پديده‌اي كه دامن‌گير ورزش هم شد

پديده آقازادگي سال‌هاست كه توجه مردم كشورمان را به خود جلب كرده و در مقاطع مختلف زماني، اعتراضاتي را نيز در پي داشته است. گسترش شبكه‌هاي اجتماعي و انتشار تصاويري از آقازاده‌ها كه زندگي مرفهي دارند، همواره يكي از سوژه‌هاي فضاي مجازي بوده و باعث واكنش كاربران شده است. هرچند كه تعريف درستي از كلمه «آقازادگي» وجود ندارد اما به طور معمول عامه مردم به افرادي كه پدران معروفي دارند «آقازاده» مي‌گويند. گاهي از اين پديده استفاده مناسبي مي‌شود و گاه سوءاستفاده‌هايي رخ مي‌دهد؛ به عنوان مثال فرزند شهيد همت در محل كار خود با نام مستعار حاضر مي‌شود و حتي قرارداد خانه‌اش به نام خودش نيست تا مبادا شايبه‌اي درباره احتمال سوءاستفاده او شكل بگيرد در مقابل اما فرزند محمدرضا عارف با مطرح كردن موضوع ژن خوب، مدت‌ها سوژه شبكه‌هاي اجتماعي شد. در فوتبال نيز كم وبيش پديده آقازادگي جريان دارد و فرزند برخي مربيان معروف گاه با انتشار پيام‌ يا عكس‌هايي از خودشان، حاشيه‌ساز مي‌شوند.

نخستين‌بار حدود يك‌سال پيش بود كه تصاوير منتسب به فرزند محمد علي آبادي، رييس پيشين سازمان تربيت‌بدني در فضاي مجازي واكنش بسياري از كاربران را در پي داشت. تصاويري كه مربوط به شخصي به عنوان كيان (احسان) علي‌آبادي بود و او را در كنار خودروهاي لوكس و با دستبند و ساعت‌هاي گران‌قيمت به نمايش گذاشت. همين موضوع سبب شد تا اینستاگرام منتسب به پسر علی آبادی در پيامي مدعي شود که عکس های لوکس جنبه هنری دارند. اما ساعتی بعد همین عکس‌های هنري نيز از پيج اينستاگرام فرد مذكور حذف و تصويري از كيان علي‌آبادي را در حال نماز خواندن در كربلا براي طرفدارانش به نمايش گذاشت. يك روز بعد نيز نام آن صفحه اينستاگرامي تغيير و تمام پست‌هاي اينستاگرامي حذف شد. اتفاقي كه هيچ واكنشي را از سوي محمد علي آبادي در پي نداشت و او ترجيح داد در اين باره سكوت كند. هوتن قلعه‌نويي، دومين شخصي بود كه تصاويرش در شبكه‌هاي مجازي سوژه كاربران شد. نخستين بار خبر مربوط به زندگي لوكس فرزند امير قلعه‌نويي بعد از تصادف او منتشر شد. فرزند ژنرال تصويري از پورش خود را در اينستاگرام منتشر كرد كه پس از برخورد با درخت، خسارت زيادي را متحمل شده بود. هوتن قلعه‌نويي به تدريج مورد توجه كاربران قرار گرفت و واكنش‌هايش پس از برد و باخت استقلال يا اتفاقات اجتماعي بين كاربران دست به دست شد. او يك شبه تبديل به ستاره‌اي شد كه هواداران بسياري داشت. هوتن قلعه‌نويي متولد 1375 است و درباره حاشيه‌هايي كه براي زندگي او به وجود آمد، بيان كرده بود: «دوست ندارم هيچ وقت زير سايه پدرم باشم. آن سالي كه جوانان استقلال بازي مي‌كردم حرف و حديث‌هايي به وجود آمد كه ترجيح دادم در تيم‌هاي پدرم نباشم. دوست نداشتم مردم بگويند به خاطر پدرش بازي مي‌كند يا به خاطر پدرش به تيم‌هاي بزرگ راهش داده‌اند. من «پارسه» را انتخاب كردم چون آقاي عابديني تم پرسپوليسي دارد و كسي نمي‌تواند بگويد به خاطر پدرش او را به تيمش برده است». هوتن بارها از سوي هواداران تيم رقيب با هجمه‌هايي مواجه شد اما هرگز زندگي لاكچري خود را از چشم هواداران پنهان نكرد. فرزند عبدا... ويسي، سرمربي فعلي تيم فوتبال استقلال خوزستان نيز يكي ديگر از چهره‌هايي است كه برخي اطرافيان ويسي از او با عنوان آقازاده ياد مي‌كنند. پسر گوارديولاي وطني در سال‌هاي اخير همواره به يكي از منابع خبري تبديل شده و گاه با انتشار تصاويرش در اينستاگرام حاشيه‌ساز مي‌شود. شايعاتي درباره دخالت فرزند اين مربي در جذب چند بازيكن نيز مدتي قبل منتشر شده بود اما هرگز تاييد نشد؛ همان‌طور كه چنين شايعاتي درباره فرزند قلعه‌نويي نيز وجود داشت و تاييد نشد. به همان ميزان كه واكنش ستاره‌ها در فضاي مجازي به اتفاقات پيرامون‌مان مهم است و بازخورد زيادي دارد واكنش فرزند سرمربيان معروف نيز بازخوردهاي فراواني در فضاي مجازي دارد. به عنوان مثال روز پنج‌شنبه پيام همراه با الفاظ ركيكي كه فرزند فيروز كريمي پس از تساوي گسترش فولاد و پرسپوليس در فضاي مجازي منتشر كرد، واكنش برخي كانال‌هاي تلگرامي را در پي داشت و هواداران سرخ‌پوشان تهراني نيز با حمله به پيج اينستاگرامي اميرعباس كريمي او را به واسطه انتشار اين مطلب توهين‌آميز سرزنش كردند. فرزند علي پروين نيز يكي ديگر از چهره‌هايي بود كه همواره مورد توجه اهالي رسانه قرار مي‌گرفت. او اما آن‌قدر زير فشار نام پدرش بود كه ترجيح داد فوتبال را رها كرده و به تجارت روي بياورد. ماجراي برنج‌هاي آلوده وارداتي مدتي به محمد پروين منتسب شد اما هيچ واكنشي را از سمت او در پي نداشت. حسن رويانيان كه پس از حضور پدرش در پست مديرعاملي باشگاه پرسپوليس نقش مشاور او را داشت و علي افشارزاده فرزند مديرعامل پيشين استقلال كه از او به عنوان سلطان كيش ياد مي‌شود نيز از جمله آقازاده‌هايي بودند كه نام‌شان در سال‌هاي اخير مطرح شده است.

