اعتراض فراجناحی به حذف پخش زنده مناظره‌ها
صحبت‌های رئیس جمهوری و اعلام موضع صریح او اما دلیلی نبود تا رسانه‌های منتقد خط خبری خود را تغییر دهند. باشگاه خبرنگاران جوان، وابسته به صدا و سیما در مصاحبه‌های مختلفی از قول چهره‌های سیاسی این تصمیم را به دولت نسبت داد.
کمیسیون تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری دیروز برای بازنگری در مصوبه جنجالی خود تشکیل جلسه داد، اما تصمیم گیری نهایی به امروز موکول شد نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، سازمان صدا و سیما و خطیب جمعه تهران از جمله معترضان اصلی پخش ضبط شده مناظره‌ها هستندتوپ مخالفت با پخش زنده مناظره‌های تلویزیونی با هدایت صدا و سیما به زمین دولت فرستاده شد. هرچند حسن روحانی اولین کسی بود که بعد از اعلام مخالفت کمیسیون تبلیغات انتخابات با پخش زنده مناظره‌ها، از این تصمیم انتقاد کرد اما طیف رقبایش، وزارت کشور او را متهم به اخذ این تصمیم می‌کنند. در همین حال زمزمه‌هایی هم درباره احتمال تغییر این تصمیم به گوش می‌رسد، هر چند پورعلی مطلق، دبیر ستاد انتخابات کشور گفته که «هنوز نظر کمیسیون تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری درباره نحوه پخش مناظره‌ها تغییر نکرده است.» با این وجود احسان قاضی‌زاده، عضو هیأت نظارت بر صدا و سیما در گفتوگو با «خانه ملت» از «تشکیل جلسه ویژه کمیسیون تبلیغات انتخابات برای تجدید نظر در پخش غیرزنده مناظرات انتخاباتی» خبر داده است. اما هنوز هیچ خبر دقیقی مبنی بر تجدید نظر در این تصمیم اعلام نشده است.
پاس صدا و سیما به منتقدان دولت
شامگاه پنجشنبه، دقایقی بعد از پایان جلسه کمیسیون تبلیغات انتخابات حمله به دولت از طرف رسانه‌های منتقد آغاز شد. اولین حمله را صدا و سیما آغاز کرد، با گزارشی که این گونه شروع می‌شد: «سخنگوی ستاد انتخابات بررسی تبلیغات انتخاباتی ریاست جمهوری که به ریاست وزارت کشور تشکیل شده بود، گفت مناظره‌های انتخاباتی این دوره ضبطی خواهد بود. به عبارت دیگر، بر اساس تصمیم این کمیسیون، مناظرات بین نامزدها زنده پخش نخواهد شد. از سوی دیگر رسانه ملی آمادگی‌اش را برای پخش زنده این مناظرات اعلام کرده.» دقایقی بعد علی عسکری، رئیس سازمان صدا و سیما هم شخصاً وارد گود انتقادات شد و اعلام کرد: «با وجود اصرار رسانه ملی برای پخش زنده مناظره‌های انتخاباتی متأسفانه کمیسیون تبلیغات انتخابات در جلسه روز پنجشنبه ۳۱ فروردین خود به ریاست وزیر کشور با این پیشنهاد مخالفت و پخش غیرزنده مناظره‌ها را تصویب کرد.» این اعلام نظر و خصوصاً تأکید بر ریاست وزارت کشور در کمیسیون یادشده نقطه آغاز خوبی برای رسانه‌های منتقد بود تا دولت را مسبب این تصمیم معرفی کنند. هر چند رئیس جمهوری خود اولین نامزد انتخاباتی بود که نسبت به این تصمیم واکنش منفی نشان داد و اعلام کرد: «ظاهراً تصمیم‌هایی درباره شیوه مناظره گرفته شده است. من طرفدار آن شیوه‌ای هستم که آزادترین شیوه باشد.» وی شامگاه پنجشنبه در جمع نخبگان استان فارس گفت: «اگر چه من به عنوان رئیس جمهوری مسئول اجرای انتخابات هستم، اما نمی‌خواهم در اموری که قانون به بخش‌هایی واگذار کرده، مداخله کنم و امیدوارم ستاد تبلیغات انتخابات کشور، تجربه‌ها را بار دیگر مرور و تصمیماتی که راجع به نحوه مناظره‌های انتخاباتی اتخاذ شده، بررسی کند.»
