ماجرای اظهارات پرحاشیه رئیس جامعه مدرسین

  محمدرضا زائری در اینستاگرام خود خبر داده است که «آیت الله محمد یزدی تهدید کرده اند که در صورت اعلام مرجعیت آیت الله علوی بروجردی، به میدان خواهند آمد و بساط را به هم خواهند ریخت و تابلوی دفتر ایشان را پایین خواهند آورد!»

 زائری سپس به انتقاد از آیت الله یزدی در این خصوص پرداخته و نوشته است که «تا کنون فکر می‌کردیم آقایان از جامعه بی خبرند و میزان محبوبیت و جایگاه اجتماعی خود در افکار عمومی اطلاعی ندارند، اما الآن معلوم شده که اصلا از تاریخ روحانیت و حوزه‌های علمیه نیز آگاه نیستند!»

زائری پرسیده است که «در طول قرن‌ها کجا مرجع تقلید مردم با دستور و فرمایش تعیین شده؟ در طول قرن‌ها کجا کسی یا نهادی به مردم گفته که از چه کسی تقلید بکنند و از چه کسی تقلید نکنند؟»

آیت الله یزدی چه گفته بود؟

سخنان زائری در واکنش به اظهاراتی بیان شده که اخیرا از قول آیت الله یزدی بیان شده بود. بر این اساس، رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفته بود: «مگر می‌شود هر روز یک نفر ادعای مرجعیت کند؟ اگر چنین فردی تابلو هم بزند، تابلویش را پایین می‌آوریم؛ هیچ تعارفی هم نداریم، چون مرجعیت نمی‌تواند بازیچه باشد. چهار، پنج مرجع داریم که از طرق شرعی مرجع شده‌اند، کافی هستند. همه که نباید فقیه و مرجع بشوند... صیانت از مرجعیت باید رعایت شود، کمیسیون صیانت از مرجعیت مصوب جامعه مدرسین و مورد تأیید پنج مرجع است که یکی از آن‌ها مقام معظم رهبری است و حتی مراجع اخیر هم که فوت شدند، در آن زمان تأیید کردند لذا پنج مرجع تأیید کرده‌اند و هفت هشت عضو هم دارد... متأسفانه گرایش به عناوین، ظواهر و القاب [در حوزه]زیاد شده است؛ بعضی ضوابط حوزوی بزرگان زیر پا گذاشته شده است.»

حجّت‌الاسلام حمزه قربانی، مدیر روابط عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در واکنش به اظهارات منتشر شده از آیت الله یزدی گفته بود: بار‌ها اعلام کرده‌ایم که تنها مرجع اخبار مربوط به آیت‌الله یزدی، رئیس جامعه مدرسین، پایگاه اطّلاع‌رسانی این تشکل است. سخنانی که امروز در فضای مجازی به آیت‌الله یزدی منتسب شده است، سندیّت ندارد و تنها مرجع معتبر در این زمینه، پایگاه اطّلاع‌رسانی جامعه مدرسین است.

با وجود اظهارات مدیر روابط عمومی جامعه مدرسین، آیت الله مقتدایی از اعضای ارشد مجمع مدرسین حوزه علمیه قم اظهارات اخیر آیت الله یزدی را تلویحا تایید کرده است.

آیت الله علوی بروجردی کیست؟
آیت الله «سید محمدجواد علوی طباطبایی بروجردی» که او را با نام «سید جواد علوی بروجردی» می‌شناسند، از مجتهدین شیعه، مدرس درس خارج فقه و اصول در حوزه علمیه قم و نوهٔ دختری آیت الله «سید حسین بروجردی» مرجع بزرگ معاصر و احیاگر حوزه علمیه قم است.

او از شاگردان آیات عظام حسین وحید خراسانی، میرزا جواد تبریزی، سید محمدرضا گلپایگانی، شیخ مرتضی حائری و سید محمد روحانی است.

