشی دانشگاه علم و صنعت به دانشجویانی که برای آینده تحصیلی خود هدف دارند، توصیه کرد: قبل از این که رشته مورد نظرتان را انتخاب کنید٬ چارت ها و منابع تحصیلی را مطالعه کرده تا با نگاهی باز به انتخاب رشته و واحد بپردازید.

وی عنوان کرد: تخمین و توانایی درآمد آینده مولفه ای است که ارزش بررسی دارد. انتخاب رشته دانشگاهی سرمایه گذاری بزرگی در هزینه و وقت بوده و انتخاب رشته مناسب دانشگاهی مولفه ی مهمی در درآمد آینده فرد محسوب می شود.

وی گفت:در زمان انتخاب واحد درسی دانشجویان می توانند علاوه بر مدیرا گروه خود از سایر افراد که این دروس را گذرانده مشورت گرفته تا در طول ترم و در ایام امتحان دچار مشکل و سرگردانی نشوند.

گفتنی است،  دانشجویان با انتخاب واحد های مناسب درسی می توانند ازهدر رفتن عمر و وقت شان جلوگیری کرده و با اخذ واحد های کاربردی آینده شغلی خود را تقویت و آمیزه های خود را در جهت افزایش معلومات کاری در آینده ارتقا بخشند.