یونسکو پرونده ارسباران را پذیرفت

 با پذیرش مرحله نخست پرونده نامزد ثبت جهانی منطقه حفاظت شده ارسباران از سوی یونسکو و ارسال آن به اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN)، دو پایگاه پژوهشی در خانه‌های تاریخی «وینق» در روستای وینق کلیبر و «آینالو» در شهرستان خداآفرین در آذربایجان شرقی ایجاد می‌شود.

به نقل از روابط عمومی معاونت میراث فرهنگی؛  محمد حسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با اعلام این خبر در جلسه هم‌اندیشی با حضور قلی‌اله قلی‌زاده نماینده مردم کلیبر، خداآفرین و هوراند در مجلس شورای اسلامی، میرهادی قره سید رومیانی معاون امور مجلس، حقوقی و استان‌ها و علی قمی اویلی رئیس گروه میراث طبیعی سازمان میراث فرهنگی گفت: این دو بنای تاریخی به منظور اجرای مدیریت یکپارچه و ضرورت ایجاد پایگاه در این منطقه  انتخاب شده است که پس از تملک  و مرمت به پایگاه‌هایی برای  انجام مطالعات پژوهشی، استقرار گروه‌های پایش  و  نمایندگان دستگاه‌های مرتبط ، معرفی بهینه منطقه و ...تبدیل خواهند شد.

وی ادامه داد:  منطقه حفاظت شده «ارسباران» دومین پرونده میراث طبیعی ایران است که به دلیل اهمیت ویژه این منطقه به لحاظ تنوع گیاهی و جانوری بی‌نظیر در جهان و رویشگاه و اکوسیستم جنگلی کشور برای ثبت در فهرست میراث جهانی انتخاب و پس از دو سال پیگیری کارشناسان و نمایندگان سازمان میراث فرهنگی، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگل‌ها و مراتع تلاش کارشناسان و حمایت مسئولان ملی، استانی و محلی پیش از فوریه 2017 به یونسکو ارسال شد.

او با اشاره به اینکه پرونده ارسالی در مرحله نخست پذیرفته شده و به اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) ارسال شده است، افزود: ارزیابان این اتحادیه پس از مکاتبه ، هماهنگی و با درنظر گرفتن شرایط آب وهوایی به منظور پرواز بر فراز بخش‌های غیر قابل دسترس این منطقه، در مرداد یا شهریورماه امسال به ایران سفر می‌کنند.

طالبیان موضوع حفاظت و مدیریت یکپارچه در این منطقه را مورد تاکید قرار داد و گفت:  این منطقه به دلیل حضور گردشگران،  وجود آثار تاریخی  و شهر های قرارگرفته در این منطقه مانند خداآفرین و کلیبر به مدیریت خاصی نیاز دارد که جدا از مدیریت تحت نظارت سازمان  محیط زیست است.

به گفته‌ی او؛  به عبارتی موضوعِ اصلی، ساماندهی بازدید  گردشگران زیادی است که به لحاظ جاذبه‌های بی‌شمار طبیعی و تاریخی مانند قلعه بابک از این منطقه بازدید می‌کنند.

معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ادامه داد: به همین دلیل دو ساختمان تاریخی در روستای وینق شهرستان کلیبر و آینالو در شهرستان خداآفرین انتخاب شده که پس از تملک  و مرمت به پایگاه‌هایی برای انجام مطالعات پژوهشی، استقرار گروه‌های پایش  و  نمایندگان دستگاه‌های مرتبط، معرفی بهینه منطقه تبدیل می‌شوند.

او هدف اصلی  را اجرایی کردن مدیریت یکپارچه‌ی مورد نظر یونسکو دانست  که در دراز مدت با حفاظت از محیط زیست می‌تواند به واسطه حضور گردشگران  نقش اساسی در معیشت مردم داشته باشد.

طالبیان همچنین با تاکید بر اینکه ما به دنبال توسعه پایدار هستیم، گفت: ثبت جهانی این منطقه  نه تنها از منظر حفاظتی بسیار اهمیت دارد  بلکه این فرصت را فراهم می‌کند تا  حضور گردشگران داخلی و خارجی به شکوفایی اقتصادی جوامع بومی و محلی و زمینه‌ای برای ایجاد توسعه پایدار منجر شود.

او در پایان  از سفر ویژه هیئت عالی سازمان با حضور نمایندگان  حوزه‌های میراث فرهنگی، گردشگری ، صنایع دستی و حوزه‌های مرتبط به این منطقه  خبر داد.

براساس این گزارش؛ منطقه حفاظت شده ارسباران که در 29 مرداد 1393 به شماره 204 در فهرست میراث طبیعی کشور ثبت شده، نگین تنوع زیستی ایران است و یکی از برجسته ترین نقاط تنوع زیستی کشور محسوب می شود. منطقه ارسباران با وجود داشتن کمتر از پنج صدم مساحت کشور بیش از ۱۳ درصد پوشش گیاهی ایران را در خود جای داده است و ۲۹ درصد از پستانداران، ۴۴ درصد پرندگان ایران، ۳۲ درصد از دوزیستان، ۹ درصد آبزیان و ۲۰ درصد خزندگان کشور در آن زندگی می کنند.

منطقه ارسباران در مقیاس جهانی نیز به تنهایی معادل 34 درصد پوشش گیاهی کشور ارمنستان، 25 درصد از پوشش گیاهی کشور آذربایجان، 25 درصد پوشش گیاهی فرانسه، 25 درصد پوشش گیاهی گرجستان، و 17 درصد پوشش گیاهی کشور ایتالیا است. این منطقه در سال 1977 با پیگیری سازمان محیط زیست به عنوان «ذخیره گاه زیست کره» در برنامه انسان و کره مسکون یونسکو (MAP) ثبت شد