مهمترین گام هسته ای ایران برداشته شد

گروه سیاست خارجی- طی یکی دو روز گذشته یکی از مهمترین مراحل برنامه جامع اقدام مشترک یعنی خروج اورانیوم غنی شده از ایران و ورود کیک زرد پایان یافت. اقدامی که از سوی طرفین گام مهمی در اجرای برجام تلقی شده و بنا بر بیانیه وزارت خارجه روسیه روند مقدماتی اجرای این طرح را به مرحله نهایی می رساند. در همین رابطه رئیس سازمان انرژی اتمی ایران از تحویل حدود 11 تن اورانیوم غنی شده به روسیه و دریافت 200 تن کیک زرد خبر داد. بعیدی نژاد این تبادل را اولین عملیات فروش مواد غنی شده سوخت هسته‌ای از سوی ایران در بازارهای بین‌المللی دانست و سخنگوی انرژی اتمی این تبادل را معامله پرسودی خواند. وزیر خارجه آمریکا و انگلیس از این اقدام استقبال کردند و بر پیشرفت روند اجرای برجام و لغو تحریم ها تاکید کردند.

انتقال اورانیوم غنی شده از ایران به روسیه به پایان رسید

طرف روسی در خروج اورانیوم غنی شده مقرر در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) برای حل و فصل مسئله هسته ای تهران، مصوبه 14 ژوئن سال 2015 در وین به ایران مساعدت کرد. در همین راستا وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرد: روز 28 دسامبررویداد پرمعنایی در چارچوب تدارکات برای اجرای عملی برجام رخ داد وبا مساعدت روسیه تمام اورانیوم غنی شده مقرر در برجام از ایران خارج شد. وزارت امور خارجه روسیه روز سه شنبه با صدور بیانیه ای تایید کرد که انتقال اورانیوم غنی شده از ایران به روسیه مطابق طرح برجام به پایان رسید. به گزارش ایرنا، در بیانیه گفته شده است: تمام اورانیوم غنی شده پیش بینی شده براساس توافقنامه روز 14 جولای وین برای حل و فصل وضعیت پیرامون برنامه هسته ای ایران (برجام) از ایران به روسیه منتقل شده است. وزارت خارجه روسیه خاطرنشان کرده است: به این ترتیب شرایط اصلی و بسیار دشوار طرح برجام اجرا شده است که روند مقدماتی اجرای این طرح را به مرحله نهایی می رساند. در بیانیه آمده است: این نتیجه اقدامات گسترده و پرزحمت شرکت دولتی روس اتم روسیه و سازمان انرژی اتمی ایران است.وزارت خارجه روسیه از همه طرف های مساله هسته ای ایران دعوت به اتخاذ رویکرد سازنده کرده تا فرآیند اجرای عملی طرح برجام هرچه سریعتر آغاز شود.

