متن سخنرانی صالحی در روز ملی فناوری هسته ای

 رییس سازمان انرژی اتمی گفت: تمهیدات و مقدمات لازم به منظورِ تأمین مواد اولیه مانند کیک زرد فراهم آمده و در یک سال اخیر بیش از 360 تُن کیک زرد به ذخایر استراتژیک کشورمان اضافه شده است.

 متن سخنرانی علی‌اکبر صالحی، معاون رییس‌جمهور  و رییس سازمان انرژی اتمی  ایران در مراسم " روز ملی فناوری هسته­‌ای" به این شرح است:

 " وَ مِنَ الناسِ مَن یَشری نَفسَهُ ابتغاءَ مَرضاتِ الله و اللهُ رَئوفٌ بالعبادِ "

برای بنده و اعضای خانوادۀ بزرگ و افتخار آفرین صنعت هسته ای کشور، مایۀ خرسندی است که مراسم روز ملّـی فنّـاوری هستـه ای همزمان با تجدیدِ حیاتِ طبیعت و در آستانه میلاد مسعودِ قطب عارفان و پیشوای پارسایان، حضرت امیر مومنان علی (ع) برگزار می شود. اینجانب ضمن عرض تبریک و شادباش به مناسبت فرارسیدن این ایّام فرخنده، مقدم سروران و میهمانان حاضر در این مراسم، به ویژه ریاست محترم جمهوری، اعضای محترم هیئت دولت، مقامات محترم لشکری و کشوری، سُفرای محترم مقیم تهران و اساتید ارجمند دانشگاه را گرامی می­‌دارم.  

امیدوارم تا به برکت انفاس قُدسی آن امام هُمام، پروردگار متعال سال جدید خورشیدی را سال نزول برکات بر ملّت بزرگ ایران و دیگر ملّت­های مسلمان قرار دهد و اُمت اسلامی را از کمندِ انحرافات عقیدتی و از چنبره تروریسم و افراط گرایی بِرهاند.

بنده اجازه می­خواهم تا از این فرصت استفاده نموده و به این نکته اشاره نمایم که به واسطۀ حضور هوشمندانه ملّت فهیم و زمان شناس ایران در عرصۀ مشارکت سیاسی و در پرتو عـزم ملّـی ایجـاد شده به منظور عبـور از بحران ساختـگی هستـه ای، شرایطی به وجود آمد تا ضمـن در هم شکستن توطئه های بدخواهانِ ایران اسلامی و رفع تحریم­‌های ظالمانه علیه جمهوری اسلامی ایران، تمهیدات لازم جهت قرار گرفتن صنعت هسته ای کشور در مسیر تجاری­ سازی و ادامۀ فعالیـت­‌ها بر اساس الگوی هزینه- فایده فراهم آید.

اکنون به واسطه تحوّلات ایجاد شده در مسیر تحقّق اهداف کلان صنعت هستـه ای می توان بر این نکته، انگشتِ تأیید نهاد که اتّخاذِ این رهیافتِ اصولی از سوی دولت جمهوری اسلامی ایران، قرینِ توفیق بوده و دستـاوردهای چشمگیر سازمـان انـرژی اتمـی ایران گواهی بر این مدّعـاست. اینجانب در این مجالِ کوتاه، لازم می دانم تا به صورت فشرده و گذرا، توضیحاتی را پیرامون فعالیت های سازمـان انـرژی اتمـی و چشم انداز  پیش رویِ صنعت هستـه ای ارائـه نمایم.

