نفوذ نرم‌افزارهای مجازی به بازارها

 سرانجام اتفاقی در دنیای مجازی وخدمات و سرویس‌های آنلاین کشور افتاد که کم و بیش همه از آن خشنودند؛ نرم‌افزارهای تاکس‌یاب آنلاین. رضایتی که اگرچه بیشتر ناشی از پایین بودن حق سرویس و کارمزد است اما جذابیت همین موضوع در کنار قابل دسترس بودن دائمی آن موجب شده تا رقابتی آزاد میان رانندگان تاکسی دربگیرد که به نفع مشتری و تلاش برای بالارفتن خدمات است.

 اما همین سرویس‌ها اغلب با نواقصی همراه هستند از جمله اینکه گفته می‌شود تاکسی‌های آنلاین هنوز از نظر امنیتی و رفتارهایی که ممکن است از سوی راننده سر بزند، قابل کنترل نیستند؛ چراکه برای عضویت در این سرویس‌های آنلاین نیازی به ضمانت‌نامه‌های سفت و سخت نیست. همچنین موضوع دریافت مجوز برای کار این دسته از نرم‌افزارهای تاکسی‌یاب همچنان مورد مناقشه است؛ چراکه اتحادیه رایانه تهران اعلام می‌کند که مجوز این دو سرویس آنلاین در ابتدا تولید نرم‌افزار و تاسیس کافی‌نت بوده است و حالا آنها از وضعیتی که بر اساس آن مجوز دریافت کرده‌اند، خارج شده است. مهدی میرمهدی با اشاره به این موضوع به «دنیای اقتصاد» گفت: دو سرویس آنلاین مسافربر از اتحادیه رایانه مجوزهایشان را دریافت کردند که یکی در ارتباط با تولید نرم‌افزار و دیگری مجوز کافی نت بود اما ارائه خدمات مسافری و ارائه مجوز آن به اتحادیه رایانه اصلا ارتباطی نداشت تا بخواهیم در این باره ورود کنیم.»

چه کسی مسوول امنیت است؟

اما همان‌طور که با گسترده شدن طیف کاری این نرم‌افزارهای تاکسی یاب که به سرعت هم جای قابل قبولی میان مسافران پیدا کرد به تعداد منتقدان هم افزود که از جمله آن واکنش‌هایی از سوی رئیس سازمان تاکسیرانی شهر تهران بود. به گفته میثم مظفر، قانون صراحتا اعلام کرده که باید حمل و نقل درون شهری اعم از آژانس‌های خودرو و تاکسی‌ها زیر نظر شهرداری تهران فعالیت کند. از سویی دیگر مساله امنیت تاکسی‌های آنلاین چیزی بود که مظفر نسبت به آن هم انتقاد دارد و معتقد است که هیچ‌کس پاسخگوی امنیت و تایید صلاحیت این‌گونه خودروها نیست و باید پلیس و سایر ارگان‌های امنیتی به این مساله ورود کنند. به گفته او نحوه جذب و فعالیت رانندگان این خودروها مشخص نیست و از آنجا که هیچ‌گونه مجوز فعالیتی ندارد، لازم است ارگان‌های ذی‌ربط به این مساله ورود کنند.

