تاکید غرب بر نقش‌آفريني ايران در سوريه

روزنامه آرمان در یادداشتی به قلم محمد علي سبحاني سفیر سابق ایران در لبنان نوشت:
 
با وجود اختلاف نظرهايی كه ايران، تركيه وعربستان درسطح منطقه‌اي و آمريكا و روسيه در سطح فرامنطقه‌اي نسبت به بحران سوريه دارند حضور همه اين كشور‌ها در كنار يكديگر جهت حل و فصل مساله سوريه و خروج از بحران تروريسم به عنوان يك چالش و تهديد جهاني ضروري به نظر مي‌رسد. در غير اين صورت هرگونه راهكاري درباره بحران سوريه ناكارآمد خواهد بود و در نهايت ره به جايي نخواهد برد. به همين علت مسئول سياست خارجه اتحاديه اروپا فدريكا موگريني، حضور موثر ايران را در حل بحران سوريه مطلوب دانسته و حتي غربي‌ها اعلام كرده‌اند بدون ايران امكان رسيدن به يك راه‌حل جدي درباره سوريه وجود ندارد؛ چرا كه بيش از اين نيز قدرت و نقش‌آفريني ايران در بحران سوريه تجربه شده است. قبلا كشورهاي صاحب هژموني و قدرت در منطقه جز ايران، در معادلات سوريه حضور داشتند اما به هيچ دستاورد مطلوب و راهكار مناسبي جهت برون‌رفت از بحران كنوني در اين كشور دست نيافتند.

البته به نظر مي‌رسد بدون در نظر گرفتن نقش عربستان هم نمي‌توان درباره بحران سوريه به يك راه‌حل نهايي دست يافت. تمامي فاكتورهاي موثر منطقه‌اي و بين‌المللي بايد در طرح رهايي سوريه از وضعيت موجود وجود داشته باشند تا بتوان به يك راهكار خوب و موثر در راستاي مبارزه با تروريسم در سوريه و حتي عراق دست يافت. سوريه در حال حاضر دچار وضعيت سخت و دشواري است بدين مفهوم كه در يك طرف داعش و در طرف دیگر مخالفان سوري حضور دارند. گروه تروريستي داعش علاوه بر مناطقی از سوريه، برخي از مناطق عراق را نيز در دست دارد و يك دولت تروريستي فرامنطقه‌اي را به وجود آورده‌ است. البته در كنار داعش گروه‌هاي ديگري نيز حضور دارند كه نه تنها به دولت سوريه بلكه با نيروهاي داخلي سوريه نيز مشكل دارند. اگر در حال حاضر 5 نيروي مسلح را در داخل سوريه به رسميت بشناسيم هيچ‌يك از اين نيروها با يكديگر اتحاد ندارند. به بياني بهتر بايد تاكيد کرد ما با يك وضعيت بسيار خاص در سوريه مواجهيم. سوريه به چند بخش تقسيم شده و گروه‌هايي در سوريه وجود دارند كه در مناطقي رسما دولت تشكيل داده‌اند و امنيت منطقه‌ تحت نفوذ خود را تامين مي‌كنند. بر اين اساس مي‌توان گفت در حال حاضر در سوريه شرايط تشكيل يك دولت يكپارچه وجود ندارد؛ نه تروريست‌ها مي‌توانند دولت را از رده خارج كنند و نه دولت مي‌تواند گروه‌های تروریستی مخالف را از بین ببرد.

 بدين علت بايد اذعان داشت رژيم سوريه در شرایط سختی قرار گرفته و به راحتی نمي‌توان وحدت ملي در سوريه به وجود آورد. از سويي تركيه آمادگي پيدا كرده كه در كنار ايران و ساير كشورها در مبارزه با تروريست‌هاي داعش نقش‌آفريني كند اما عربستان هنوز ذهنيت خود را تغيير نداده و مشكل اصلي در رسيدن به يك طرح درست در سوريه اقناع عربستان برای دست کشیدن از حمایت گروه‌های تروریستی است، چراکه آمريكايي‌ها نیز آمادگي لازم را دارند كه با حضور ايران طرحي درباره سوريه بنويسند. روس‌ها هم از قبل اعلام كرده‌اند كه بحران سوريه بدون ايران به جايي نخواهد رسيد. اتحاديه اروپا نيز با ايران و آمريكا همراه است. البته نماينده سازمان ملل در سوريه طرحي را بيان کرده كه به نظر بسيار قابل تامل مي‌آيد تا همه كشورهاي صاحب‌نفوذ بتوانند در آن چارچوب نقش‌آفريني كنند. عربستان هنوز سرسختانه مواضع خود را چسبیده لذا غرب و كشورهاي صاحب قدرت در منطقه سعي مي‌كنند آنها را مجبور به حضور و نشستن در پاي ميز مذاكرات كنند. البته نبايد از نظر دور داشت كه عربستان مشكلات داخلي زيادي دارد اما در هر صورت بحران منطقه‌اي بدون خواست تمامي بازيگران منطقه‌اي حل نخواهد شد.