شمال شهر مریض شوید، جنوب شهر ویزیت!

روبه‌روی مطب یک پزشک، صف طولانی از بیماران با در دست داشتن عکس رادیولوژی و ام آر آی منتظر حضور پزشک هستند؛ یکی سر درد دارد، دیگری چشم‌هایش ورم کرده است و زن جوانی هم عکس و آم ار آی همسرش را آورده است اما این‌جا خبری از تعرفه‌های پزشکی مصوب دولت نیست. هر پزشکی براساس سلیقه و نوع بیمارش، تعیین می‌کند که چقدر باید ویزیت بپردازند و حتی دفترچه بیمه تامین اجتماعی هم قبول نمی‌کنند چه برسد به دفترچه بیمه سلامت. به صورت تصادفی به مطب برخی پزشکان عمومی و متخصص در مناطق مختلف شهر تهران مراجعه کردیم که در این بررسی‌ها تخلفات پزشکان از مقررات نظام پزشکی به سادگی قابل لمس بود، در این شهر هزینه ویزیت پزشک از 22 هزار تومان تا 150هزار تومان متغیر است.

علی‌رغم اینکه هیات وزیران افزایش 10 درصدی تعرفه‌های پزشکی را در سال 95 مصوب و ابلاغ کرده است و باید به صورت میانگین رقمی معادل 10 درصد بر هزینه‌های درمانی و خدمات پزشکی افزوده شود اما برخی از پزشکان به این مصوبه دولت پایبند نیستند، به طوری که بر اساس سلیقه و نظر شخصی حدود دو تا سه برابر تعرفه‌های پزشکی را در ارائه خدمات سرپایی از مراجعان دریافت می‌کنند. در حالی که طبق تعرفه‌های مصوب دولت ویزیت پزشک عمومی 22 هزار تومان، متخصص 34 هزار و 500 تومان و فوق تخصص 43 هزار تومان است.

هزینه ویزیت در مناطق مختلف تهران بسیار متفاوت است به طوری که در مناطق مرکزی و شرق تهران ویزیت پزشک بین 45 تا 60 هزار تومان در نوسان است و از سوی دیگر در مناطق شمالی شهر تهران حتی هزینه ویزیت تا مبلغ 150 هزار تومان نیز می‌رسد که البته این پزشکان افرادی هستند که نام و آوازه‌ای در شهر دارند و یا به عنوان پزشک در برنامه‌های خانوادگی تلویزیون حضور یافته‌اند. بر همین اساس هم تعداد مراجعان بیشتری دارند و هم مبلغ ویزیت بیشتری از بیماران دریافت می‌کنند. البته بماند که به فواصل بسیار طولانی به بیماران وقت می‌دهند به عنوان مثال یکی از پزشکان متخصص پوست و زیبایی که اخیرا در برنامه خانواده یکی از شبکه‌های تلویزیونی حضور داشت برای 6 ماه آینده به ما وقت ملاقات داد.

بر اساس گزارش میدانی خبرنگار آنا مشخص شد برخی از پزشکان عمومی و متخصص نه‌تنها تعرفه‌های پزشکی دولت را اجرا نمی‌کنند بلکه بسیار بیشتر از حد معمول ویزیت دریافت می‌کنند؛ البته در این بین هستند پزشکان خیر و نیکوکاری که در صورت ناتوانی مالی، بیمار را معاینه و درمان می‌کنند.

جالب توجه آن است که برخی از پزشکان مطب خود را برای روزها و ساعت‌های خاصی در هفته به پزشک دیگری اجازه می‌دهند به عنوان مثال شلوغی بیش از حد مطب یک متخصص زنان و زایمان در میدان فاطمی توجهمان را به خود جلب کرد اما با نگاهی ساده تعداد مردان جوان و زنان سالخورده عکس ام آر آی به دست در این مطب خبر از موضوع دیگری می داد؛ بله خانم دکتر، مطب خود را به یک پزشک متخصص مغز و اعصاب اجاره داده بود، پزشکی که دفترچه بیمه بیماران را نیز نمی پذیرفت و بیماران باید به صورت آزاد هزینه ویزیت و دارو را پرداخت می‌کردند.

