"دونا استریکلند"(Donna Strickland) یکی از برندگان جایزه نوبل فیزیک امسال
گفت که کار تحقیقاتی برایش نوعی سرگرمی است و قبل از دریافت این جایزه به
این فکر نمی‌کرده که یک زن برنده جایزه نوبل فیزیک 2018 شود.
"دونا استریکلند" تحقیقات خود را در حوزه لیزر انجام داد. وی سومین زن در تاریخچه نوبل است که موفق به دریافت جایزه "نوبل" فیزیک شده است.
وی به همراه "جرارد مورو (Gérard Mouro) دیگر برنده نوبل فیزیک ۲۰۱۸، در
حوزه اختراع تکنیکی به نام "CPA" کار کرد. این دو دانشمند به همین دلیل
نیز "نوبل" را از آن خود کردند.
" CPA" تکنیکی برای ایجاد" لیزرهای پالسی فوق کوتاه" است.
گفتنی است تکنیکی که استریکلند و مورو توسعه دادند، برای تولید پالس‌های فوق کوتاه و قوی در جراحی، پزشکی و مطالعات بنیادی علمی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
استریکلند اظهار کرد که تاکنون به این اندازه سخت تلاش نکرده بود. تلاش‌های وی همراه با سرگرمی بوده است که منجر شد وی نوبل را از آن خود کند.
روز گذشته وی مصاحبه‌ای تلفنی با "آدام اسمیت"(Adam Smith) سرپرست علمی رسانه نوبل انجام داد که متن آن را در ادامه می‌خوانید.
آدام اسمیت: تبریک می‌گویم. عکس‌العمل تان به هنگام شنیدن خبر بردن جایزه چه بود؟
استریکلند: بدیهی است که من در ابتدا تصور کردم که این خبر شوخی است، اما این‌گونه نبود.
اسمیت: کار شما بسیار شگفت‌انگیز بوده است. نمی‌دانم که تاکنون فرد دیگری نیز مانند شما با ارائه نخستین مقالات خود موفق به کسب نوبل شده است یا خیر....بنابراین کار شما فوق‌العاده بود.
استریکلند: من هم نمی‌دانم. اگر راجع به خودم بگویم، باید بگویم که احساس موفقیت می‌کنم.
اسمیت: شما باید در زمینه علم استعداد ذاتی داشته باشید. به نظرتان این هدیه ذاتی از کجا نشات می‌گیرد؟
استریکلند: نمی‌دانم، کار تحقیقاتی من برایم یک نوع سرگرمی محسوب می‌شد. من ساعت‌ها وقت گذاشتم و از انجام این کار لذت بردم. این دوره ای در زندگی من است که بسیار بسیار زیاد کار و تلاش کردم و اوقات سرگرم‌کننده‌ای در مطالعه "لیزرهای پالسی فوق کوتاه" داشتم. گروه تحقیقاتی ما نیز سرگرم کننده بود.
اسمیت: کار شما یک دیدگاه کلاسیک از فیزیکدانان تجربی است که در آن علوم فیزیکی در آزمایشگاه توسعه و بهبود می‌یابد.
استریکلند: بله، درست است.
اسمیت: البته شما پس از گذشت ۵۵ سال، سومین زنی هستید که نوبل فیزیک را کسب می‌کند.
استریکلند: بله، من خود را در حد "ماریا گوپرت مایر"(دومین زن تاریخ که نوبل فیزیک را کسب کرد) نمی‌دانستم.
اسمیت: بله
استریکلند: من حتی در پایان‌نامه خود کارهای تحقیقاتی ماری کوری(اولین زن تاریخ که نوبل فیزیک گرفت) را نیز درج کردم.
اسمیت: بله ارتباط زیبایی میان شما است.
استریکلند: بله
اسمیت: به نظرتان ارتباط شما با این دو زن محقق چه پیامی دارد؟
استریکلند: نمی‌دانم چگونه به این سوال پاسخ دهم. زیرا من زنی نیستم که به این جوایز فکر کنم. یا به این فکر کنم که چرا یک زن جایزه را از آن خود نکرده است. من خوشحالم که دنباله‌رو راه "ماری کوری" و "ماریا مایر" هستم.
