جرداق 60سال از عمر خود را صرف شناسایی شخصیت بی‌بدیل علی(ع) کرده است

محمد صالحی . وکیل پایه یک دادگستری در روزنامه شرق نوشت:

آشنایی راقم این سطور با نام مرحوم استاد جورج سمعان جرداق لبنانی لبنانی و اثر جاودانه‌اش «الامام علی صوت العداله الانسانیه» به سال‌های تحصیل در شهر مقدس قم برمی‌گردد. روزی برای خرید کتابی به پاساژ قدس در خیابان ارم، نزدیک حرم مطهر کریمه اهل بیت (سلام الله علیها) رفته بودم که ترجمه این کتاب به فارسی به قلم محقق ارجمند جناب آقای سید هادی خسروشاهی (دامت برکاته) توجهم را جلب کرد. مشتاق شدم که ببینم این نویسنده عرب به کدام کشور تعلق دارد و کدامین آیین را برگزیده که با اندک تورقی در کتاب معلوم شد لبنانی و مسیحی است. در اطراف شخصیت جامع و کامل دوم شخص عالم هستی بعد از رسول مکرم اسلام (ص) از جانب دانشمندان و محققین بزرگ تشیع و تسنن کتاب‌هایی به‌نحو مستوفی نگاشته شده است. مرحوم عبدالفتاح عبدالمقصود مصری کتاب «الامام علی بن ابی طالب» را در هشت‌جلد به رشته تحریر درآورده که به‌فارسی نیز قبل از انقلاب اسلامی ترجمه شده است.

بهترین و متقن‌ترین شرح بر نهج‌البلاغه حضرت مولا (ع) توسط مرحوم ابن ابی‌الحدید معتزلی تالیف شده است ولیکن در آیین مسیحیت به جرات می‌توان گفت که مرحوم جرداق سرآمد همگنان بوده و از این جهت بی‌نظیر است. ایشان چنان شیفته و دلباخته واقعی شخصیت انسانی آن ابرمرد تاریخ انسانیت شده است که خودش در این‌باره می‌گوید درخصوص شخصیت بزرگ امام کمتر بحث شده است و همه در مورد ولایت امام علی (ع) حقانیت یا عدم حقانیت او صحبت کرده‌اند و شخصیت بزرگ او در این بحث‌ها گم شده است. چندان در حواشی مساله خلافت فرومانده‌اند که چهره نورانی علی(ع) را ندیده‌اند؛ زمامداری علی (ع) را دیده‌اند اما از انسانیت او مغفول مانده‌اند. ایشان بحق شخصیت درخشان و بزرگ آن امام همام را شکافت. فقد بقرت عبقریته. این همه عشق و علاقه زایدالوصف از آنجا ناشی می‌شود که وی در خانواده‌ای علی‌دوست و تحت سرپرستی پدر و مادری بزرگ شده است که بر سردر خانه‌شان، سنگی با پیام «لافتی الاعلی، لاسیف الاذوالفقار» نصب کرده بودند. آن مرحوم آشنایی خود با نهج‌البلاغه امام(ع) را چنین روایت می‌کند: برادر بزرگ‌ترم (مرحوم فواد، شاعر و لغت‌شناس) بعد از اینکه پشتکار مرا در خواندن متون ادبی دید، روزی کتابی قطور به من هدیه داد و گفت همه ادبیات عرب در همین کتاب خلاصه شده است.

من نهج‌البلاغه را دست می‌گرفتم و از مدرسه می‌گریختم و می‌رفتم در کنار چشمه‌ای، به صخره‌ای تکیه می‌دادم و غرق دریای نهج‌البلاغه می‌شدم. وی در مجموع 30جلد کتاب حول محور ابعاد مختلف شخصیت امام علی(ع) به رشته تحریر درآورده است. مانند «علی و حقوق بشر»، «علی و انقلاب فرانسه»، «علی و سقراط»، «علی و دوران زندگانی‌اش»، «علی و قومیت عربی». در زمان مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی کتاب «امام علی صدای عدالت انسانی» برای آن بزرگمرد جهانی توسط خود مولف محترم به‌عنوان هدیه فرستاده شد. نظر معظم‌له در مورد این کتاب آن بود که در موضوع خود عادم النظیر است. آن رادمرد فقید حق بزرگی بر جهان تشیع به‌لحاظ تاسیس جماعه التقریب بین المذاهب الاسلامیه و شناسایی مذهب شیعه به‌عنوان یکی از مذاهب رسمی اسلامی با صدور فتوای شیخ الازهر مصر مرحوم شیخ محمود شلتوت دارد. آن مرحوم کتاب را به جهت آنکه مجال نداشتند که کاملا مطالعه بکنند نزد حضرت آیت‌الله‌العظمی آقای صافی‌گلپایگانی ارسال کرد تا به دقت مطالعه کنند و نتیجه را به معظم‌له اعلام فرمایند که این کار توسط ایشان صورت پذیرفت و ‌نظراتشان را به عرض ایشان رسانیده‌اند. با دستور ایشان، مرحوم آیت‌الله سیدصدر بلاغی‌شیرازی مشغول ترجمه و برگردان آن به زبان فارسی شد. این کار انجام ولیکن مزدوران ساواک ترجمه ایشان را به یغما بردند و آرزوی آن مرجع فقید در زمان حیاتشان محقق نشد همانطوری که جناب آقای خسروشاهی مترجم محترم نیز به‌درستی اعتقاد دارند جورج جرداق قبل از آنکه یک «مولف» باشد، یک کاشف است. ترجمه ایشان تاکنون 16بار در ایران به چاپ رسیده است. مرحوم جرداق 60سال تمام از عمر خود را صرف شناسایی شخصیت بی‌بدیل علی(ع) کرده است. عاش سعیدا و مات سعیدا.