تحلیل سیاسی در هفته‌ای که سپری شد

جمهوری اسلامی نوشت:در این هفته وارد ششمین ماه سال 95 شدیم. شهریور در تقویم انقلاب از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. چرا که در هشتمین روز این ماه، انفجار دفتر نخست وزیری در سال 1360 باعث شهادت محمدعلی رجایی رئیس‌جمهور و حجت‌الاسلام باهنر نخست‌وزیر وقت جمهوری اسلامی ایران شد. به همین مناسبت از دوم تا هشتم شهریور در تقویم جمهوری اسلامی ایران به منظور گرامیداشت این دو یار همراه و صدیق خدمتگزار، به نام «هفته دولت»‌ نامگذاری شده است.

این دو یار وفادار که در کسوت بالاترین مقام اجرایی نظام در نهایت تعهد، ابتکار، هوشمندی، ساده‌زیستی، خلوص و مردم‌داری به ایفای مسئولیت مشغول بودند، در هشتم شهریور سال 60 در آتش کینه منافقین کوردل سوختند ولی راه روشنی را از خود به یادگار گذاشتند تا دولتهای بعدی بتوانند روش و منش آنان را الگوی خود قرار دهند.

آنان به واقع، به دور از خط بازی و بدون آنکه بخواهند جناح خاصی را حاکمیت بخشند، به دنبال حاکم کردن روحیه خدمتگزاری در نظام اسلامی بودند. این عزیزان گرچه اکنون در میان ما نیستند ولی یاد آنها ماندگار است زیرا که عاشق «خدمت به مردم»، بدون بهره‌برداری از عنوان آن بودند و این واژه را نه در شعار بلکه در عمل هم تجسم بخشیده بودند.

در چنین ایامی دیروز رئیس‌جمهور و اعضای هیات وزیران با رهبر معظم انقلاب دیدار کردند. رهبری ضمن تجلیل از عملکرد نظام اجرائی در پیمودن عقبه‌های سخت و سرنوشت ساز، خواستار رعایت ظرفیت‌های انقلابی و اسلامی در تصمیمات و عملکرد دولتمردان شدند و در عین حال ساده‌زیستی و توجه ویژه به حقوق و نیاز محرومین را توصیه نمودند. رهبری در این دیدار، از شهید رجائی و شهید باهنر به عنوان الگوهای قابل اقتدا برای دولتمردان طراز جمهوری اسلامی یاد کردند و از مسئولین نظام خواستند که همواره این الگوها را مدنظر قرار دهند.

رهبری با اعلام «اولویت اقتصادی» خاطرنشان کردند که ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی باید همه فعالیت‌های پرحجم و گسترده اقتصادی را رصد کند یا مانع ادامه طرح‌های مغایر با اقتصاد مقاومتی شود. رهبری درخصوص برجام نیز تصریح کردند که انتقاد من به بدعهدی و خباثت طرف مقابل مربوط می‌شود نه عناصر خودمان که به اندازه توان خود تلاش شبانه‌روزی انجام دادند و ما قدردان زحمات آنها هستیم.

رهبری در عین حال، رهنمودهای روشن و مشخصی را درخصوص اقتصاد مقاومتی، سیاست خارجی، علم و فناوری، امنیت، فرهنگ، برنامه ششم و فضای مجازی به عنوان اولویت‌های اصلی کشور و نقشه راه دولت یازدهم تبیین کردند.

آنچه مسلم است دولت یازدهم در مدت سه سالی که از عمر آن می‌گذرد، در یکی از حساس‌ترین برهه‌ها، درحالی که با انبوهی از مشکلات داخلی و خارجی مواجه بود، زمام نظام اجرایی کشور را برعهده گرفت و نام خود را «دولت تدبیر و امید» گذاشت که با تکیه بر سه اصل عزت، حکمت و مصلحت، دو رویکرد تنش زدایی و تعامل سازنده را به عنوان پایه‌های سیاست خارجی خویش برگزید و با کاهش اختلافات در روابط خارجی، مناسبات خود را با دیگر کشورها بهبود بخشید و جایگاه ایران را در نظام بین‌المللی ارتقاء داد.

