مخالفت آمریکا با بررسی شکایت ایران در لاهه

 کمتر از یک هفته پس از صدور قرار موقت دادگاه لاهه در پرونده شکایت ایران از آمریکا در تقابلی دیگر میان دو کشور در این دادگاه، وکیل آمریکا از این نهاد خواست شکایت ایران علیه توقیف حدود دو میلیارد دلار از دارایی‌های بانک مرکزی این کشور توسط آمریکا را رد کند.

به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس، دور جدیدی از رسیدگی به شکایت ایران در دادگاه بین‌المللی دادگستری (لاهه) روز دوشنبه هشتم اکتبر (۱۶ مهرماه)  آغاز شد. ایران از آمریکا نزد این دادگاه به دلیل توقیف نزدیک به دو میلیارد دلار دارایی‌های بانک مرکزی توسط واشنگتن شکایت کرده است.

روند برگزاری جلسات استماع در رابطه با این پرونده از روز دوشنبه آغاز شده و تا جمعه ادامه خواهد داشت. روز گذشته آمریکا در دونوبت صبح و عصر به ارائه استدلال‌های خود در رد شکایت ایران پرداخت و جمهوری اسلامی نیز فردا (چهارشنبه) دو نوبت‌های صبح و عصر به ارائه دفاعیات خود می‌پردازد.

شکایت دولت جمهوری اسلامی ایران از آمریکا نزد دادگاه عالی سازمان ملل بر اساس پیمان مودت انجام شده است، توافقی که به سال 1955 بازمی‌گردد و دولت ترامپ اعلام کرده است از آن خارج می‌شود. پیمان مودت تصریح می‌کند که هر یک از طرفین (آمریکا و ایران) می‌توانند اختلافات ناشی از تفسیر یا اجرای این عهدنامه را به دیوان بین المللی دادگستری ارجاع دهند.

ریچارد ویسک، وکیل وزارت امورخارجه آمریکا، در جلسه روز دوشنبه از دیوان دادگستری بین‌المللی خواست که رسیدگی به این پرونده را رد کند. او که همراه با یک هیئت پانزده‌ نفره در لاهه حضور یافته بود، گفت که این پرونده بر اساس رفتار بدخواهانه ایران مطرح شده است و از ایران به عنوان کشوری نام برد که واشنگتن سال‌هاست آن را در میان کشورهای حامی تروریسم دسته‌بندی کرده است. ایران به‌طور قوی این اتهام را رد می‌کند.

ریچارد ویسک همچنین در این جلسه گفت که ایران به این دلیل از واشنگتن شکایت کرده است که در آمریکا قوانینی وجود دارد که به قربانیان تروریسم اجازه رسیدگی به اقدامات ایران به منظور جبران تلفات غم‌انگیز آنها را می‌دهد.

به گزارش آسوشتدپرس، در جریان بمب‌گذاری در مقر تفنگداران دریایی آمریکا در بیروت در سال ۱۹۸۳، ۲۴۱ سرباز آمریکایی کشته شدند. دیوان عالی آمریکا در آوریل سال ۲۰۱۶ با ادعای دست داشتن ایارن در این حادثه حکم داد که دو میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه شده ایران در ایالات متحده باید به خانواده‌های قربانیان آمریکایی حملات تروریستی سال‌های ۱۹۸۳ و ۱۹۹۶ پرداخت شود.

وکیل آمریکا در ادامه با ادعای اینکه شکایت ایران شامل پیمان مودت نمی‌شود، مدعی شد که تلاش ایران برای رهایی از پرداخت غرامت، قربانیان تروریسم را از عدالت محروم می‌کند، کاملا بی‌اساس است و باید رد شود.

ایران علاوه‌براین، در پی خروج آمریکا از توافق هسته‌ای بازگشت تحریم‌های تعلیق شده ضد ایرانی آمریکا، شکایتی به دیوان بین‌المللی دادگستری ارائه کرد که حکم مقدماتی آن هفته گذشته صادر شد. دیوان بین‌المللی دادگستری در این رابطه به محکومیت آمریکا رأی داد و اعلام کرد دولت آمریکا بایستی تحریم‌هایی را که شامل کمک‌های بشردوستانه و خدمات و قطعات هواپیماهای مسافربری که با امنیت جانی مردم سر و کار دارد را لغو کند. دیوان لاهه در قرار موقت خود از آمریکا خواسته اقلامی مانند مواد غذایی، دارو، تجهیزات پزشکی، قطعات یدکی و خدمات فنی به هواپیماهای مسافربری را مشمول تحریم‌های خود علیه جمهوری اسلامی نکند.

اما اندکی پس از صدور این حکم، مایک پومپئو وزیر امورخارجه آمریکا گفت که این کشور از پیمان مودت با ایران خارج می‌شود. هنوز مشخص نیست آمریکا به شکایت جدید ایران چگونه پاسخ خواهد داد.

صدور حکم دیوان بین‌المللی دادگستری اگرچه روندی زمان بر و ممکن است سال‌ها به طول بینجامد، نهایی و الزام‌آور خواهد بود.