آیت الله علوی بروجردی در تابستان سال ۹۷ رساله توضیح المسائل خود را منتشر کرد.

ماجرای انتقاد آیت الله یزدی از آملی لاریجانی
اظهارات پرسروصدای آیت الله یزدی در ماه‌های اخیر در موارد گوناگونی با واکنش‌های متعدد مواجه شده است. به طور مثال در همین روز‌ها و در کنار اظهارات او درباره مرجعیت آیت الله علوی بروجردی، اظهارات وی درباره آیت الله صادق آملی لاریجانی، رئیس پیشین قوه قضاییه هم واکنش‌هایی در پی داشته است.

بر اساس گزارش ها، آیت‌الله یزدی که خود سابقه ده سال ریاست بر قوه قضاییه را از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۸ دارد، اخیرا در دیدار با مسئولان مرکز بسیج اساتید و نخبگان حوزه علمیه قم گفته است: «فلانی می‌گوید آگه این کار را نکنید نجف می‌روم! خوب بروید، آیا با رفتن شما قم به هم می‌خورد؟ شما در قم بودنتان هم خیلی مؤثر نبود، چه رسد که نجف بروید. رئیس دفتری که ۱۰ سال، جای مهمی را اداره کرده، دستگیر می‌شود، بعد اعتراض می‌کند که چرا گرفتید؟! به اسم مدرسه علمیه، کاخ ساختند! آیا ارث پدرت بود؟ از کجا آوردی ساختی؟»

در واکنش به این اظهارات، آیت‌الله مرتضی مقتدایی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفته است: «به نظرم همین شخص اگر کار خلافی داشته، اگر صلاح می‌دانستند، همان وقت تذکر می‌دادند، ولی اگر صلاح نمی‌دانند و سکوت کردند، باید همیشه سکوت کنند. اگر کسی سر پستی بود و رفت، بعد انتقاد کنند این کار درستی نیست. به نظر من هم این کار صحیحی نیست.»

اظهارات تحکم آمیز علیه یک مرجع تقلید
با این حال اظهارات آیت الله یزدی، زمانی بیش از همه مورد انتقاد قشر روحانی جامعه و حتی سیاسیون همسو با او قرار گرفته که درباره «مرجعیت» به اظهارنظر پرداخته است.

آیت الله یزدی، به جز اظهارات اخیرش در مخالفت با مرجعیت آیت الله علوی بروجردی، سال گذشته نیز نامه‌ای تند و کم سابقه خطاب به آیت الله شبیری زنجانی نوشت و از او به خاطر دیدارش با رئیس دولت اصلاحات به شدت انتقاد کرد. آیت الله یزدی در این نامه با لحنی که از سوی یک روحانی خطاب به یک مرجع تقلید بسیار کم سابقه بود، نوشت که دیگر «این گونه مسائل تکرار نشود».

اگرچه روزنامه کیهان و برخی شخصیت‌ها مانند حجت الاسلام علم الهدی با حمله به آیت الله شبیری زنجانی، به حمایت از آیت الله یزدی پرداختند، اما غالب شخصیت‌ها و تشکل‌ها از چنین لحنی علیه یک مرجع تقلید انتقاد کردند.

از جمله علی مطهری، نایب رئیس وقت مجلس از آیت الله یزدی پرسید که قباحت ملاقات یک مرجع تقلید با جمعی از چهره‌ها را از کجا درآورده‌اید؟ مگر مردم باید با اجازه شما به ملاقات این و آن بروند؟! مطهری همچنین درباره جمله تحکم آمیز آیت االله یزدی خطاب به آیت الله شبیری زنجانی تصریح کرد که «این دستور که «این گونه مسائل دیگر تکرار نگردد» را فقط امام زمان می‌تواند به یک مرجع تقلید بگوید.»

حتی آیت الله علوی گرگانی، از مراجع تقلید نیز در تماس با آیت الله شبیری و در انتقادی تلویحی از نامه آیت الله یزدی گفت که تبادلات میان بزرگان باید محترمانه و مخفیانه باشد.