قیمت؛ مهم‌ترین مساله مشتری

پایین بودن قیمت سرویس‌های این نرم‌افزارهای تاکسی یاب همان اندازه که مشتریان را راضی کرده، طیف گسترده‌ای از تاکسی داران شهر را به خشم وا داشته است؛ هرچند که بسیاری از دارندگان تاکسی‌ها بعد از مدتی تصمیم گرفته‌اند تا برخی از برنامه کاریشان را در روز به فعالیت از طریق این نرم‌افزارها اختصاص دهند تا بازار رقابت را از دست ندهند. اما همچنان طیف منتقد بسیاری هستند که پایین بودن قیمت سرویس‌ها را تهدیدی برای خود می‌دانند از جمله رئیس شورای رقابت که اخیرا اعلام کرد اگر قیمت تاکسی یاب‌ها پایین باشد با آنها برخورد می‌کنیم.رضا شیوا می‌گوید: «به هر حال این موضوع در یک بازار رقابتی است و فعالیت این‌گونه شرکت‌ها هم قانونی است. آنها مجوز گرفته‌اند و باید به فعالیتشان ادامه دهند، مگر اینکه مشکل دیگری پیش بیاورند مثل اینکه با قیمت‌های بسیار پایین بخواهند رقبا را از بازار کار خارج کنند. در این صورت ما حتما به ماجرا ورود می‌کنیم.» از سوی دیگر عطایی، مدیر بخش کال سنتر اسنپ می‌گوید: « تلاش می‌کنیم خودمان را در رقابت با صنف تاکسی و اتومبیل‌های کرایه قرار ندهیم و سعی کردیم فعالیت‌ها و امکانات ما در طول نیازهای طیف بازار سنتی‌تر قرار گیرد. یعنی طوری که بودن ما نه تنها به ضرر هیچ یک از شرکت‌های قدیمی نباشد، بلکه بتواند از ظرفیت آنها هم استفاده کند.» مدیر بخش کال سنتر اسنپ ادامه می‌دهد: «کار ما یک کار جدیدی است و این طبیعی است که بسیاری از ارگان‌ها نسبت به آن انتقاد کنند. اما به مرور زمان این انتقادها کاهش می‌یابد و مزایای طرح تاکسی یاب‌ها مشخص می‌شود. با کمک این تاکسی یاب‌ها به ترافیک شهری کمک می‌شود؛ زیرا که هر خودرو بعد از رسیدن به مقصد از همان جا مسافر بعدی را سوار می‌کند و مسیر را ادامه می‌دهد.»

همه بازارها در معرض آنلاین شدن

اما بسیاری بر این باورند که این اتفاق در دیگر بازارها نیز عینی خواهد شد چنانچه یک اپلیکیشن موبایلی دیگر نیز اخیرا واکنش اتحادیه املاک کشور را نسبت به گرم شدن رقابت بازاریابی آنلاین مسکن برانگیخت. این مساله نشان داد که آنلاین شدن بازارهای سنتی کم کم موجب واکنش اصناف مختلف خواهد شد؛ چیزی که رئیس اتحادیه رایانه تهران هم به آن اذعان دارد. میرمهدی می‌گوید که در آینده نزدیک نیز شاهد این رقابت آزاد در بازار رایانه خواهیم بود. او با تاکید بر اینکه این سرویس‌ها رضایت بالای مشتریان را به همراه داشته به «دنیای اقتصاد» گفت: «ما از این دسته از افراد حمایت می‌کنیم؛ چراکه به نحو چشم‌گیری هزینه‌های مردم کاهش پیدا کرده است و مطمئن باشید این اتفاق دردیگر بازارها از جمله بازار رایانه هم روی خواهد داد. ما با آنلاین بودن کسب‌و‌کارها مخالف نیستیم؛ اما برای برخی فروشگاه‌های اینترنتی فعالیت‌های آنلاین محل پولشویی برای فرار از مالیات شده است. بنابراین چنین چیزی باید به درستی رصد و مورد بررسی مسوولان قرار گیرد.» به گفته او بسیاری از این کسب‌و‌کارها درآمدهای میلیاردی دارند و خرید و فروش‌های عمده بین‌المللی هم انجام می‌دهند که منجر به خروج ارز از کشور می‌شود. «تاکید می‌کنم که ما مخالف توسعه کسب و کارهای آنلاین نیستیم؛ چراکه می‌دانیم در آینده نزدیک این اتفاق برای بازار رایانه هم خواهد افتاد و به همین علت اتحادیه در نظر دارد با راه‌اندازی یک نرم‌افزارو فروشگاه مجازی تمامی فعالان این صنف را از فروش‌های آنلاین منتفع کند.» اما صرف نظر از همه اتفاقاتی که برای نرم‌افزارهای تاکسی یاب جدید افتاده و خواهد افتاد باید در نظر داشت با گسترش ابعاد آنلاین شدن کسب‌و‌کارهای سنتی که هیچ‌گاه تهدیدی را متوجه خود نمی‌دیدند حالا همه بازارها باید با جدیت به چگونگی تغییر وضعیت خود فکر کنند.

منبع:دنیای اقتصاد