پرونده / «دروغ» چین درباره آمار کرونا؟

شیوع ویروس کرونا معروف به «کووید ۱۹»  برای نخستین بار اواسط ماه دسامبر (۲۴ آذر) در شهر «ووهان» واقع در مرکز چین گزارش شد ابتدا از این بیماری به عنوان ذات الریه نام برده می‌شد اما کمیسیون ملی بهداشت چین بعد از انجام یک سری تحقیقات، در ۳۰ دسامبر سال ۲۰۱۹ (۹ دی ماه ۹۸) به صورت رسمی شیوع این ویروس را در چین اعلام کرد.  

شمار مبتلایان به ویروس کرونا تا روز بیست و یکم فروردین، در سراسر جهان به یک میلیون و ۵۱۸ هزار تن رسید. آمار جان باختگان هم ۸۸ هزار و ۵۰۰ تن گزارش شده است در حالی که ۳۳۰ هزار و ۵۸۰ نفر هم بهبود یافته‌اند.  با این حال، تا همین روز، مقامات بهداشت ملی چین اعلام کردند شمار کل مبتلایان در این کشور به ۸۱ هزار و ۸۶۵ تن و شمار جان باختگان هم به سه هزار و ۳۳۵ تن رسیده است در حالی که آمار ناقلان خاموش یا بدون علامت از هزار و ۱۰۰ تن گذشته است.

بسیاری پس از همه گیری این ویروس در دنیا، آمار اعلام شده از سوی چین را زیر سوال برده و آن را دروغ خواندند؛ به ویژه پس از آنکه آمار فوتی ها در کشورهایی مانند ایتالیا، اسپانیا و آمریکا با سرعت زیاد از چین فراتر رفت.

۱۲ بهمن ۱۳۹۸ دیلی میل گزارش داد که دولت چین از تاریخ ۳۰ دسامبر ۲۰۱۹ از شیوع ویروس کرونا اطلاع داشته است. مدرکی از دپارتمان پلیس محلی چین، این موضوع را تایید می‌کند. دکتر «کومار» متخصصی در دانشگاهی در بریتانیا می‌گوید این افراد حدود یک ماه پیش، درمورد این ویروس کشنده هشدار داده بودند و در نهایت به اتهام «شایعه پراکنی» بازداشت شده‌اند. این در حالی است که مقامات حوزه درمان، وضعیت گسترش ویروس کرونا را اورژانسی اعلام کرده‌اند.

42 هزار مرگ، فقط در ووهان
روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشی نوشت: بررسی تصاویر منتشرشده از قربانیان ویروس کرونا در ووهان چین و همچنین بررسی‌های صورت‌گرفته در رسانه‌های اجتماعی از میزان رجوع خانواده‌های قربانیان به مراکز تدفین نشان می‌دهد آمار قربانیان به حدود ۴۲ هزار نفر یعنی ۱۶ برابر بیشتر از آمار رسمی بالغ می‌شود. بنابر این گزارش، از تاریخ ۲۳ مارس، روزانه ۳ هزار و ۵۰۰ خاکستردان محتوی خاکستر اجساد قربانیان را به خانواده‌های آنان عودت داده‌اند که این آمار کشته‌شدگان را تا ۴۲ هزار نفر افزایش می‌دهد.

همچنین به نوشته مجله معتبر کایشین (Caixin)، بخش جسدسوزی هانکو ۱۹ ساعت در روز فعالیت داشته و در عرض دو روز پنج هزار خاکستردان برای پر کردن بقایای اجساد دریافت کرده بود. همچنین، رادیو آزاد آسیا بر اساس آمار منتشره از ۸۴ کوره جسدسورزی در ووهان که شبانه‌روزی فعالیت داشته‌اند نوشت با درنظر داشتن زمان یک ساعت برای سوزاندن هر جسد، آمار قربانیان به ۴۶ هزار و ۸۰۰ نفر بالغ می‌شود.

بنا بر گزارش واشنگتن‌پست، مقام‌های رسمی در برخی نقاط رفتن به قبرستان‌ها را ممنوع کرده یا محدودیت‌هایی برای حضور مردم اعمال می‌کنند.

