عصر داستان تهران در نمایشگاه کتاب مسکو

هوشنگ مرادی کرمانی در نشست عصر داستان تهران در غرفه فرهنگی تهران در بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی مسکو به جای خالی داستان‌های تصویرگر تهران اشاره کرد.

بر اساس گزارش رسیده، این نویسنده پیشکسوت در نشست عصر داستان تهران که یکشنبه ۱۵ شهریور برپا شد در سخنانی گفت: آنچه شهر‌ها را در ذهن‌ها ماندگار می‌کند تصویری است که نویسندگان از شهر در داستان‌هایشان خلق می‌کنند. به طور مثال تصویری که سیمین دانشور در رمان سووشون خلق می‌کند حال و هوای شهر شیراز را در ذهن همه ما ماندگار می‌کند. در مورد برخی دیگر از شهر‌ها هم چنین داستان‌ها و رمان‌هایی توسط نویسندگان آن شهر‌ها نوشته شده. اما در مورد تهران جای خالی چنین داستان‌هایی احساس می‌شد و ابتکار ماهنامه داستان همشهری در برگزاری جایزه داستان تهران اقدامی ارزشمند برای خلق داستان‌هایی با محوریت شهر تهران است.

در ادامه مینا فرشیدنیک، سردبیر ماهنامه داستان همشهری و دبیر جایزه داستان تهران با نمایش پاورپوینتی دوزبانه (به زبان‌های فارسی و روسی) به معرفی جشنواره «جایزه داستان تهران» پرداخت و گفت: «جایزه داستان تهران» جشنواره داستان‌نویسی داستان کوتاه است با موضوع شهر تهران که توسط ماهنامه داستان همشهری برگزار می‌شود. این جشنواره فرصتی است برای بازنمایی تصویرهای داستانی از تهران و تلاشی است برای خلق داستان‌های شهری؛ داستان‌های کوتاهی که قهرمانشان تهران، پایتخت ایران است.

او افزود: شهر تهران ساکنان زیادی را از قوم‌ها و فرهنگ‌های مختلف کنار هم جای داده که در طول زندگی روزمره، این تفاوت‌ها ممکن است به بروز تضادهایی منجر شود؛ اما داستان چون باب گفت‌وگو و تعامل را باز می‌کند، می‌تواند به عامل مهمی برای ایجاد تعامل و هم‌دلی بین تمامی شهروندان بدل شود. آدم‌هایی که هر روز از کنار هم رد می‌شوند اگر داستان‌های هم را بدانند، خیلی به هم نزدیک‌تر می‌شوند. شهر بی‌داستان، شهری ناامید است و «جایزه‌ داستان تهران» با این ایده شکل گرفت که روایت‌های همه مردم ایران را از این پایتخت بزرگ، ثبت و روایت کند.

فرشیدنیک در ادامه به تعداد آثار رسیده به جشنواره اشاره کرد و گفت: در نخستین دوره برگزاری «جایزه داستان تهران» در طول دوره چهارماهه فراخوان دریافت آثار از ابتدای تیرماه تا پایان مهرماه ۱۳۹۳ در مجموع ۱۳۲۶ اثر از ۱۲۳۴ نویسنده به دبیرخانه این جایزه رسید که این تعداد اثر در بین جشنواره‌های داستان کوتاه کشور بی‌سابقه بوده است.

دبیر جایزه داستان تهران در اشاره به آمار شرکت‌کنندگان در این جشنواره افزود: از مجموع شرکت‌کنندگان، ۵۸ درصد ساکن تهران، ۴۱. ۴۰درصد ساکن سایر نقاط ایران و ۰. ۶ درصد ساکن خارج از ایران بوده‌اند. این آمار نشان می‌دهد که شهر تهران تنها به مردم ساکن تهران تعلق ندارد و همه ایرانیان، حتی در خارج از مرزهای ایران، از پایتخت خود روایت‌هایی دارند که باید بیان و ثبت شوند.

فرشیدنیک با اشاره به اینکه از بین مجموع شرکت‌کنندگان اولین دوره جایزه داستان تهران تنها ۱۹درصد از مخاطبان در سابقه خود دست کم یک اثر چاپ شده در نشریه یا کتاب دارند و ۸۱ درصد از مخاطبان را نویسندگان جوانی تشکیل داده‌اند که تاکنون اثر منتشرشده‌ای نداشته‌اند گفت: این میزان مشارکت بالای نویسندگان نوقلم جوان نویدبخش آن است که نسل جوان نویسندگان ایران به دغدغه‌های اجتماعی و زندگی شهری حساس‌اند و می‌خواهند این تصاویر را در داستان‌های خود ثبت کنند.