اسمیت: بله درست است، زیرا وی...
استریکلند: مایر تا اواخر به عنوان یک دانشمند محسوب نشد حتی با وجود اینکه تحقیقات شگفت‌انگیزی انجام داد.
اسمیت: بله مایر در سال ۱۹۶۳ و در دهه ۵۰ زندگی‌اش نوبل را دریافت کرد.
استریکلند: من در ابتدا کارم را درزمینه یونیزاسیون چند فوتون آغاز کردم. که این اولین موضوعی بود که ما در لیزر استفاده کردیم و من آن را در پایان‌نامه خود نیز مطرح کردم. یونیزاسیون چند فوتون موضوعی بود که توسط مایر در سال ۱۹۳۹ میلادی ارائه شده بود. گرچه وی برای این کار نوبل دریافت نکرد.
اسمیت: بله
استریکلند: دیدگاه اعطای نوبل نیز تغییر یافته است.
اسمیت: بله، چیزی که برای شما اتفاق خواهد این است که درخواست‌های زیادی از شما خواهد شد که به مکان‌ها و جلسات مختلف بروید. راجع به این موضوع چه احساسی دارید؟
استریکلند: راستش را بخواهید، راجع به این موضوع کمی می‌ترسم. زیرا پیش از این با یکی از برندگان نوبل صحبت کردم که وی گفت ۱۰۰ هزار مایل پرواز داشته است. خب می‌دانید، دانشمندان با پروازهای "فرست کلس" (first class) مسافرت نمی‌کنند. پس سفر کردن برای آن‌ها سخت است. شاید تا یک سال آتی مجبور به مسافرت به نقاط مختلف باشم که به نظر من کار بسیار دشواری است.
اسمیت: خب پس اگر خواستید هر جایی بروید پیشنهاد یک پرواز "فرست‌کلس" را بدهید.
"استریکلند: بسیار خب، متوجه شدم که در این موضوع مانند برنده نوبل صحبت نکردم.
اسمیت: به نظرم شما دقیقا مانند یک برنده نوبل بودید. این موضوع مطلبی مهم است. شما دقایقی قبل شنیدید که برنده نوبل شده‌اید، اجازه دهید کمی راجع به لیزرهای فوق سریع از شما بپرسم. بهترین مثالی که از کاربرد این لیزرها می‌توانید بزنید، چیست؟
استریکلند: به نظر من نسل نورهای سفید یکی از قابل‌توجه ترین نکات راجع به این لیزرها است. همه می‌دانید، زمانی‌که نور سفید وارد یک جسم شفاف مانند آب می‌شود، اگر پالس‌ها کوتاه و قوی باشند، نورهای رنگین‌کمان از جسم خارج می‌شود. این رنگ‌ها از کجا نشات می‌گیرند، گرچه که این موضوع در علم کشف شده است، ولی تماشای آن شگفت‌انگیز است. ما تمام این رنگ‌ها را از طریق اثر متقابل غیر خطی ایجاد کردیم.
اسمیت: کار شما جادویی است.
استریکلند: نسل نورهای سفید در همه‌جا کاربرد دارد.
اسمیت: همانطور که خودتان اشاره کردید، مطلب شگفت‌انگیز راجع به پروژه شما تعامل لیزر، نور و ماده است.
استریکلند: بله
اسمیت: بسیار خب، زمانی که شما در ماه دسامبر به استکهلم آمدید، راجع به طرح‌تان بیشتر اطلاعات کسب می‌کنیم. ما بسیار منتظر استقبال از شما هستیم.
استریکلند: خیلی ممنونم
اسمیت: مصاحبه جالبی بود. منتظرم که شما را در ماه دسامبر ملاقات کنم.
استریکلند: ممنون، من هم منتظر این ملاقات هستم.
