نظر امام (ره) درباره موسیقی از زبان محمد هاشمی

محمد هاشمی که در دهه ٦٠ ریاست سازمان صداوسیما را برعهده داشت، از مخالفت‌ها با پخش موسیقی در صداوسیمای آن دهه سخن گفته و تأکید داشته که در پخش موسیقی به فتوای امام عمل کرده است. او در گفت‌وگوی خود با سایت جماران درعین‌حال به این نکته اشاره کرده که نظر مقام معظم رهبری هم بر اساس رأی و نظر امام است. او با بیان اینکه نظر مقام معظم رهبری درباره موسیقی و برگزاری کنسرت‌ها نظر بسیار وسیعی است، گفت: من فکر می‌کنم با وجود نظر رهبری نباید تصمیمات این‌گونه در این موارد گرفته شود. اشاره محمد هاشمی به مخالفت‌های آیت‌الله احمد علم‌الهدی امام‌جمعه مشهد با برگزاری کنسرت در این شهر است. نظری که گویا در حال تسری به دیگر ائمه جمعه در شهرهای مختلف است. ماجرا از لغو کنسرت سالار عقیلی در شهر مشهد آغاز شد. بعد از آن علم‌الهدی که به‌دفعات مخالفت‌های خود را با برگزاری کنسرت در این شهر اعلام کرده بود، در یکی از خطبه‌های نماز جمعه خطاب به افرادی که در صف‌های نماز حضور داشتند، گفت که کنسرت می‌خواهی، برو بیرون از مشهد. او برای صدق گفتار خود واتیکان را که کشور مستقلی است، شاهد مثال آورده و گفته بود: «مگر شهر واتیکان دارای مقیاس‌های قداستی نیست و همه جریان‌ها، قداستش را حفظ نمی‌کنند؟ ما باید بدانیم که در شهر امام رضا(ع) زندگی می‌کنیم، در شهر امام رضا(ع) نمی‌شود کنسرت برگزار کرد و دیگر نباید سر این موضوع با مردم یا برخی مسئولان کوته‌فکر چانه‌زنی کرد. شما اگر کنسرت می‌خواهی، جای دیگری زندگی کن، چرا باید یک شهر زیارتی را انتخاب کنید؟» این در حالی است که واتیکان، با وجود وسعت کم یک کشور مستقل عضو سازمان ملل متحد است و دولت ایتالیا حق دخالت در امور داخلی آن را ندارد.

دادستانی مشهد قبلا دلیل لغو کنسرت عقیلی را گلایه‌های مردم از برخی اشکالات نظیر مشکلاتی در محتوا و اجرای کنسرت‌ها و همچنین نحوه حضور شرکت‌کنندگان عنوان کرده بود که براساس آن دستور به لغو کنسرت داده بود.  بعد از اصرار علم‌الهدی بر نظر خودش و البته نظر علی جنتی که کنسرت در شهر مشهد برگزار نمی‌شود، رئیس کل دادگستری خراسان‌رضوی اعلام کرد که دستور دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان خراسان‌رضوی در رابطه با لغو کنسرت‌ها، به همه شهرها و شهرستان‌ها (خراسان‌رضوی) تسری می‌یابد و این اقدام کاملا مطابق با انجام وظایف قانونی است. ماجرای کش‌دار مخالفت با اجرای کنسرت‌ها، اما به دیگر ائمه جمعه هم سرایت کرد. آنها فضای برگزاری کنسرت‌ها را به محیطی برای شهوت‌رانی و بوالهوسی تشبیه کرده و از مسئولان خواستار برگزاری مراسمی شدند که فضای معنوی را تقویت کند. به‌عنوان نمونه حجت‌الاسلام سیدمهدی قریشی امام‌جمعه ارومیه دراین‌باره گفته بود: «باید از محتوای برنامه‌ها به‌خوبی خبر داشت و در راستای ایجاد فضای معنوی در مراسم‌ها گام برداشت. مسئولان باید حس معنویت را بین اعضای جامعه روان کنند و از ایجاد بوالهوسی و شهوت‌رانی دوری کنند زیرا هر اقدامی شود، هم خود اعمال از فرد و هم اثرات آن از فرد در نامه عمل وی ثبت می‌شود و در نهایت در روز قیامت باید پاسخ‌گوی خداوند متعال باشد» بااین‌حال برخی دیگر از روحانیون ازجمله سیدرضا اکرمی از اعضای جامعه روحانیت مبارز معتقدند «اگر قرار بر رعایت قانون و مفاد تعیین‌شده در مجوز صادرشده باشد، برگزاری کنسرت در شهرهای مذهبی اشکالی ندارد».

نظر امام در باره پخش موسیقی در صداوسیما

این نقدها و واکنش‌ها به برگزاری کنسرت در حالی است که در دهه ٦٠ با تمام مختصات آن، امام اجازه پخش موسیقی از صداوسیما را داده بود. محمد هاشمی دراین‌باره به جماران گفته است: برخورد امام(ره) و برخی علما با پخش موسیقی از صداوسیما متفاوت بود. ضمن احترامی که به انتقادات آقایان می‌گذاشتم، همواره تأکید داشتم که من به فتوای امام، عمل می‌کنم. او ادامه داد: پخش موسیقی در صداوسیما در آن زمان با موجی از اعتراض برخی علما و مراجع مواجه شده بود، من خدمت امام رسیدم و موضوع را مطرح کردم. از محضرشان خواستم شاخص و مصداقی را برای پخش موسیقی بیان کنند تا ما به آن عمل کنیم. ایشان فرمودند: ما حکم را می‌گوییم، شما باید خودتان مصداق را پیدا کنید. من عرض کردم که با وجود این انتقادات لااقل مرجعی را برای تعیین مصادیق به ما معرفی کنید. ایشان فرمودند: به (مرحوم) آیت‌الله منتظری رجوع کنید. ما خدمت آیت‌الله منتظری رفتیم و موضوع را طرح کردیم. ایشان هم حاضر به تعیین مصداق نشدند. من در همین ارتباط هم با بسیاری از مراجع و علمای محترمی که به پخش موسیقی از صداوسیما انتقاد داشتند، دیدار و گفت‌وگو کردم ولی با وجود تمام انتقاداتی که داشتند، هیچ‌کدام حاضر به تعیین مصداقی برای این کار نشدند و من ضمن احترامی که به تمام آقایان می‌گذاشتم، در مقابل انتقادات تنها به گفتن یک جمله بسنده می‌کردم که من به فتوای امام، عمل می‌کنم. بعد از رحلت امام(ره) هم خدمت رهبری رسیدم. عرض کردم که فتوای جناب‌عالی درباره پخش موسیقی در صداوسیما و پاسخ‌گویی به متشرعین در این ارتباط چیست؟ ایشان به من فرمودند: فتوای من درباره موسیقی، همان فتوای امام است.