نگرانی های خالق اینترنت از آینده‌ی آن

 بیست و هشت سال پیش در چنین روزهایی بود که تیم برنرز لی از پایان نامه خود دفاع کرد و این پایان نامه در آینده به آنچه امروز "شبکه جهانی وب" نامیده می شود تبدیل شد. به همین مناسب، برنرز که به عنوان پدر شبکه جهانی وب شناخته می شود متنی را منتشر کرده و در آن از بزرگترین نگرانی های خود درباره آینده وب و اینترنت سخن گفته است.

تیم برنرز امروزه مدیر کنسرسیوم شبکه جهانی وب است که به توسعه استانداردهای آزاد برای وب می پردازد و به همین دلیل سخنان او همواره تاثیر چشمگیری بر روی سایر تصمیم گیرندگان این حوزه داشته است.

از دست رفتن کنترل بر روی اطلاعات شخصی

شاید در نگاه اول به نظر برسد بدافزارها و باج افزارها اصلی ترین دلیل برای ابراز این نگرانی از سوی تیم برنرز هستند. اما در واقع این طور نیست. به عقیده برنرز پیچیده تر شدن قوانین استفاده از اطلاعات شخصی و همچنین برنامه های متعددی که قصد دارند به بخشی از اطلاعات کاربران دسترسی داشته باشند باعث شده نقاط ضعف بسیار زیادی در این زمینه وجود داشته باشد.
 
همین نکته بود که باعث شد گوگل در سال های گذشته توسعه سیستم عامل موبایلی خود را به سمتی هدایت کند که در آن کاربران قادر باشند میزان سطوح دسترسی هر اپلیکیشن به اطلاعات را به صورت دقیق مشاهده کرده و در صورت نیاز دسترسی ها را محدود نمایند. با این حال روند به کارگیری نسخه های جدید این سیستم عامل با سرعت بسیار پایینی در حال پیشرفت است و به نظر می رسد به برنامه جدی تری برای مبارزه با دسترسی گسترده به اطلاعات کاربران نیاز باشد.
 
به گفته برنرز بسیاری از دولت ها از این نقطه ضعف بیشترین استفاده را برده و به جمع آوری هدفمند اطلاعات کاربران می پردازند تا با کنترل بر روی تماس ها، تصاویر، پیام ها و حتی گفت و گوهای آنلاین بتوانند اهداف سیاسی خود را برآورده کنند.

گسترش ساده اطلاعات نادرست در فضای وب

در کمال شگفتی، انتشار گسترده اطلاعات نادرست در فضای وب تنها مربوط به کشورهای کمتر توسعه یافته و در حال توسعه نیست. اگر در کشوری مانند ایران، شبکه های اجتماعی به محلی برای انتشار اطلاعات نادرست، اخبار کذب و شایعه پراکنی تبدیل شده اند، کشور پیشرفته ای مانند آمریکا نیز با این مشکل دست و پنجه نرم می کند و حتی عواقب انتشار اطلاعات نادرست در این کشور بسیار وخیم تر از کشورهای کوچکتر است. انتخابات ریاست جمهوری اخیر ایالات متحده بهترین نمونه از این دست به شمار می رود.
 
عده زیادی از کارشناسان اعتقاد دارند طرفداران رییس جمهوری کنونی آمریکا و حتی برخی از طرفداران کاندیدای رقیب به صورت آگاهانه یا ناآگاهانه اخباری را در فضای وب منتشر کرده اند که باعث جهت گیری نادرست رای دهندگان و در نهایت انتخاب فردی به ریاست جمهوری آمریکا شده که هیچ نشانه ای از یک دیپلمات را با خود به همراه ندارد.
 
جالب آنکه پس از این اتفاق خود دونالد ترامپ بود که بر موج مقابله با اخبار نادرست (Fake News) سوار شد و برخی از بزرگترین شبکه های خبری این کشور و جهان را عامل انتشار این اخبار دانست. با وجود اینکه فضای مجازی به انتشار سریعتر و بدون سانسور اطلاعات در سال های اخیر کمکی غیر قابل چشم پوشی داشته، اما گسترش ساده اطلاعات نادرست را می توان یکی از بزرگترین اشکالات اینترنت که نیازمند بررسی جدی است نامید.
 
 بزرگترین نگرانی های خالق شبکه جهانی وب درباره آینده اینترنت

تبلیغات مخفیانه سازمان ها و نهادهای دولتی

تیم برنر در آخرین بخش از نامه خود درباره نگرانی از آینده وب به تبلیغات مخفیانه و سازمان یافته نهادهای دولتی اشاره می کند. به اعتقاد او سیاستمنداران در کشورهای مختلف جهان با استفاده از وب، جریان های مختلف خبری برای گروه های گوناگون ایجاد می کنند و در نهایت در فضایی غبارآلود بیشترین استفاده را از سطح ناآگاهی مردم می برند.
 
معمولا چنین اقدامی بیشترین نمود را در کمپین های انتخاباتی دارد. آنجا که کاندیداها با استفاده از مدیوم های مختلف انتشار اخبار و اطلاع رسانی، پیام های مشخصی را برای یک گروه از شنوندگان و سخنان متفاوتی را برای گروهی دیگر منتشر می کنند تا در این بین با ایجاد فضایی دوگانه، اهداف خود را دنبال کنند. تنها کافیست بار دیگر به انتخابات اخیر آمریکا نگاه کنید تا نمونه های متعددی از این ترفند را از سوی کاندیداها درباره موضوعات مهم بین المللی مانند مبارزه با تروریسم مشاهده کنید.

در انتهای نامه برنرز راهکارهایی برای مقابله با این جریانات خطرناک ارائه شده که اصلی ترین آنها، نیازمند همکاری و حمایت شرکت های بزرگی مانند فیسبوک و گوگل است. این دو کمپانی در دنیای امروز اصلی ترین مرجع انتشار اخبار به حساب می آیند (با اندکی تفاوت در کشورهای مختلف) و تلاش آنها برای مبارزه با اخبار نادرست (Fake News) و نیز شفاف سازی بیشتر درباره خبرهای دارای اسپانسر و نحوه انتشار اطلاعات برای کاربران می تواند کمک بسیار بزرگی به امن تر کردن محیط اینترنت و وب داشته باشد.
 
در سال های اخیر تلاش هایی از سوی هر دوی این شرکت ها و سایر سازمان های دخیل در قانونگذاری وب و اینترنت انجام شده که هر چند مفید، اما بسیار کم به نظر می رسند و همین نکته اهمیت تلاش بیشتر در آینده را دو چندان می کند.