۱۷ فروردين ۱۳۹۹، کیانوش جهانپور سخنگوی وزارت بهداشت گفت: در چین وضعیت متفاوت بود و ووهان تجربه اپیدمی داشت. به نظر می‌رسد آمارهای چین یک شوخی تلخ بود. زیرا بسیاری در همه جهان فکر کردند این بیماری مثل آنفلوآنزا است و مرگ و میر کمتری دارد. همه این موارد مبتنی بر گزارش‌هایی بود که از چین گزارش می‌شد و به نظر می‌رسد چین شوخی تلخی در این زمینه با همه دنیا انجام داد. اگر در چین گفته می‌شود دو ماهه یک اپیدمی مهار شده، باید بیشتر درباره آن فکر کرد.

روز ۱۹ فروردين ۱۳۹۹ «مینو محرز» عضو کمیته ملی مبارزه با بیماری کووید ۱۹ کشور در واکنش به اظهارات سخنگوی وزارت بهداشت گفت: صحبت‌های زیادی در این باره می‌شود و در هر صورت از چین انتظار نمی‌رود که آمار و اطلاعات دقیقی ارائه بدهد. در حال حاضر هم نتایج بسیاری از مقالاتشان را پس می‌گیرند. آمار و مطالعات آن‌ها خیلی درست نبوده است. وی ادامه داد: رفتار ویروس پس از آنکه در همه جای دنیا شایع شد، نشان داد، مانند آنچه چین گزارش می‌داده، نیست. دو احتمال وجود دارد؛ یا ویروس جهش پیدا کرده و قوی‌تر شده است، یا آن‌ها در ارائه اطلاعات کم‌کاری کرده‌اند.

روز ۲۱ فروردین ۱۳۹۹،‏ مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا گفت که اکنون زمان بازخواست از چین بخاطر کرونا نیست اما در عین حال خواستار شفاف سازی آمار مبتلایان و جانباختگان کرونا در این کشور شد. مقامات آمریکا مدعی هستند که چین در مورد آمار فوتی‌های ناشی از کرونا پنهان کاری می‌کند و با توجه به مرگ و میر گسترده در جهان به آماری که چین ارائه می‌کند، مشکوک است.

سفیر چین در پاسخ به اظهارات سخنگوی وزارت بهداشت ایران که گفته بود «به نظر می‌رسد آمار‌های چین یک شوخی تلخ بود» پاسخ داد «وزارت بهداشت چین هر روز نشست خبری دارد. پیشنهاد می‌کنم برای حصول نتیجه، اخبار آن را با دقت بخوانید.»

کیانوش جهانپور هم گفت: «مباحث علمی را هیچگاه نه می‌توان و نه باید با سیاست آمیخت، همه محافل آکادمیک دنیا بر پایه اطلاعات اپیدمیولوژیک و گزارش محققان چین، حداقل آنفلوآنزای تیپ A  را از ویروس نوپدید کرونا وخیم‌تر قلمداد کردند، امروز یافته‌ها خلاف این را نشان می‌دهد، به یافته‌های خودی اطمینان بیشتری داریم.»

سفیر چین پاسخ داد: «آقای عزیز، بنابراین امیدوارم که شما به حقایق و تلاش‌های بزرگ مردم چین احترام بگذارید.»

سخنگوی وزارت امور خارجه هم وارد این ماجرا شده و توئیت کرد: «شجاعت، فداکاری و عملکرد حرفه‌ای چین در مهار کووید ۱۹ را باید تائید کرد.»

سفیر ایران در چین هم وارد ماجرا شد و به تلاش های چین اشاره کرد و نوشت: «تاکنون کمک‌های دولتی و مردمی چین با ۲۸ پرواز طبق جدول پیوست از شهرهای پکن، شانگهای و گوانجو به کشورمان ارسال شده است، بیش از ده میلیون ماسک، ۵۰۰ هزار کیت تشخیص کرونا، ۳۰۰ هزار جراحی و لباس ایزوله، دو میلیون و ۲۰۰ هزار دستکش، ۳۵۰ ونتیلاتور، ۵۰۰ اتاق پیش ساخته بیمارستانی و انواع دارو و تجهیزات بیمارستانی از جمله این کمک‌ها می‌باشد.»

سرانجام پس از حملات اصولگرایان به جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت تلاش می کند تا سخنی خوشایند چین بگوید: «و اما، دولت و ملت ایران قدردان دولت‌ها و ملت‌هایی است که بویژه در این همه گیری جهانی کرونا در کنارشان ایستادند و حافظه تاریخی ایرانیان البته این قسمت ماجرا را هم فراموش نخواهد کرد. حمایت‌های چین از ملت ایران در این روز‌های سخت، هکذا فراموش ناشدنی است. بیگانگان ذوق زده نشوند.»