نماینده حماس: نتانیاهو راهی جز آتش‌بس نداشت

غزه این روزها در شرایط حساسی به سر می‌برد. برخی امیدوار به آتش‌بسی هستند که می‌تواند بار دیگر آب و برق و زندگی عادی را به غزه برگرداند اما از طرفی حمله اخیر ارتش اسراییل به نوار غزه و شهادت یکی از فرماندهان ارشد نظامی حماس مجددا بسیاری را نگران یک جنگ دیگر کرد. با میانجیگری مصر این آتش‌بس ادامه پیدا کرد تا جایی که کابینه رژیم صهیونیستی در آستانه فروپاشی قرار گرفت.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسراییل ماموریتی جدی برای نزدیکی روابط با کشورهای عربی و بسیج کردن آنها علیه ایران برای خود در نظر گرفته است از همین رو قصد ندارد وارد جنگی دیگر در داخل اراضی اشغالی و به خصوص نوار غزه شود اما برخی معتقدند که نتانیاهو قربانی استراتژی خود خواهد شد. خالد قدومی، نماینده جنبش حماس در تهران در گفت‌وگو با «اعتماد» معتقد است اگر این‌بار جنگی میان حماس و اسراییل دربگیرد، میزان تلفات نظامیان اسراییلی یک یا 10 سرباز نیست، بلکه صدها تن از نظامیان این کشور کشته خواهند شد. مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
آیا حماس پس از یک درگیری کوتاه در غزه از متزلزل شدن کابینه اسراییل خوشحال شد یا خیر؟

ابتدا باید یک مساله را در نظر داشته باشید که از سال 1996 تا به امروز کابینه‌های رژیم صهیونیستی به صورت مداوم نتوانستند دوره 4 ساله خود را به پایان برسانند و به انتخابات زودهنگام روی آوردند که عمده دلیل آن هم رویکرد مقاومت بود. اما اینکه بگوییم حماس خوشحال است یا نیست، باید گفت که اصل ایده جنبش حماس این است که همواره می‌تواند کابینه‌های صهیونیستی را یک به یک به شکست بکشاند. دلیل آن هم در تندروی جامعه و کابینه صهیونیستی است. چرا که جامعه صهیونیستی افرادی را انتخاب می‌کنند که تعداد بیشتری از فلسطینیان را بکشند. تظاهرات صهیونیست‌ها و شهرک‌نشین‌ها کماکان ادامه دارد چرا که کابینه این رژیم در انجام ماموریت خود شکست خورد و به سمت توافق با مقاومت پیش رفت.

حماس مذاکراتی را برای آتش‌بس به واسطه مصر با اسراییلی‌ها آغاز کرد و به نتایجی نیز دست پیدا کرد که در طول دو ماه هیچ‌گونه درگیری میان اسراییل و حماس رخ نداد. آیا فکر نمی‌کنید فروپاشی کابینه نتانیاهو به ضرر حماس تمام شود؟

اصل موضوع این است که پس از جنگ سال 2014 یک آتش‌بس میان اسراییل و حماس به وجود آمد که آن هم به واسطه مصری‌ها بود. اکنون ما به دنبال یک توافق جدید، ترک مخاصمه یا هر چیزی که نامگذاری می‌شود نیستیم. بلکه یک توافق آتش‌بسی وجود داشته که ما به دنبال تثبیت آن هستیم. چرا که این اسراییلی‌ها بودند که آن را نقض کردند. بنابراین ما می‌خواهیم که این توافق مجدد برقرار شود.