11 تن اورانیوم غنی‌‌شده تحویل روسیه شد

به گزارش مهر، علی‌اکبر صالحی روزگذشته در گفتگوی تلویزیونی با اشاره به انجام فرآیند مبادله اورانیوم غنی‌ شده و کیک زرد میان ایران و روسیه، اظهار داشت: بر اساس برجام، متعهد شده‌ایم که تا قبل از روز اجرای برجام، اورانیوم مازاد بر میزان مشخص شده را تعیین تکلیف کنیم. وی با بیان اینکه در این رابطه سه راه وجود داشته، گفت: نخستین راه، تبدیل اورانیوم به مجتمع‌های سوخت بوده است که این کار زمان‌بر است و دو تا سه سال طول می‌کشد. رئیس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: دومین راه‌ حل این بوده است که اورانیوم مازاد خود را رقیق کنیم که این نیز یک کار نامعقول است که بعد از این همه زحمت برای غنی‌سازی، اورانیوم خود را به حالت طبیعی بازگردانیم. صالحی تصریح کرد: در نهایت راه سوم که منطقی‌تر و سهل‌الوصول‌تر است، این بوده که مواد غنی شده خود را بفروشیم که در این فروش، هم هزینه غنی‌سازی و هم هزینه تبدیل اورانیوم و هم هزینه مواد اولیه را دریافت می‌کنیم. وی اضافه کرد: علاوه بر این به عنوان یک کشور در حال توسعه، وارد بازار خرید و فروش مواد غنی شده می‌شویم که کشور دیگری را در این رابطه سراغ نداریم. معاون رئیس‌جمهور با بیان اینکه موضوع تبادل سوخت تمام شده است، اظهار داشت: حدود ۱۱ تن اورانیوم غنی شده مازاد را فرستادیم و حدود ۲۰۰ تن اورانیوم طبیعی (کیک زرد) گرفتیم. صالحی تصریح کرد: قرار بود فقط ۸۰ تن اورانیوم طبیعی بگیریم که شرایط به سمتی رفت که بیش از این میزان دریافت کردیم. رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در مصاحبه روزگذشته خود در پاسخ به این سوال که ایران در بحث انتقال اورانیوم به روسیه در چارچوب برجام تعهدی دیگری هم دارد یا نه، تاکید کرده است: "خیر؛ دیگر تعهدی نداریم.” وی همچنین درباره آخرین وضعیت بازطراحی رآکتور آب سنگین اراک، گفت: باز طراحی رآکتور اراک از حدود یک سال پیش شروع شد و هم‌اکنون نیز ادامه دارد و در حال حاضر طراحی مفهومی آن انجام شده است. رئیس سازمان انرژی اتمی ایران خاطرنشان کرد: اقداماتی که به عنوان ضمانت لازم برای همکاری‌های طرف مقابل است، در حال انجام است و بر اساس آن، بقیه کارها انجام می‌شود.

تبادل اورانیوم معامله پرسودی بود

در همین رابطه بهروز کمالوندی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به انتقال ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران به روسیه با تاکید بر این‌که این انتقال در حالی صورت گرفت که بر اساس نامه مقام معظم رهبری ایران ابتدا ذخایر کیک زرد را از روسیه دریافت کرد افزود: کم‌تر از 11 تن مواد هسته‌ای غنی شده در ازای بیش از 200 تن کیک زرد تبادل شده است. او درباره برخی ارقام اعلام شده از سوی مقامات آمریکایی مبنی بر این که حدود 25 هزار پوند یا به عبارتی 12 و نیم تن مواد هسته‌یی از ایران به روسیه منتقل شده است گفت: متاسفانه برخی کشورها سعی دارند تا با استفاده از مقیاس پوند به بزرگ‌نمایی میزان مواد هسته‌ای منتقل شده بپردازند. اما محاسبه مواد هسته‌ای 3.5 درصد، 20 درصدی و صفحات سوخت نیمه ساخته براساس معیارهای فنی، تجاری و قیمت بین‌المللی مواد هسته‌ای است. کمالوندی تاکید کرد: نوسانات قیمت اورانیوم در یکی دو ماه اخیر به نفع ایران در این مبادله تمام شد و از این رو نیز معامله پرسودی برای ما بود. سخنگوی سازمان انرژی اتمی با اشاره به میزان ذخایر زیرزمینی اورانیوم خام در ایران، معامله انجام شده را بسیار خوب توصیف کرد و افزود: اگر می‌خواستیم فقط در ازای مواد هسته‌ای کیک زرد بگیریم حدود 70 تن کیک زرد دریافت می‌کردیم اما ما از ابتدا با این شرط معامله کردیم که در ازای بهای مواد اولیه و روند تبدیل موادی که بر روی سوخت صورت گرفته است کیک زرد دریافت کنیم در حالی که می‌توانستیم معادل آن‌ها پول دریافت کنیم. وی ادامه داد: بخشی از اکسید اورانیوم 20 درصد و صفحات سوخت نیمه ساخته به جز سوخت اصلی راکتور تهران نیز بر اساس برجام مبادله شدند که درباره این مواد هسته‌ای نیز محاسبات فنی و تجاری خاص خود صورت گرفته است. کمالوندی در پاسخ به این پرسش که چرا این سوخت از بوشهر منتقل شده است نه دریای خزر؟ اظهار کرد: این مساله با رعایت نکات ایمنی و درخواست کشور دریافت کننده انجام گرفته است. روس‌ها برای دریافت سوخت از ایران بندر مشخصی را تعیین کردند. در شمال دریای خزر بندری که بتواند کار نقل و انتقال سوخت را انجام دهد نداشتند و فراهم کردن شرایط شش ماه زمان می‌برد. از این رو این انتقال از بوشهر صورت گرفت. کار انتقال مواد هسته‌ای به طور زمینی یا به وسیله کشتی باید انجام شود.

