پیگیری نظام مند علم و فناوری در جنبش عدم تعهد

 وزیر علوم تحقیقات و فناوری گفت: یکی از معضلات کنونی جهان برخورد تبعیض آمیز با کشورهای در حال توسعه در حوزه های آموزش، علم و فناوری و باعث تاسف است که اعلام کنم ایران یکی از برزگ ترین قربانیان نگاه تبعیض آمیز جهان توسعه یافته به علم، فناوری و نوآوری است.

 محمد فرهادی روز دوشنبه در اجلاس وزیران علوم ، فناوری و نوآوری جنبش غیرمتعهدها با حضور رییس جمهوری گفت: کشورهای پیشرفته در زمینه انتقال فناوری و به ویژه فناوری های حساس و پیشرفته نه تنها برخوردی تبعیض آمیز و بلکه نگاهی سیاسی و نتگ نظرانه دارند.

فرهادی با بیان اینکه علم و فناوری در مرزهای ملی محصور شدنی نیست و دانشمندان کشورهای در حال توسعه حصارهای ساختگی برای علم و فناوری را کنار خواهند زد گفت: ایران نمونه ای انکار ناپذیر از تلاش برای بومی سازی علم، فناوری و شکستن این حصارها است؛ فناورهای های نانو، بیو پزشکی، هوا فضا و هسته ای ایران به رغم تمامی محدویت ها تحریم های ظالمانه و حتی ترور دانشمندان هسته ای بالنده و پویا در سطحی جهانی به مسیر توسعه خود ادامه می دهد.

وزیرعلوم، تحقیقات و فناوری عنوان کرد: مبنای برنامه ریزی و پیگیری نظامند علم و فناوری در جنبش عدم تعهد به عنوان یکی از حیاتی ترین نیازهای بشری ایجاد شده است.

فرهادی اظهار داشت: سازمان های بین المللی در چند دهه گذشته شاهد شکل گیری نهادهای علمی و فناوری در کنار ساختارهای سیاسی بودند؛ این روند در سازمان ملل متحد، سازمان همکاری اسلامی اتحادیه اروپا ، اتحادیه آفریقا و اتحادیه حاشیه اقیانوس هند با تاسیس نهادهای علوم و فناوری دنبال شده است.

وی با بیان اینکه جنبش عدم تعهد نیز در دوره ریاست ایران در حال پشت سر گذاشتن تحولی چشم گیر است گفت: همان طور که می دانید شعار اجلاس تهران علم، فناوری و نوآوری برای توسعه پایدار است که معنای آن توسعه فراگیری است که ابعاد مختلفی از زندگی اجتماعی ما را در برمی گیرد.

وی با بیان اینکه برخی از کلیدی ترین ابعاد توسعه در سند پایانی اجلاس تهران مورد توجه قرار گرفته گفت: برخی از محورهای این سند شامل چگونگی به کارگیری علم، فناوری و نوآوری برای رشد پایدار اقتصادی، زدودن تبعیض در علم، فناوری و آموزش و بررسی مسیر و مکانیزم های ارتقای همکاری های علمی و فناوری جنوب - جنوب است.

وی بحران اقتصادی را در کنار چالش های سیاسی بزرگی مانند رشد افراطی گری، تروریسم و دین هراسی از عمیق ترین چالش های جهان امروز توصیف کرد و افزود: بعد از چندین دهه نظریه پردازی مکاتب اقتصادی و اقتصاد سیاسی امروز این دیدگاه رو به گسترش است که رشد پایدار اقتصادی جوامع توسعه یافته و در حال توسعه از مسیر علم، فناوری و نوآوری عبور می کند؛ موتور رشد پایدار اقتصادی جهان در حال توسعه نه از بانک ها و مراکز تولیدی بلکه از شاهراه آموزشی، نوآوری و خلاقیت عبور می کند که با همه اجزای اقتصادی جامعه به هم پیوند خورده اند.

عضو کابینه تدبیر و امید ، رمز رشد و ترقی اقتصادی پایدار را پیوند تنگاتنگ بین اقتصاد و نهادهای آموزش عالی نوآور و خلاق دانست و افزود: معتقدیم گام بنیادین شروع حرکت در چنین مسیری برنامه ریزی و طراحی نظام های ملی نوآوری است.

فرهادی در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد: تمامی برنامه های توسعه ای در کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته باید بر پذیرش اصل توجه عام به تمامی قومیت ها، مذاهب و جنسیت پایه ریزی شود و هرگونه مدیریت فراملی و غیربومی در برنامه های توسعه ای کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته به دلیل بی توجهی به فرهنگ و خواسته های ملی و ظرفیت های موجود در کشورها محکوم به شکست است.

فرهادی خود نیز همکاری های جنوب - جنوب را تنها راه قابل اتکای کشورهای جنبش عدم تعهد برای ارتقای سطح علمی و فناوری دانست و گفت: ما کشورهای عضو جنبش عدم تعهد در زمینه های زیست محیطی و گرمایش جهانی چالش هایی مشترک و در نتیجه نزدیک به یکدیگر داریم؛ در زمینه انرژی و به ویژه انرژی های تجدید پذیر، فرار مغزها، سالخوردگی جمعیت، گسترش مواد مخدر و بروز بیماری های جدید مانند ایدز، ابولا، سل و آنفلوانزا دسترسی و دستیابی به فناروی های حساس معضلات و چالش های کشورهای درحال توسعه کمابیش شبیه یکدیگر است.

وی با بیان اینکه بیانیه پایانی اجلاس تا میزان قابل قبولی در برداشتن گام هایی در جهت همکاری های جنوب - جنوب موفق عمل کرده گفت: برگزاری مستمر اجلاس وزرای علوم، فناوری و نوآوری ساز و کاری قابل قبول برای توسعه همکاری های جنوب - جنوب است.

وزیر علوم کشورمان گفت : در بیانیه شانزدهمین اجلاس سران جنبش عدم تعهد در سال 2012 در تهران بر تشویق کشورهای عضو در زمنیه علوم و فناوری تاکید شد و تکرار این تشویق و ترغیب را در بیانیه اجلاس تهران شاهد بودیم .

فرهادی خطاب به وزرای علوم بیش از 30 کشور عضو جنبش عدم تعهد گفت: امروز با حضور شما در این اجلاس این درخواست و دعدغه دیرینه رهبران جهان در حال توسعه محقق شده است . ادامه راهی که امروز در تهران شروع شده ، نیازمند اراده جمعی اعضا و بیش از همه شما تصمیم گیران علم و فناوری است .

وی خاطر نشان کرد: همکاری علمی و فناوری به همراه همگرایی سیاسی جنبش عدم تعهد را به بازیگری قدرتمندتر تبدیل و مسیر حرکت تحولات نظام بین الملل را مردم سالارانه تر خواهد کرد.

فرهادی در پایان برطرف شدن موانع همکاری بین کشورهای عضو از طریق تسهیل ارتباطات مستقیم دانشگاه ها و مراکز پژوهشی تبادل دانشجویان و اعضای هیات علمی برای توسعه همکاری ها در چارچوب جنبش عدم تعهد را خواستار شد.

نمایندگان 58 کشور و 9 نهاد علمی و بین المللی در اجلاس تهران تا پنجم اسفند حضور دارند که از این میان 31 کشور در سطح وزیر در این اجلاس شرکت دارند.