او اضافه کرد: مراسم پایانی اولین دوره «جایزه داستان تهران» در قالب برنامه‌ای دو روزه، سوم و چهارم دی‌ماه ۱۳۹۳ برگزار شد. مراسم اختتامیه و اهدای جوایز روز سوم دی‌ماه ساعت ۱۸ در سالن اصلی برج میلاد برگزار شد و روز دوم به برنامه‌های جنبی جشنواره اختصاص یافت.

وی اظهار کرد: مراسم اختتامیه نخستین «جایزه‌ داستان تهران» شامگاه چهارشنبه سوم دی با حضور نزدیک به ۱۵۰۰ نفر از مسئولان فرهنگی و هنری کشور، هنرمندان و نویسندگان پیش‌کسوت و علاقه‌مندان داستان‌نویسی، در مرکز همایش‌های بین‌المللی برج میلاد برگزار شد. در این مراسم علاوه بر اهدای جوایز برندگان از قاسم هاشمی‌نژاد، به عنوان یکی از نویسندگان پیشکسوت و برجسته حوزه داستان شهری تهران، تقدیر شد و با ابتکار برگزارکنندگان جایزه داستان، روز دوم آیین پایانی اولین دوره «جایزه داستان تهران» با تور تهران‌گردی شروع شد. از آن‌جا که در داستان‌های این جشنواره، نمادهای شهر تهران و اماکن تاریخی این شهر از محورهایی بود که نویسندگان به آن‌ها پرداخته بودند بازدید دسته‌جمعی برگزیدگان و هیات داوران جشنواره از برخی از این اماکن از ابتکارات برگزارکنندگان این جشنواره بود.

فرشیدنیک درباره هدف از برگزاری تور تهران‌گردی گفت: در طول برنامه تهران‌گردی که با هدف بازید از نقاط مهم شهر تهران برگزار شد، این فرصت هم فراهم شد تا شرکت‌کنندگان و داوران جشنواره بتوانند وقت بیشتری را کنار هم بگذرانند و برای همکاری‌های بعدی بیشتر با هم آشنا شوند. این تور یک روزه، با دیدار از بافت‌های تاریخی شهر تهران شروع شد. در پایان روز تهران‌گردی شرکت‌کنندگان از طبقات مختلف برج میلاد بازدید کردند و برنامه‌های جنبی اختتامیه با برگزاری نشست مشترکی با حضور برگزیدگان، داوران و اعضای تحریریه مجله داستان ادامه پیدا کرد. در این نشست، برگزیدگان خود و اثر داستانیشان را معرفی کردند و به دعوت دبیر جشنواره دیدگاه‌ها و نظرات و پیشنهادهای خود را درباره اولین دوره «جایزه دستان تهران» بیان کردند. داوران نیز تحلیل‌های خود را از مجموع آثار رسیده بیان کردند و توصیه‌هایی به نویسندگان جوان و برگزارکنندگان ارائه دادند.

دبیر جایزه داستان افزود: اولین دوره «جایزه داستان تهران» انعکاس گسترده‌ای در مطبوعات، خبرگزاری‌ها، فضاهای تبلیغات شهری و سایر رسانه‌ها داشت. ابتکار این جشنواره در پرداختن به موضوع شهر و داستان‌های شهری، توجه رسانه‌های فرهنگی و هنری اعم از روزنامه‌ها و مجلات، خبرگزاری‌ها و سایت‌های خبری و برنامه‌های تلویزیونی را به خود جلب کرد. از ابتدای تیرماه سال جاری فراخوان دومین دوره جشنواره «جایزه داستان تهران» آغاز شده است و این‌ جایزه امسال با همکاری تعداد بیشتری از نهادهای فرهنگی و شهری به لطف خدا بسیار گسترده‌تر از سال گذشته برگزار خواهد شد.

در پایان مرادی کرمانی گفت: دلیل حضور من در این برنامه این است که مجله داستان همشهری یکی از برجسته‌ترین و ارزشمند‌ترین مجلات فارسی زبان در حوزه تخصصی داستان کوتاه است و این مجله خوانندگان بی‌شماری دارد و حتی در دورافتاده‌ترین شهر‌ها و روستاهای کشور هم مخاطب دارد و من هم به شخصه با آثار داستانی‌ام این مجله را همراهی می‌کنم.

در ادامه مراسم بولتن دوزبانه‌ای که معرفی جایزه داستان تهران و برش‌هایی از سه داستان برگزیده اولین دوره جایزه داستان تهران در آن منتشر شده بود بین مخاطبان حاضر در برنامه توزیع شد و داستان‌ها به زبان فارسی توسط دبیر جایزه و به روسی توسط مترجم روس حاضر در برنامه خوانده شد. همچنین داستان کوتاه «بهار» نوشته مرادی کرمانی به دو زبان برای مخاطبان اجرا شد.