در عرصه داخلی نیز با رویکرد مهار تورم لجام گسیخته و کنترل بی‌نظمی در بازار مالی و پولی به مقابله با بی‌برنامگی‌ها و خودمحوری‌های اقتصادی پرداخت. بدین ترتیب کارنامه نسبتاً موفقی را در طول سه سال گذشته از خود برجا گذاشت. البته هر چند که دولت یازدهم در این مدت در مسیر کاهش تنش‌های غیرضروری در حوزه مسائل داخلی و بین‌المللی گام برداشته ولی، مخالفان داخلی و خارجی بیکار ننشسته و از هر فرصتی برای ضربه زدن به اقتدار دولت استفاده کرده‌اند. از آن جمله در این هفته موضوع الگوی جدید قراردادهای نفتی بود که عده‌ای پیرامون آن جوسازی و ابهام‌آفرینی کردند ولی وزیر نفت با حضور در خانه ملت در این باره گزارش مبسوط و مبنایی درباره اصل و تاریخچه قراردادهای نفتی ارائه کرد و مجلس را قانع نمود.

در هفته جاری و پس از پایان رقابت‌های المپیک و بسته شدن کارنامه کاروان ورزشی ایران با 8 مدال رنگین، رهبر معظم انقلاب در پیامی از قهرمانان، مدال آوران و همه ورزشکاران و مربیان پرتلاش کاروان کشورمان تشکر و قدردانی کردند. در پیام ایشان آمده بود: به کاروان ورزشی بازگشته از المپیک: قهرمانانی که با مدال آوری دل ملت را شاد کردند؛ به پهلوانانی که از حق خود بر اثر نادآوری‌ها محروم شدند؛ به ورزشکارانی که عدم موفقیت آنان از ارزش تلاش و کوشش آن‌ها نمی‌کاهد؛ به بانوان ورزشکاری که نشانه افتخارآمیز پوشش زن ایرانی را به رخ همگان کشیدند، به بانوی شجاعی که با حجاب کامل در پیشانی کاروان درخشید و به مربیان و پیش‌کسوتان ورزش کشور، خوشامد می‌گویم و از همه شما سپاسگزاری می‌کنم.

در بررسی تحولات بین‌المللی، مسائل سوریه، یمن و عراق به عنوان اهم رویدادهای خارجی هفته، را مورد بازبینی قرار می‌دهیم. روند تحولات در سوریه، روز به روز به زیان تروریست‌ها و به نفع جبهه مقاومت و در جهت استحکام قدرت دولت قانونی سوریه و تقویت ثبات آن کشور به پیش می‌رود. اکنون در سوریه، ائتلافی واقعی متشکل از دولت سوریه، ایران، حزب الله، روسیه و چین شکل گرفته است که این ائتلاف نقش موثری در قلع و قمع تروریسم و اعاده ثبات به این کشور دارد.به اذعان بسیاری از ناظران، ائتلاف مذکور یک اجماع واقعی است که نقش موثر در مبارزه با تروریسم دارد. در سایه فعالیت‌های این ائتلاف، نیروهای مقاومت ارتش و سوریه روز به روز بر تقویت مواضع خود می‌افزایند و جبهه تروریست‌ها در سراشیبی تند اضمحلال و انهدام قرار گرفته‌اند که همین امر موجبات نگرانی حامیان تروریسم را به دنبال داشته و آنها را مستقیماً به صحنه عملیات میدانی در سوریه کشانده است.

با قطعیت یافتن شکست جبهه تروریسم و پیروزی ارتش سوریه، اعضای اردوگاه حامیان تروریست‌ها انسجام خود را از دست داده و دچار سردرگمی شده‌اند. از جمله، تغییر موضع 180 درجه‌ای ترکیه در قبال سوریه را باید در همین راستا مورد بررسی قرار داد. دولت ترکیه که تا قبل از این، از حامیان اصلی شورشیان و تروریست‌ها در سوریه به حساب می‌آمد، اکنون چرخشی 180 درجه در مواضعش ایجاد کرده است. نخست‌وزیر ترکیه این هفته اعلام کرد که دیگر با مشارکت دولت سوریه در طرح صلح مخالفت ندارد. از سوی دیگر وزرای خارجه روسیه و آمریکا نیز این هفته دیدار کردند که در پایان، جان کری وزیر خارجه آمریکا نسبت به پایان بحران سوریه ابراز امیدواری کرد. مجموعه این تحولات بیانگر آن است که احتمال شکست کامل تروریست‌ها و بازگشت ثبات و آرامش به سوریه، از هر زمان دیگری قوی‌تر است.