گویا آیت الله یزدی برآوردی از میزان واکنش‌ها به این نامه خود نداشت؛ از همین رو، با افزایش انتقاد‌ها از او، بیانیه‌ای به نام مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم صادر شد که در آن با حمله به منقدان آیت الله یزدی نوشته شده بود: «گروهی در پی بهانه‌ای برای زدودن غبار از چهره فتنه‌گران هستند.»

با این حال، تردید‌هایی درمورد اینکه آیا این بیانیه واقعا از سوی مجمع عمومی جامعه مدرسین صادر شده بود یا خیر ایجاد شد. آیت الله سید محمد غروی، عضو ارشد جامعه مدرسین در گفتگو با «انتخاب» از این بیانیه اظهار بی‌اطلاعی کرد و گفت: دیگر باید پرونده موضوع «نامه آیت‌الله یزدی به آیت‌الله شبیری زنجانی» را جمع کرد.

با تداوم حواشی مربوط به این نامه، دفتر آیت الله شبیری زنجانی در اطلاعیه‌ای عنوان کرد که درباره این نامه «تاکنون هیچ موضعی اتخاذ نکرده است». حجت الاسلام والمسلمین محمدرضا باباخانی درباره نظر حضرت آیت الله شبیری زنجانی درخصوص این نامه به شفقنا گفت: دفتر یا حضرت آیت الله شبیری زنجانی نظری در خصوص این نامه ندارند و طلاب و شاگردان ایشان، پاسخ می‌دهند. او تصریح کرد: هم دفتر و هم حضرت آیت الله موضع خاصی نداشته و فعلا سکوت را پیش گرفته اند.

آیت الله یزدی، رئیس شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم است. تشکلی که به همراه با جامعه روحانیت مبارز سال‌ها محوریت جناح اصولگرا را بر عهده داشت، اما پس از ظهور محمود احمدی نژاد و تشکل‌هایی مانند جبهه پایداری، این محوریت تقریبا از بین رفت.

پس از انتخابات سال ۹۲ و پیروزی حسن روحانی در انتخابات، انتقادات آیت الله یزدی از آیت الله مصباح یزدی که به عنوان پدر معنوی جبهه پایداری شناخته می شود، نیز مزید بر علت شد تا اختلافات در جامعه مدرسین بیش از پیش نمایان شود.

وقتی رئیس مجلس خبرگان با رای مردم از این مجلس خارج شد
آیت الله یزدی ۸۸ ساله، در دوره پیشین مجلس خبرگان رهبری، پس از درگذشت آیت الله مهدوی کنی، مدتی به ریاست این مجلس رسید. با این حال در انتخابات سال ۹۴ مجلس خبرگان رهبری که بر سر رای آوری او، آیت الله مصباح و آیت الله جنتی، حواشی متعددی به وجود آمده بود، او و آیت الله مصباح از راهیابی به مجلس خبرگان بازماندند.

اخیرا در آیت الله احمد بهشتی نماینده استان فارس در خبرگان و عضو جامعه مدرسین گفته است که رایزنی‌هایی با آیت الله یزدی انجام شده تا او در انتخابات میان دوره‌ای خبرگان در اسفند ۹۸ کاندیدا شود.

آیت الله یزدی از ۷ دوره شورای نگهبان به جز دو دوره، همواره عضو فق‌های این شورا بوده و هم اکنون نیز این عضویت ادامه دارد. اظهارات او در حوزه‌های مختلف بار‌ها جنجال برانگیز شده، اما چنانکه گفته شد، این سخنان وی درباره «مرجعیت» بوده که واکنش‌هایی فراتر از حد تصور به دنبال داشته است.

در مورد اخیر نیز، هنوز آیت الله علوی بروجردی و یا نزدیکان او، واکنشی به اظهارات آیت الله یزدی نشان نداده اند.