کشورمان به جمع صادر کنندگان مواد غنی شده هسته‌ای پیوست

حمید بعیدی‌نژاد مدیر کل اداره امور خلع سلاح و مدیرکل سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه ایران در مطلبی که در صفحه شخصی خود در اینستاگرام منتشر شد نوشت:‌ طی روز گذشته یکی از سخت ترین مفاد برجام در یکی از پیچیده ترین عملیات نقل و انتقال ذخایر اورانیوم به و از ایران به اجرا درآمد. اجرای این عملیات حداقل حاصل دو ماه کار شبانه روزی بود و اجرای این عملیات پیچیده در هماهنگی با روسیه و قزاقستان صورت گرفت. نروژ و آذربایجان نیز در این عملیات مهم نقش داشتند. به این ترتیب برای اولین بار با یک قدم بلند کشورمان به جمع صادر کنندگان مواد غنی شده هسته‌ای پیوست. با پیوستن کشورمان به صادر کنندگان سوخت هسته‌ای تمام صنعت هسته‌ای کشورمان به تعریف جدیدی در تبیین هدف گذاری خود با تعاریف متعارف صنعتی و تجاری جهان دست یافت و به نوعی از یک عملیات دور که بر محور غنی سازی و انبار آن در داخل بود رهایی یافت. برای اولین بار پس از آغاز به کارسوخت هسته‌ای در ایران، فرآیند غنی سازی در ایران وجهه‌ای کاملا تجاری و صنعتی پیدا کرد. این در حالی است که تجارت مواد غنی شده سوخت هسته‌ای در دنیا تنها در انحصار کشورهایی به اندازه کف یک دست می‌باشد. این اولین عملیات فروش مواد غنی شده سوخت هسته‌ای از سوی ایران در بازارهای بین‌المللی می‌باشد. وی در مورد میزان کیک زرد وارد شده به کشورنوشت: برای آنکه تصوری از حجم قابل ملاحظه 200 تُن واردات کیک زرد به کشور داشته باشید فقط باید در نظر بگیرید که کل میزان کیک زرد مصرف شده در فرآیند غنی سازی ایران از ابتدای آغاز غنی سازی تا امروز بالغ بر 120 تُن کیک زرد بوده است. با این واردات ذخایر کیک زرد، پیشبرد تمامی برنامه غنی سازی کشورمان تا سال‌های طولانی تضمین گردیده است. این عملیات در شرایطی اجرا شده است که واردات کیک زرد توسط ایران بر اساس قطعنامه‌های موجود شورای امنیت ممنوع می‌باشد.

مهم‌ترین گام ایران در اجرای برجام برداشته شد

در واکنش به این تبادل و خروج اورانیوم غنی شده از ایران به روسیه منطبق با توافق هسته ای، جان کری وزیر خارجه آمریکا در بیانیه‌ای که توسط وزارت خارجه آمریکا منتشر شد، اعلام کرد: «زمانی که یک کشتی حامل بیش از ۱۱ تن اورانیوم با درصد غنای پائین، ایران را به مقصد روسیه ترک کرد، مهم‌ترین گام در راستای اجرای تعهدات ایران برداشته شد.» کری افزود که اکنون آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید تائید کند که ایران تمامی‌ گام‌های کلیدی را پیش از اجرای برجام برداشته است. وزیر خارجه آمریکا ادامه داد که با انتقال اوارنیوم غنی شده ایران به روسیه، «زمان گریز» ایران از دو تا سه ماه به حدود شش تا ۹ ماه افزایش پیدا می‌کند. جان کری تاکید کرده است که آمریکا تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران را در «روز اجرا» لغو می‌کند. علاوه بر این، «فیلیپ هاموند» وزیر امور خارجه انگلستان با انتشار مطلبی در صفحه توییتر خود از خروج ذخایر اورانیوم غنی شده ایران ابراز خرسندی کرد. وی در این باره گفت: اقدام اخیر ایران در راستای عمل به تعهدات هسته ای خود و انتقال اورانیوم غنی شده به خارج از این کشور قابل تقدیر است. این امر نشانه پیشرفت قابل ملاحظه در روند اجرای کامل برجام است.