این هفته، صحنه سیاسی یمن شاهد تحولات تازه‌ای بود. مردم یمن در اوایل هفته جاری با گردهمایی میلیونی خود تشکیل «شورای عالی سیاسی» را مورد تایید قرار داده و از دولت‌های شرور منطقه در ائتلاف سعودی که در یمن جنایت‌افروزی می‌کنند ابراز انزجار کردند.

مسئولان «شورای عالی سیاسی» اعلام کردند بزودی دولت جدید را معرفی خواهند کرد. «شورای عالی سیاسی» نتیجه توافق ماه گذشته میان دو جناح موثر در صحنه سیاسی یمن، یعنی جنبش انصارالله وابسته به حوثی‌ها و حزب کنگره ملی به ریاست علی عبدالله صالح، رئیس‌جمهور سابق یمن وهمچنین قبائل پرنفوذ یمنی می‌باشد. تشکیل این شورا یک شکست بزرگ و حیثیتی برای عربستان و عناصر مورد حمایتش در یمن می‌باشد و همانگونه که انتظار می‌رفت با خشم و افزایش جنایت ریاض در یمن مواجه شد.

آل سعود که همه سرمایه‌گذاری خود را در یمن برباد رفته می‌بینند، به اقدامات جنون آمیز در یمن روی آورده‌اند. از جمله اینکه طی روزهای گذشته، با حمله به مدارس، بیمارستان‌ها و مناطق مسکونی شمار زیادی از مردم غیرنظامی این کشور را به خاک و خون کشیدند. سران ریاض در این توهم هستند که اینگونه اقدامات می‌تواند بر شکست‌های آنها سرپوش بگذارد و مردم مظلوم یمن را به تسلیم وادارد ولی از این نکته غافل هستند که اگرچه این‌گونه جنایت‌ها با چشم‌پوشی مراجع بین‌المللی نیز همراه بوده است، ولی در طول یکسال و نیم گذشته نتوانسته هیچ نتیجه‌ای جز رسوایی و بی‌آبرویی برای آنان به همراه داشته باشد.

این هفته، عراق نیز شاهد رویدادهای تازه‌ای بود. عملیات نفس‌گیر ارتش این کشور در شهر «القیاره» که تاکنون به تصرف دو سوم آن منجر شده است، ضربه بزرگ دیگری بر تروریست‌های تکفیری وحامیان آنها بود و حلقه محاصره موصل را تنگ‌تر کرد. شبکه‌های خبری خارجی، عملیات روزهای اخیر ارتش عراق در اطراف موصل را «تعیین کننده» خواندند. از سوی دیگر تروریست‌ها که روز به روز در وضعیت بغرنج‌تری قرار می‌گیرند، به روش‌های ضدانسانی روی آورده‌اند. از جمله اینکه در شهر «القیاره» حدود 10 هزار غیرنظامی را به گروگان گرفته‌اند تا از آنها به عنوان «سپر انسانی» در برابر حملات ضدتروریستی سوءاستفاده کنند.

حیدرالعبادی نخست‌وزیر عراق حمله نهایی به موصل را نزدیک اعلام و تاکید کرد که موصل به همه عراقی‌ها تعلق دارد. اشاره العبادی به برخی جریان‌های سیاسی عراق است که بدون توجه به منافع ملی مردم آن کشور، به فکر امتیازات جناحی و قومی خود در موصل هستند. مخالفت این جناح‌ها با مشارکت نیروهای مردمی «حشدالشعبی» در آزادسازی موصل نیز در همین چارچوب قرار دارد. نکته مهم اینکه آمریکا و ائتلاف آمریکائی با سرمایه‌گذاری بر روی کردهای عراق امیدوارند بتوانند زمینه‌های شکل‌گیری یک بحران داخلی جدید با هدف تقابل اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق را فراهم سازند. البته این آرزوی دشمنان مشترک ملت عراق است که هشیاری تمامی آحاد مردم عراق می‌تواند این توطئه‌ها را در نطفه خفه کند.