 متخصّصان و تلاشگرانِ حـوزۀ فنّـاوری هستـه ای و حتّی علاقه‌مندان این حوزه، نیک می دانند که یکی از الزاماتِ دستیابی به توسعۀ پایدار و متوازن در عرصه فنّاوری صلح آمیز هستـه‌ای ، ضرورت ورود به مبحث تأمینِ اقلام و محصولات استراتژیک از جمله تأمین مواد اولیّـه صنعت هستـه ای است.    لازم به توضیح است که قبل از حصول توافق هستـه ای و تدوینِ سندِ برنامۀ جامع اقدام مشترک، تأمین مواد اولیّـۀ صنعت هسته ای به عنوان یکی از چالش­های پیش رویِ تصمیم سازان و مدیرانِ سازمان انرژی اتمی تلقّی می شد. امّـا اکنون به واسطۀ گشایش ایجاد شده و از رهگذرِ تعاملات صورت گرفته در این زمینه، تمهیدات و مقدّمات لازم به منظورِ تأمین مواد اولیه مانند کیک زرد فراهم آمده و در یک سال اخیر بیش از 360 تُن کیک زرد به ذخایر استراتژیک کشورمان اضافه شده است. همچنین فرآیند شناسایی نواحی مستعد جهت اکتشاف مواد پرتوزا تاکنون با موفقیّت به انجام رسیده و 70%  مساحت کشور از طریق عملیات ژئوفیزیک هوایی و اکتشاف زمینی اسکن شده است و نتایج برای مواد پرتوزا و غیرپرتوزا تا کنون به لطف خدا بسیار امیدوارکننده می­باشد که اطلاعات مسرّت­‌بخش آن در زمان مقتضی به اطّلاع ملّت شریف خواهد رسید.

 در پیوند با موضوع تأمین سوخت مورد نیاز صنعت هسته­‌ای، باید به این نکته اشاره شود که عملیات طراحی سوخت راکتور جدید و پیشرفته اراک و بهینه­‌سازی سوخت­های صفحه­‌ای موجود در حال پیگیری می‌­باشد. در ارتباط با تولید ماشین های پیشرفتۀ سانتریفیوژ نیز لازم به توضیح است که انجام آزمایشهای فنّی جهت حصولِ اطمینانِ کامل از کارایی ماشین‌های IR8 در دستور کار قرار گرفت و در سایۀ عنایات خداوندی، عملیات گازدهی با موفقیّت فوق انتظار و بدون هیچ گونه اختلال و در هم شکستنی (Crash)به انجـام رسید. در اینجا شایسته است تا با توجّه به طرح موضوع سانتریفیوژهای پیشرفته، از فرصت استفاده نموده و به این نکته اشاره نمایم که در راستای بهره برداری از سرریزِ دانش هسته ای برای تأمین تجهیزات مورد نیازِ دیگر نهادها و صنایع راهبردی کشور، امروز یک دستگاه اولترا سانتریفیوژ تولید شده توسط متخصّصان صنعت هسته ای در اختیار پژوهشگاه وزارت نفت قرار می­گیرد. این دستگاه در شناسایی مسیر حرکت نفت در سنگ که یکی از آزمایشهای دقیق و دشوار در حوزه مطالعات مخزن نفت است، مورد استفاده قرار می گیرد. نباید از نظر دور داشت که جمهوری اسلامی ایران چهارمین  کشور دنیا و نخستین کشور خاورمیانه است که از مزایای این دانش بهره­‌مند می­‌شود. همچنین باید به آماده­‌سازی اولین پایلوت آزمایشگاهی ایزوتوپ­های پایدار در سایت فردو اشاره نمایم که به زودی به عنوان پشتوانۀ بزرگ در حوزۀ تحقیقات و پژوهش­های راهبردی هسته­ای مورد استفاده قرار خواهد گرفت.   

البته لازم به یادآوری است که در کنارِ پیگیری برنامه های یاد شده، حرکت در مسیرِ توسعه ظرفیّت تولید برق هسته ای ادامه یافته و عملیات احداث دو واحد جدید نیروگاهی با ظرفیت 2100 مگاوات در ساختگاه نیروگاه اتمی بوشهر با همکاری متخصّصان کشور روسیه آغاز شده است. همچنین، ذکر این نکته نیز ضروری است که سیاست کلان سازمان انرژی اتمی ایران مبنی بر تبدیل ایران به قطب تولید رادیو دارو در منطقۀ خاورمیانه همچنان در صدر برنامه های سازمان انرژی اتمی ایران قرار دارد. بر اساس طراحی صورت گرفته در این زمینه، عرضۀ داروهای تولید شده توسط متخصّصان این سازمان درسطح منطقه ای و جهانی با شتـابی بالا و در حجمی وسیـع  با سرمایه­‌گذاری قریب به 60 میلیون یورو تحت عنـوان پروژۀ GMP در حال انجام است. اکنـون از رهگـذر تلاش­های صورت گرفته در این زمینـه، صادرات رادیوداروهای تولید شده به چند کشور از جمله هند، پاکستان، مصر و لبنان محقّق شده است.

