توافق هسته‌ای ژنو دست کنگره آمریکا را بست

توافق هسته ای ژنو، تصویب طرح تحریم‌های جدید علیه ایران را به تعویق انداخت.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی تدبیر و امید، خبرگزاری رویترز گزارش داد که درخواست دولت «باراک اوباما» رئیس‌جمهور آمریکا از کنگره برای تعویق تحمیل تحریم‌های بیشتر علیه ایران روز سه‌شنبه از حمایت کلیدی در سنا برخوردار شد زیرا رئیس کمیته بانکداری سنا آمریکا اعلام کرد که در حال حاضر از طرح تصویب تحریم‌های جدید علیه ایران حمایت نمی‌کند.

345 عضو مجلس نمایندگان و 100 سناتور، در مجموع کنگره آمریکا را تشکیل می دهند که بر اساس قانون اساسی این کشور، وظیفه قانون گذاری را برعهده دارند.

یکی از وظایف کنگره آمریکا تصویب سیاست خارجی ایالات متحده با سایر دول بر اساس منافع ملی این کشور است؛ بررسی تاریخ سیاست خارجی این کشور نشان می دهد که در ادوار مختلف بسیاری از نمایندگان این دو مجلس در راستای تامین منافع مردم خود با تندرویهای دولت های قبلی آمریکا مقابله کرده و سعی در مهار سیاست های جنگ طلب آنها داشته اند.

با این تاریخچه، نگاه به رفتار کنگره آمریکا درقبال توافقنامه ژنو و همچنین اقدامات خصمانه قبل از این توافق برای تشدید تحریم های ضد ایرانی، نشان می دهد که گفتار برخی از نمایندگان گنگره آمریکا که با صراحت بیان می کنند که بهتر است که کنگره در بحث هسته ای ایران نقش ˈپلیس بدˈ را بازی کند، حرف بی اساسی نیست.

در شرایط فعلی اقتصاد آمریکا، مردم رویگردان این کشور از سیاست های جنگ طلبانه به ویژه در منطقه خاورمیانه با هر گونه ماجراجویی دیگر مخالف هستند و بر اساس آخرین نظر سنجی های معتبر حدود 70 درصد مردم آمریکا از توافق نامه هسته ای ژنو اعلام حمایت کردند، اما تعدادی از اعضای کنگره تحت نفوذ لابی های مخالف به ویژه لابی صیهونیسم، همواره بر طبل تشدید تحریم ها می کوبد.

ˈجیمز والشˈ استاد دانشگاه ماساچوست و کارشناس ارشد مسایل هسته ای در گفت وگو با ایرنا با انتقاد از نقش کنگره در مواجه با توافق هسته ای ژنو گفت: برخی از نمایندگان کنگره معتقد به ایفای نقش پلیس بد هستند، اما مخالفت همه آنان به این دلیل نیست بلکه برخی از آنان با هر گونه توافق مخالف هستند.

وی تاکید کرد: این گروه در واقع علاقه مند به توسعه و پیشرفت آمریکا نیستند و برای رسیدن به توافق شروطی را مطرح می کنند که دستیابی به این توافق غیرممکن شود.

بعد از توافق هسته ای ژنو، فشار لابی های مخالف بر کنگره آمریکا برای مخدوش کردن توافق با تهران مضاعف شد و برخی از نمایندگان مجلس و سناتورها از جمله سناتور دمکرات ˈباب منذرˈ رییس کمیته روابط خارجی سنا و ˈمارک کرکˈ سناتور جمهوریخواه خواهان تشدید تحریم های ضد ایرانی شدند.

جان مک کین سناتور محافظه کار سنای آمریکا و از مخالفان شدید توافق هسته ای ایران با گروه 1+5 هم می گوید: اعتبار آمریکا به موضوع هسته ای تهران گره خورده است.

ˈمحمد جواد ظریفˈ وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به تلاش برخی از نمایندگان و سناتورهای تندرو برای تشدید تحریم های ضد ایرانی بر خلاف تعهدات دولت اوباما بر اساس توافقنامه هسته ای ژنو، هشدار داده است که هرگونه اعمال تحریم های جدید علیه ایران از سوی کنگره آمریکا حتی اگر این تحریم ها تا شش ماه به مورد اجرا در نیایند، به منزله مرگ توافق هسته ای خواهد بود.

باراک اوباما هم در واکنش به اقدامات کنگره برای تشدید تحریم ها علیه ایران گفت که در صورت اعمال تحریم های جدید و توقف مذاکرات هسته ای، تهران برنامه هسته ای خود را گسترش خواهد داد و از قانونگذاران این کشور با صراحت خواست مادامی که مذاکرات هسته ای با ایران در جریان است از تصویب تحریم های جدید علیه تهران خودداری کنند.

ˈباربارا باکسرˈ سناتور دمکرات ایالت کالیفرنیا با انتقاد شدید از مخالفان توافق ژنو نیز تاکید کرد که هیچ کس نباید این تحول عظیم را دست کم بگیرید و اگر واشنگتن واقعا به دنبال جنگ با تهران نیست، موضوع تشدید تحریم ها را فراموش کند.

سناتور ˈدایان فاینستاینˈ هم می گوید: این توافقنامه یک قدم برجسته در جهت حل یکی از دشوارترین چالش های کنونی در جهان است.

عصر سه شنبه جان کری هم باحضور در کنگره آمریکا به سوال های نمایندگان موافق و مخالف توافقنامه هسته ای ژنو پاسخ داد و با صراحت گفت که ایران به دنبال ساخت سلاح هسته ای نیست و درعین حال تاکید کرد که تشدید تحریم ها هیچگاه ایران را مجبور به تسلیم نخواهد کرد.

تیم جانسون رییس کمیته امور بانکی مجلس سنا دقایقی بعد از اظهارات وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرد، به دلیل وجود دلایل بسیار محکم توسط جان کری و اوباما، سنای موضوع تشدید تحریم ها علیه ایران را متوقف خواهد کرد.

سوال های نمایندگان مخالف از جان کری از ابعاد مختلف قابل نقد و واکاوی است؛ نخست اینکه سوالات بسیار سطحی و عوامانه بود، دوم بیشتر در راستای تامین منافع لابی های مخالف توافقنامه ژنو مطرح می شدند و سوم نمایندگان مخالف توجهی به منافع ملی مردم کشور خود ندارند و بلکه منافع باندی، حزبی و گروهی اولویت کاری آنان است.

برخی از تحلیلگران می گویند که جمهوریخواهان مجلس نمایندگان و سنای آمریکا به دلیل برگزاری انتخابات سال آینده در این کشور علاقه ای به توافق با تهران ندارند، زیرا فکر می کنند که حزب رقیب(دمکرات ها) از آن به عنوان یک ابزار برای پیروزی در انتخابات آتی استفاده خواهند کرد.

اکنون مردم آمریکا و شخصیت ها و صاحبنظران این کشور منتظر تا درک کنند که آیا نمایندگان کنگره به فکر تامین منافع مردم خود هستند یا رضایت لابی های مخالف و حزبی خود بر سایر مسایل ارجحیت دارد و این سوالی است که تا شش ماه دیگر کنگره تصویری از آن را در ذهن کنشگران ترسیم خواهد کرد.