آیا فروپاشی کابینه اسراییل را به ضرر این مذاکرات نمی‌دانید؟

این موضوع مهمی است. مساله اول اینکه مقاومت هیچگاه به طرف اسراییلی اعتماد نداشته است. ما در آستانه یک توافق برای آرام‌سازی اوضاع بودیم و طرف‌هایی هم برای این توافق واسطه شده بودند که از جمله آنها مصر و سازمان ملل بود. پیش از عملیات اخیر اسراییل در غزه، جشن یکصدمین سالگرد پایان جنگ جهانی اول در پاریس برگزار شد. 5 ساعت قبل از این عملیات نتانیاهو در همین نشست اعلام می‌کند که ما هیچ گونه مذاکرات سیاسی با نوار غزه نداریم. در صورتی که ما در حال مذاکره با واسطه برای آرام‌سازی اوضاع بودیم. اما ایشان همه‌ چیز را با این سخنان از بین برد. بنابراین مقاومت به همین دلیل است که هیچگاه اعتمادی به صهیونیست‌ها نداشت، به همین دلیل توانست این عملیات را ناکام بگذارد. ما انسان‌های واقع‌گرایی هستیم. بالاخره میانجیگرانی وارد این جریان شدند تا کاری صورت گیرد. کار خوبی بود و بنا بود تا محاصره شکسته شود، مردم تا حدی آسایش بگیرند و از فشار خارج شوند این اتفاق خوبی بود. طبیعی بود توافقی که منجر به این شود تا آسایشی به همراه داشته باشد و سختی از روی دوش مردم برداشته شود موضوع خوبی بود. اما اینکه بگوییم اگر کابینه فرو بپاشد چه اتفاقی خواهد افتاد این یک مساله داخلی است که نشان‌ دهنده شکست سیاست خارجی آنها خواهد بود.

حماس سال‌هاست که بنا دارد یک آتش‌بس بلندمدت با اسراییل داشته باشد، اما هیچگاه این استراتژی از سوی اسراییل وجود نداشته و آیا فکر نمی‌کنید که این موضوع قائم به فرد و شخص آقای نتانیاهو باشد که با رفتن وی از بین برود؟

این موضوع قائم به یک شخص نیست. رژیم صهیونیستی همواره وقتی که با مقاومت شدید غزه برخورد کرده و به نتیجه سیاسی و نظامی دلخواه دست پیدا نکرده است به سمت آتش‌بس پیش رفته است. تمام 3 جنگی که از سال 2008 تاکنون رخ داده از آنجایی که رژیم صهیونیستی به این نتیجه رسید که نمی‌تواند به اهداف سیاسی از طریق سازو کار نظامی دست پیدا کند به طرف‌های بین‌المللی برای برقراری آتش‌بس روی می‌آورد. این را باید بگویم نتانیاهو آخرین فرد در رژیم صهیونیستی است که می‌تواند به آتش‌بس فکر کند. وی همواره به دنبال محاصره و خفه کردن مردم در نوار غزه است و انتظار دارد هیچ واکنشی هم از سمت مردم صورت نگیرد. این دکترین نتانیاهو است. ایشان همه ‌چیز را می‌خواهد بدون اینکه چیزی بدهد. اکنون دشمن تنها دو سناریو پیش روی خود دارد. یا اینکه به سمت اقدام نظامی پیش برود که تا به الان موفق به این کار نشده است. تصمیم ما هم مشخص است که خواهان رفع محاصره مردم غزه هستیم. پیش از این نیز یک‌سری قواعد برای جلوگیری از درگیری بوده است. اکنون یا باید محاصره رفع شود یا اینکه قوانین را مراعات کنند. نتانیاهو چرا جنگ نمی‌خواهد، چرا که به خوبی می‌داند یک‌سری خلل‌های امنیتی و نظامی دارد که نتیجه آن این‌بار ده‌ها کشته نیست بلکه صدها کشته از نظامیان صهیونیستی خواهد بود.

استراتژی اسراییل اکنون نزدیکی روابط با کشورهای عربی و انزوای ایران است؛ از همین رو آنها جنگ دیگری را در داخل فلسطین نمی‌خواهند. آیا این استراتژی فضای تنفسی را برای حماس در نوار غزه ایجاد کرده است یا خیر؟

آنچه مسلم است دشمن به دنبال شعله‌ور کردن همه جبهه‌های درگیر در آن واحد نیست. بنابراین نتانیاهو قصد دارد این جبهه‌ها به آرامش برسد تا بتواند هدفی را که تعیین کرده، محقق کند. از همین رو ایشان ممکن است به سمت آرام‌سازی فضا با طرف‌هایی پیش برود که هدف اصلی مهار آنهاست. حالا هر طرفی که می‌خواهد باشد. ما بر حسب تجربه همواره به جهانیان گفته‌ایم که دشمن ما خواهان صلح و آرامش نیست. چرا که ما توافق‌های متعدد آتش‌بس را داشتیم و کابینه رژیم اسراییل همواره آن را نقض کرده است. تجاوز اخیر به خاک غزه یک نمونه آن بود. بنابراین از آنجایی که به دشمن اعتماد نداریم همواره خودمان را آماده نگه داشتیم و دلیل پیروزی اخیر ما نیز همین آمادگی همیشگی است.