 در ادامه شایان ذکر است که ورود ایران به عرصه تعاملات بین المللی در حوزه فنّاوری هسته ای به مواردی که پیش از این بدان اشاره شد، ختم نمی شود. به عنوان نمونه، می توان به همکاری ایران با پروژۀ بین المللی گداخت هستـه ای(Iter) اشاره نمود. تاکنون اقدامات مقدماتی جهت حضور مؤثّر کشورمان در این پروژۀ راهبـردی صورت گرفتـه و مرحلـه نهـایی عضویّت جمهـوری اسلامی ایـران در  پروژۀ "ایتـر "در حال پیگیری است. اینجانب در ادامۀ عرایض خود لازم می دانم تا به این نکته نیز اشاره  نمایم که اجـرای عملیـات باز طرّاحی راکتور مجتمع آب سنگین اراک با شتابی قابل قبول به پیش می­‌رود. همـچنین نمی توان از بیان این واقعیّت مسرّت بخش غفلت نمود که با صدور محصول آب سنگین و عرضـۀ آن در بازارهای    بین­‌الملـلی، جمهـوری اسلامـی ایـران به جرگـۀ کشورهای تأمیـن کنندۀ این محصـول در بازار جهانی   پیوستـه اسـت.

  بدیهی است با توجّه به تحوّلات ایجاد شده پس از دستیابی به توافق هسته ای و ضرورتِ باز تعریفِ نقشه راه صنعت هسته ای کشور، ترسیم چشم انداز و تدوین برنامه بلند مدّت سازمان انرژی اتمی ایران در چارچوب الگوی هزینه - فایده و با هدف تأمین منافع ملّی مطابق با الزامات و تعهّدات مندرج در سند برجام مورد توجّه مدیران و کارشناسان ارشد سازمان قرار گرفته است. نباید از ذکر این نکته غفلت نمود که دستاوردهای این سازمان در سال 95 در مجموع نسبت به سال 94 با رشد چشمگیری همراه بوده است.

  اینجانب در فراز پایانی سخنان خود، بیان این نکته را ضروری می دانم که به یُمن الطاف الهی، بِستر مناسب برای آغاز فصلی جدید در فعالیّت های صنعت هسته ای فراهم آمده و هموطنان عزیز در آینده شاهد به ثمر نشستن تلاشهای فرزندان خود در این سازمان خواهند بود. به دیگر سخن، افتتاح فاز اوّل مرکز پرتودهی صنعتـی با استفاده از شتاب دهندۀ رودوتـرون در استـان قزوین، راه انـدازی مرکز تولیـد   رادیو داروهای PET با محوریت تولید رادیو داروهای FDG در استان البرز و نیز راه‌اندازی اوّلین کارخانۀ پُرعیارسازی سنگ اورانیوم در استان یزد با اجازه و دستور ریاست محترم جمهوری در مراسم امروز،  جلوه ای از عزم و ارادۀ تلاشگران صنعت هسته‌ای برای آغاز فصلی نو در پیشبرد اهداف بلند سازمان انرژی اتمی است.

    اینجانب در پایان ضمن سپاس و قدردانی از همۀ عزیزانی که در طول سالهای گذشته به حمایت و پشتیبانی از فرزندان برومند ایران اسلامی در سازمان انرژی اتمی پرداختند، از جناب آقای دکتر روحانی استدعا می نمایم تاپس از راه­‌اندازی و افتتاح پروژه­‌های یاد شده بصورت ویدئو کنفرانس و رونمایی از دستاوردهای جدید صنعت هستـه­‌ای، ما را از بیانات راهگشای خویش بهره­‌مند نمایید.

"والسلام علیکم و رحمته الله و برکاته"