یکی از پزشکان متخصص قلب و عروق در خیابان میرداماد تهران در مورد اینکه چرا بیش از حد مجاز تعرفه‌ پزشکی دریافت می‌کند، به خبرنگار آنا می‌گوید: افزایش 10 درصدی تعرفه‌های پزشکی نمی‌تواند به هزینه‌های بهداشتی و درمانی یک پزشک پاسخ دهد زیرا میزان مالیات و هزینه‌های اجاره مطب در تهران بسیار زیاد است بنابراین به‌خاطر جبران سایر هزینه‌ها مجبورم که این کمبود درآمد را از بیماران دریافت کنم.

این پزشک معتقد است با توجه به اینکه تاکنون بسیاری از بیمارانم از تجویز دارو و نحوه دارو رضایت داشتند بنابراین نسبت به افزایش ویزیت اعتراض و انتقادی ندارند و با رضایت قلبی این هزینه را پرداخت می‌کنند حتی برخی از بیماران که از شهرستان مراجعه می‌کنند در مراحل بعدی علاوه بر معرفی من به دوستان و نزدیکانشان، سوغات شهرشان را هم برایم می‌آورند.

رعایت قانون تعرفه پزشکی الزامی است

دکتر محمد جهانگیری،‌ رئیس دبیرخانه شورای عالی بیمه خدمات درمانی کشور و دبیر ستاد کشوری نظارت بر تعرفه‌های پزشکی در این زمینه به خبرنگار آنا می‌گوید: رقم ویزیت در سطوح مختلف درمانی براساس مصوبه هیات دولت در سال 95 ابلاغ شده است و همه پزشکان ملزم به رعایت قانون افزایش 10درصدی تعرفه‌های پزشکی هستند بنابراین چنانچه پزشکی از قانون مصوب سرپیچی کند تحت برخورد و مجازات قرار می‌گیرد.

جهانگیری در مورد چگونگی نظارت بر مطب پزشکان می‌گوید: نظارت بر دریافت تعرفه‌های پزشکی مطب‌ها از سوی دانشگاه‌های علوم پزشکی و سازمان نظام‌پزشکی صورت می‌گیرد. همچنین چنانچه شهروندان و بیماران با تخلف برخی پزشکان در مطب مواجه شدند می توانند موضوع را به سازمان نظام پزشکی اطلاع دهند.

وی در مورد نحوه برخورد با پزشکان متخلف می‌گوید: برخوردها و مجازات پزشکان متخلف در قانون دیده شده است و اگر تخلف و سرباز زدن از قانون یک پزشک در دانشگاه علوم پزشکی اثبات شود، کمیسیون تعزیرات حکومتی و دادسرای انتظامی اعمال قانون می‌کنند و براساس زمان وقوع و تعداد تخلف‌ها، برخوردهای خاص آن در قانون پیش بینی شده است، همچنین چنانچه مجدد تخلف تکرار شود پزشک از ادامه طبابت محروم می‌شود.

در شرایطی که دولت برای کاهش پرداخت هزینه‌های بیماران، طرح تحول نظام سلامت را پایه‌ریزی کرد اما بسیاری از مردم قشر متوسط و مرفه به دلیل شلوغ بودن و ازدحام جمعیت در بیمارستان‌های دولتی تمایلی به مراجعه به این مراکز درمانی ندارند و به مراکز خصوصی با ارائه خدمات گران قیمت مراجعه می‌کنند.