نکته دیگر اینکه دشمن در منزوی کردن ایران و جدایی میان جبهه مقاومت ناموفق بود. در عین حال مقاومت توانست طرح‌های صهیونیستی را به شکست بینجامد و این بر استحکام جبهه مقاومت افزود. اکنون اعضای جدیدی به این محور اضافه شده‌اند. ما تا این لحظه نیز به توافقی با رژیم صهیونیستی برای ایجاد فضای باز دست نیافته‌ایم. ما همگی بچه‌های محور مقاومت هستیم. متاسفانه پس از مدت‌ها خونریزی در منطقه به این نتیجه رسیدیم که حمله به یک عضو حمله به تمام اعضای منطقه و مقاومت است. این منطقی نیست که دشمن بخواهد یک فرصت تنفس و استراحت به ما بدهد. بلکه این محور مقاومت بود که این فضا را گرفت. من به شما عرض می‌کنم که اگر نتانیاهو بخواهد در مورد یک مساله چاره‌اندیشی کند، در راستای التیام زخمی است که از جبهه مقاومت خورده است. این مقاومت فلسطین بود که رژیم صهیونیستی را به طور کامل از محور مقاومت دور کرد. نتانیاهو چگونه می‌تواند هدفی را تحقق ببخشد در صورتی که با خطر فروپاشی دولت ائتلافی مواجه است به نحوی که ضعیف‌ترین عضو آن به دنبال باج‌خواهی از نتانیاهو است. بنابراین ایشان در حدی نیست که بتواند ایران یا آن را تهدید کند.

چرا نتانیاهو حفظ آتش‌بس را به قیمت فروپاشی ائتلاف خود در کابینه این رژیم ترجیح داد؟

نه، نتانیاهو چیزی را بر دیگری ترجیح نداد؛ بلکه محاسبات او غلط بود. آنها فردی به نام لیبرمن را به عنوان وزیر جنگ داشتند که فردی بسیار کم تجربه در این زمینه بود. این شخص به مسائل خیالی و متوهمانه دل بسته بود. ایشان چشم به پست نخست‌وزیری داشت نه وزارت جنگ بلکه هدف اصلی خود را نخست‌وزیری قرار داده است. ایشان از همان ابتدا شکست خورد چرا که می‌گفت طی 48 ساعت سر هنیه را خواهم آورد. من این را با اطمینان کامل به شما عرض می‌کنم که نتانیاهو هیچگاه توافق با حماس را به فروپاشی کابینه ترجیح نداد. ایشان به یک تونل تاریک و بی‌انتهایی وارد شده که هیچ چاره‌ای جز آتش‌بس با حماس نداشت.

آیا نتانیاهو قربانی این استراتژی خود با حماس خواهد شد؟

بله، اکنون نتانیاهو در عرصه سیاست در یک فضای خطرناک و تهدید‌آمیز قرار گرفته است. البته دلایل متعددی وجود دارد. نتانیاهو به دنبال آن بود با هر ائتلاف و به هر نحو ممکن کابینه خود را تشکیل دهد. اکنون نیز نتیجه آن را شاهد هستیم. چرا که اعضای آن غیر‌منسجم و پراکنده تشکیل شده است و به همین دلیل با کوچک‌ترین مساله‌ای با خطر فروپاشی مواجه می‌شود. نتانیاهو از 120 کرسی تنها 30 کرسی را در اختیار دارد و اکنون کسانی که وی را اذیت می‌کنند همراهان او بودند ولی در حال حاضر بیش از اپوزیسیون رسمی او را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهند.

پس فکر می‌کنید نتانیاهو قربانی می‌شود؟

بله فکر می‌کنم اینگونه خواهد شد.

