امسال چقدر کمتر از سال‌ قبل باران بارید؟

 با توجه به اینکه حدود ۱۰ روز به پایان سال آبی ۹۶-۹۵ مانده، مجموع بارندگی کشور در مقطع زمانی اول مهرماه گذشته تا ۲۵ شهریور ماه جاری ۲۳۰ میلیمتر بود که نسبت به سال آبی گذشته حدود ۴ درصد و نسبت به متوسط بلندمدت سه درصد کاهش داشته است که با بارش‌های روزهای آینده حدود یک تا دو میلیمتر افزایش خواهد یافت و حداکثر به ۲۳۲ میلیمتر خواهد رسید.

بارندگی امسال نسبت به سال‌های گذشته چهار درصد کمتر بوده حتی طبق آمار امسال بارش‌های مؤثر (بارش‌های با ارتفاع کمتر از ۱۰ میلی‌متر) نسبت به سال‌های قبل کمتر بوده است، تمام این عوامل دست به دست هم داد تا ورودی به سدهای کشور نسبت به سال گذشته بین ۱۲ تا ۱۳ درصد کاهش داشته باشد و در حوضه رودخانه‌ها کاهش بارندگی‌ها نسبت به سال قبل به حدود ۷ درصد رسید.

همچنین عمده بارندگی‌های سال آبی جاری در داخل دشت‌ها اتفاق افتاد و در ارتفاعات کمتر شاهد بارش بوده‌ایم و از سویی نیز نوع بارش‌ها نسبت به سال گذشته از شکل برف به باران تغییر شکل داد.

مشکل دیگر سال آبی جاری متفاوت بودن بارندگی‌ها نسبت به متوسط بلندمدت در حوضه‌های مختلف است تاجایی که امسال در حوضه آبریز دریاچه ارومیه نسبت به متوسط بلندمدت ۲۴ درصد کاهش بارندگی داشته‌ایم و این در حالی است که حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان و فلات مرکزی در مقایسه با متوسط بلندمدت با افزایش سه درصدی بارش مواجه بوده‌اند.

در حوضه آبریز دریای خزر ۱۸ درصد، در حوضه آبریز مرزی شرق ۳۹ درصد و در حوضه آبریز قره قوم نیز ۱۷ درصد در مقایسه با متوسط بلند مدت کاهش بارش داشته‌ایم باید به این نکته نیز توجه کرد که وقتی بارش در حوضه‌ها متفاوت باشند اثرات خود را در استان‌ها نشان خواهند داد، به طوری که به جز استان‌های بوشهر، تهران، فارس، قم، کرمان، لرستان، مرکزی، هرمزگان و همدان در بقیه استان‌ها نیز شرایط آبی یا معادل متوسط بلند مدت بوده و یا کاهش زیادی نسبت به متوسط بلند مدت داشته است؛ به گونه ای که در استان خوزستان نسبت به متوسط بلندمدت ۴۲ درصد، دراستان خراسان شمالی ۲۹ درصد، در استان کهگیلویه و بویر احمد ۳۳ درصد و در استان یزد ۱۸ درصد نسبت به میانگین بلندمدت کاهش بارش داشته‌ایم.

در این زمینه حاج‌رسولی‌ها مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به تفاوت نوسان‌های بارندگی در استان‌های مختلف در سال آبی جاری که باعث شد آب کشور با شرایط سختی مدیریت شود، گفت: به دلیل وجود ذخایر آبی که در مخازن سدها از سال قبل پیش بینی شده بود، به‌رغم اینکه ورودی آب به سدها از سال گذشته از حدود ۴۵ میلیارد مترمکعب به حدود ۳۸ میلیارد متر مکعب کاهش یافته است (کاهش ۱۲ تا ۱۳ درصدی) خروجی سدها دقیقاً مشابه سال گذشته بود که نمونه بارز مدیریت مخزن را می‌توان در سدهای استان خوزستان مشاهده کرد.

وی  با بیان اینکه عمده کاهش‌ها در سدهای استان خوزستان اتفاق افتاده است، افزود: خروجی در سدهای استان خوزستان حدود ۱۸.۵ میلیارد مترمکعب بود که در سال گذشته نیز تقریباً به همین میزان خروجی داشته‌ایم. همچنین امسال به لحاظ اولویت بندی در استان خوزستان، اولویت اول کشاورزی واولویت بعدی تولید انرژی بود که بهترین تولید انرژی در سدهای کشور انجام شد و سال آبی ۹۶-۹۵ بدون تنش در حال سپری شدن است.

این مسوول با تاکید براینکه هم اینک در استان خوزستان محور اصلی کشاورزی است، افزود: در گذشته دیسپاچینگ اصلی برق بود ولی در زمان کنونی دیسپاچینگ اصلی در خوزستان آب است؛ لذا با توجه به ظرفیت مخازن سدها ابتدا میزان آب مورد نیازرا تعیین می‌کنیم و سپس به بحث تولید انرژی می‌پردازیم.

امسال دهمین سال است که بارندگی کشور نسبت به میانگین بلند مدت کاهش داشته است، به طوری که خشکسالی های اخیر باعث شده تا میانگین بارش‌های کشور از ۲۵۰ به حدود ۲۴۳ میلیمتر کاهش یابد و امسال نیز بارش‌های کشور نسبت به میانگین بلند مدت از کاهش چشمگیری برخوردار شود که همین امر سبب ایجاد اثرات منفی بر روان آب‌های سطحی شد.