بر همین اساس برخی از مردم به دلیل هزینه‌های سنگین مطب‌های خصوصی برای ویزیت به بیمارستان‌های دولتی مراجعه می‌کنند اما متاسفانه این مراکز نیز با مشکلاتی روبه‌رو هستند. به عنوان مثال رضا که چندی پیش درد معده امانش را بریده بود برای ویزیت به یکی از بیمارستان‌های دولتی تهران مراجعه کرد اما پزشک متخصص حتی اجازه شرح بیماری به وی نداد و تنها با چند پرسش کوتاه فقط آزمایش و آندوسکوپی نوشت و تاکید کرد باید حتما آندوسکوپی در همین مرکز انجام شود در حالی که وقتی رضا به مرکز آندوسکوپی بیمارستان مراجعه کرد برای سه هفته بعد به وی وقت مراجعه دادند.

یا میترا که از یک‌سال پیش تاکنون برای درمان سردردش به یکی از بیمارستان‌های دولتی مرکز شهر تهران مراجعه می‌کند به خبرنگار آنا می‌گوید: از یک سال پیش تا به حال سردرد شدید و طاقت‌فرسایی دارم که مانع انجام فعالیت‌های روزانه و کارم شده است برای همین به پیشنهاد دوستان به یکی از بیمارستان‌های دولتی معروف در زمینه درمان سردرد مراجعه کردم اما برای دو ماه بعد به من وقت دادند تا به حال چند بار به بیمارستان مراجعه کردم اما هنوز بهبودی حاصل نشده و حتی علت و نوع سردردها را هم تشخیص نداده‌اند.

این زن جوان یکی از سختی‌ها و مشکلات مراجعه به بیمارستان‌های دولتی را طولانی بودن صف انتظار و شلوغی بیمارستان می‌داند و می‌گوید وقت گرفتن از بیمارستان زمان‌بر است و باید صبح زود هنوز آفتاب نزده برای وقت گرفتن به بیمارستان مراجعه کنیم که بتوانیم در صف بیماران قرار بگیریم از سویی به دلیل شلوغی و مراجعه زیاد به بیمارستان، پزشک زمان لازم و کافی برای شرح حال به بیمار اختصاص نمی‌دهد اما در بیمارستان‌‌های خصوصی پزشکان با حوصله‌تر و با دقت‌تر عمل می‌کنند.

پزشکان جنوب شهر تهران کمتر از تعرفه، ویزیت می‌کنند

دکتر محسن خلیلی، قائم مقام انتظامی سازمان نظام پزشکی نیز در این زمینه به خبرنگار آنا می‌گوید: برای دریافت تعرفه‌های پزشکی سقف مجاز در نظر گرفته شده است بنابراین اگر پزشک و یا مرکزی بیش از حد مجاز تعرفه پزشکی دریافت کند باید این تخلف به دانشگاه علوم پزشکی اعلام شود.

وی معتقد است در بسیاری از مناطق جنوب شهر تهران نیز پزشکان کمتر از مصوب دولت تعرفه پزشکی دریافت می‌کنند و حتی برخی از پزشکان از مردم ناتوان و بی‌بضاعت ویزیت دریافت نمی‌کنند.

قائم مقام انتظامی سازمان نظام پزشکی ادامه می دهد: معاونت درمان وزارت بهداشت روی عملکرد مراکز درمانی دولتی نظارت مستمر دارد و درصورت مواجهه با تخلف یک مرکز پزشکی مورد را به سازمان نظام پزشکی و تعزیرات حکومتی معرفی می‌کند که پس از بررسی‌های لازم بر اساس میزان تخلف جریمه ریالی و حکم پرونده صادر می‌شود.

به نظر می‌رسد علاوه بر آگاه‌سازی مردم نسبت به میزان دقیق تعرفه‌های پزشکی باید با نحوه اطلاع تخلفات به سامانه 1690 نیز آشنا شوند تا در صورت مواجهه با پزشکان متخلف موضوع را به وزارت بهداشت گزارش دهند. پس از ثبت شکایت در سامانه موضوع به کمیته استانی ارجاع داده می‌شود و صحت و سقم مسأله توسط کارشناسانی از سازمان نظام پزشکی و دانشگاه علوم پزشکی مورد بررسی قرار می‌گیرد، نهایتا پرونده به دادسرای نظام پزشکی ارجاع و براساس قوانین موجود حکم صادر می‌شود.