فتح اکنون در ضعیف‌ترین حالت خود قرار دارد. آیا حماس به دنبال جایگزینی خود در مجامع بین‌المللی به عنوان نماینده مردم فلسطین است یا خیر؟

ما از اینکه حماس یا گروه دیگری نماینده مردم فلسطین باشد، هیچ نگرانی نداریم. زیرا تنها افرادی که مشخص می‌کنند چه کسی رهبر و نماینده مردم فلسطین در مجامع بین‌المللی باشد، خود مردم فلسطین هستند. بنابراین هر رهبری مشروعیت خود را از مردم می‌گیرد. در سال 2006 نیز شاهد بودیم که مردم حرف خود را زدند. ما رویاپرداز نیستیم و معتقدیم هیچ حزبی نه حماس و نه فتح نمی‌تواند به تنهایی مردم فلسطین را رهبری کند. بنابراین ما نمی‌خواهیم جایگزین کسی باشیم. ذائقه مردم عوض شده است. ما شاهد دو برنامه بودیم که یکی شکست خورد و دیگری موفق بود. البته شکست و موفقیت نیز نسبی است. چرا که ما معتقدیم که موفقیت اصلی بیرون راندن دشمن و زوال اشغالگر است. این به معنای آن نیست که ما دنبال روابط گسترده بین‌المللی نباشیم. ما به لطف خدا موفقیت‌هایی به دست آوردیم که می‌توان در خصوص آن صحبت کرد.

چشم‌انداز حماس چیست، آیا علاقه‌مند نیست که به عنوان نماینده مردم فلسطین در مجامع بین‌المللی شناخته شود؟

این سوال حساسی است. اما یک تفاوت وجود دارد که یک گروه یا حزب به دنبال منافع حزبی یا منافع ملی است. بنابراین ملت ما یک ملت آگاه و داناست. از همین رو می‌تواند حکم کند گروهی که نمایندگی آنها را بر‌عهده گرفته، می‌تواند نماینده مردم باشد یا خیر و اینکه به دنبال منافع حزبی یا ملی است. از نظر حماس ما قصد داریم امانت‌دار خوبی باشیم. البته این موضوع هم در چارچوب توافق ملی است نه حزبی؛ در نهایت به دنبال نمایندگی و رهبری واقعی هستیم که به دنبال خواسته‌ها و مطالبات مردم باشد. اکنون دیگر چیزی به اسم اختلاف میان فتح و حماس وجود ندارد. الان حزبی به نام فتح داریم که در تعارض همه توافق‌های ملی است. اکنون مساله متفاوت است. در حال حاضر اختلاف بین فتح و حماس نیست. اکنون تبدیل به اختلاف با فتح و مجموعه‌ای از گروه‌های فلسطینی است. من شخصی هستم که مسوولیت دارم و مسوول حرفی که بیان می‌کنم نیز هستم. در حال حاضر دو مساله است. یکی اجماع ملی در یک جبهه است. در طرف دیگر یک شخص رییس وجود دارد که هم تشکیلات خودگردان و حکومت را در دست دارد و هم پول و امکانات در اختیار دارد که ایشان با هرگونه توافق ملی مخالفت می‌کند.

منظور شما آقای محمود عباس است؟

بله شخص ایشان.

یعنی شما جریان فتح را از آقای محمود عباس جدا می‌دانید؟

اکنون حتی در داخل فتح نیز اجماعی روی محمود عباس نیست. عباس بدون ابزار حکومتی و پول نمی‌توانست هیچ اختیاری در آنجا داشته باشد. یک گروه عمده‌ای در داخل جریان فتح قرار دارند که اصلا عباس را به رسمیت نمی‌شناسند.

یعنی آقای عباس به شکل دیکتاتورگونه تشکیلات را هدایت می‌کند؟

بله دقیقا.

فتح تا چه حد روی شکست آتش‌بس میان حماس و اسراییل تاثیرگذار بود؟

من بار دیگر به شما عرض می‌کنم این نقش فتح نبود بلکه نقش شخص عباس بود. یک نظامی وجود دارد و یک رییس در صدر آن قرار دارد. ما خواسته‌ای داریم که طبق قوانین این رییس دوره ریاستش به پایان رسیده و باید به سمت برگزاری انتخابات و تعیین رییس جدید پیش برویم. ایشان موافق نیست./اعتماد