آن‌ها كه استفاده‌اي نكردند

هرچند كه فرزندان مربيان فوتبال به صورت آنچه گاهي شنيده‌ مي‌شود از نام پدر سوءاستفاده نكرده‌اند اما شهرت آن‌ها به واسطه زحمات و تلاش‌هاي پدرشان به دست آمده است. همين موضوع كار آقازاده‌هاي فوتبالي را دشوار و آن‌ها را به سوژه كاربران تبديل مي‌كند. همين موضوع سبب مي‌شود تا فضاي كاري براي پدران نيز دچار تشنج شده و يك تيم دچار آسيب شود. رفتارهاي پيرامون‌مان معلول علت‌هايي است كه مي‌توان با واكاوي آن‌ها به دلايل كيفيت پايين ليگ فوتبال كشورمان نسبت به برخي كشورهاي اروپايي رسيد. هرچند افرادي هستند كه هرگز از نام پدر به شهرت نرسيده‌اند. به عنوان مثال فرزندان علي خسروي با وجود اينكه پدرشان مسئول تربيت بدني شهرداري منطقه يك تهران بود اما هرگز به استخدام شهرداري در نيامدند و تصاويري از زندگي لاكچري خود را منتشر نكردند. فرزند سيد مصطفي هاشمي‌طبا نيز كه سابقه رياست سازمان تربيت بدني را دارد و در دو مقطع نيز كانديداي رياست جمهوري بوده براي تحصيل به آمريكا رفته و به گفته پدرش از هيچ رانتي استفاده نكرده است. هاشمي طبا در اين باره به «قانون» مي‌گويد: «من اعتقاد دارم خودم آقا نيستم كه فرزندم آقازاده باشد. سعي كردم او روي پاي خودش باشد و به دنبال موفقيت برود زيرا با اين كار مي‌تواند به موفقيت بيشتري دست پيدا كند». عليرضا، فرزند محمود گودرزي، وزير پيشين ورزش و جوانان نيز از جمله افرادي بود كه به گفته پدرش حتي از استخرهاي وزارت ورزش استفاده نكرد تا شايبه‌اي درباره سوءاستفاده از جايگاه پدرش مطرح نشود. نگاه به فرزندان فعالان در عرصه ورزش به مرور تبديل به همان نگاهي شده كه برخي از مردم به آقازاده‌هاي سياسي دارند. آن‌ها انتظار دارند فرزندان افراد معروف نه تنها حاشيه‌اي ايجاد نكنند بلكه با كمك به پدرشان زمينه مقابله با حواشي را فراهم كنند. اتفاقات رخ داده براي فرزندان فعالان در عرصه ورزش در سال‌هاي اخير مثبت نبوده و همواره تركيبي از فحاشي و استفاده از الفاظ ركيك است اما اين موضوع مي‌تواند در سال‌هاي آينده و با نگرش درست اصلاح شود. نگاه به پديده آقازادگي نياز به اصلاح فرهنگ دارد و اين موضوع بايد مورد توجه افرادي قرار گيرد كه فرزندان‌شان در فضاي مجازي، احساسات هواداري را بروز مي‌دهند.