آغاز فعالیت باد ۱۲۰ روزه در شمال سیستان وبلوچستان

مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان گفت: وزش بادهای ۱۲۰ روزه که بر اساس یافته های پژوهشگران وسیع ترین پهنه بادی کشور را تشکیل می دهد، در شمال سیستان و بلوچستان آغاز شد.

محسن حیدری در گفت وگو با ایسنا اظهار داشت: وزش بادهای ۱۲۰روزه در نتیجه تشکیل سیستم پرفشار در شمال شرق دریای خزر و شکل گیری یک سیستم کم فشار در بیابان های شرق ایران و غرب افغانستان ایجاد می شود.

وی افزود: ویژگی های توپوگرافی نوار غرب افغانستان و شرق ایران در شکل گیری این پهنه بادی وسیع تأثیر زیادی دارد به طوریکه این شرایط سبب شد تا هسته وزش بادهای شدید آن به صورت کانالی از شمال شرق به جنوب شرق ایران جریان یابد.

حیدری ادامه داد: بادهای ۱۲۰ روزه دامنه گسترده ای دارند به طوری که علاوه فراگیری همه نواحی شرق کشور، غالب دشت های مرکزی ایران نظیر کویر لوت و دشت کویر نیز در محدوده فعالیت بادهای ۱۲۰روزه قرار دارد.

مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان تصریح کرد: بر اساس یافته های دکتر امیر گندمکار از میان ۱۰ پهنه بادی موجود در ایران، وسیع ترین پهنه مربوط به باد سیستان است که محدوده وسیعی از استان های سیستان و بلوچستان، کرمان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، یزد و اصفهان را شامل می شود.

وی خاطرنشان کرد: بر اساس پژوهش های انجام شده، آنچه وزش بادهای ۱۲۰روزه در منطقه سیستان و شرق ایران را با سایر مناطق نوار شرقی متمایز می کند، ویژگی های اقلیمی و توپوگرافی منطقه است. در این منطقه میزان نزولات جوی کم بوده و تغییر پذیری بالایی دارد. از طرف دیگر نوسانات دمایی آن نیز بالا بوده و تابستان های گرمی دارد که میزان تبخیر منابع آبی را به شدت افزایش می دهد.

حیدری گفت: این شرایط با وجود ویژگی های توپوگرافی شامل دشت بودن منطقه، نبود عوارض طبیعی مانند کوه و شیب ملایم زمین سبب می شود تا وزش این بادها منطقه سیستان را به یک کانون مملو از بحران های اقلیمی تبدیل کند.

این مسئول ادامه داد: به طور کلی بیشتر اثرات این بادها منفی بوده و به عنوان یکی از عوامل محدود کننده زندگی محسوب می شود، اما کاهش دمای هوا در فصل گرم سال و مزیت های مناسب در استحصال برق از نیروی باد از جنبه های مثبت محیطی این بادها هستند.

وی با بیان اینکه در صورت تثبیت چشمه های تولید گردوغبار شرق کشور، باد ۱۲۰ روزه دیگر عامل محدوده کننده بشمار نمی رود، گفت: اگرچه امسال بخش کمی از تالاب هامون آبگیری شده، اما این آبگیری به معنای پایان گردوخاک ناشی از بادهای ۱۲۰ روزه نیست چراکه بخش وسعی از تالاب همچنان خشک است و جزو کانون های بحرانی محسوب می شود.

حیدری اضافه کرد: متأسفانه مدیریت منابع آب در حوضه آبریز تالاب هامون سبب شده تا این تالاب به یک تالاب فصلی تبدیل شود که به محض آغاز وزش بادهای ۱۲۰ روزه، روند خشک شدن آن آغاز می شود.