بهانه‌ای جدید برای حمله به دولت
صحبت‌های رئیس جمهوری و اعلام موضع صریح او اما دلیلی نبود تا رسانه‌های منتقد خط خبری خود را تغییر دهند. باشگاه خبرنگاران جوان، وابسته به صدا و سیما در مصاحبه‌های مختلفی از قول چهره‌های سیاسی این تصمیم را به دولت نسبت داد. این رسانه از جمله از قول الیاس نادران خطاب به دولت نوشت: «ناکارآمدی‌ها با «مناظره ضبطی» جبران نمی‌شود.» همچنین حسین نقوی حسینی از نمایندگان مخالف دولت هم در گفتوگو با این خبرگزاری از «فشار دولت» به عنوان عامل لغو مناظره‌های زنده یاد کرد. در دیگر رسانه‌های مخالف دولت هم اوضاع به همین شکل بود. خبرگزاری فارس در 16 مصاحبه مجزا با فعالان سیاسی و چهره‌های اصولگرا، دولت را عامل این تصمیم معرفی کرد و با تیترهایی نظیر «صدا و سیما به صورت فزاینده مانورهای تبلیغاتی دولت را پوشش می‌دهد»، «صدا و سیما باید مظهر عدالت‌خواهی باشد نه رانت تبلیغاتی دولتی‌ها»، «صدا و سیما به ستاد انتخاباتی رئیس جمهوری تبدیل شده است»، «روحانی از حضور در مناظرات و پاسخگویی به مردم نگرانی دارد»، «دولت از رسانه ملی سوء استفاده می‌کند» و «رسانه ملی نباید به دلیل مشکلات بودجه‌ای ویترین دولت شود»، به پوشش خبرهای مربوط به لغو مناظره‌های زنده پرداخت. خبرگزاری تسنیم، از دیگر رسانه‌های منتقد دولت هم در سلسله خبرهایی نوشت که هدف از لغو مناظره‌های زنده این بوده که روحانی در موقعیت پاسخگویی قرار نگیرد. رسانه‌های منتقد و مخالف دولت اما اعتراض سریع و رسمی رئیس جمهوری به این تصمیم را پوشش چندانی ندادند. این همه در حالی است که کمتر از یک روز قبل از تصمیم کمیسیون تبلیغات انتخابات، عزت‌الله ضرغامی یکی از چهره‌های اصولگرای منتقد دولت و رئیس اسبق سازمان صدا و سیما گفته بود: «امیدوارم مشاوران رئیس جمهوری، ایشان را از شرکت در مناظره‌های انتخاباتی منصرف نکنند.»
صف نامزدهای ناراضی
البته از میان منتقدان دولت، رقبای اصلی حسن روحانی هم نسبت به این تصمیم واکنش منفی نشان دادند. ابراهیم رئیسی شامگاه پنجشنبه اعلام کرد: «اینجانب از مناظره زنده به‌عنوان یکی از راه‌های شناخت در افکار عمومی استقبال می‌کنم و این را حق مردم بزرگوار و هوشمند کشورمان می‌دانم. مردم باید بتوانند از طریق رسانه ملی به صورت زنده شاهد مناظره رقبا در محیطی عادلانه بر مبنای رعایت اصول اخلاق اسلامی باشند.» همزمان با او هم محمدباقر قالیباف در حاشیه همایش شهدای مدافع حرم کرمانشاه با انتقاد از لغو زنده بودن برنامه مناظره‌ها از کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات خواست که با درخواست عمومی برای برگزاری مناظره‌های آزاد و زنده موافقت و همراهی کند. مصطفی هاشمی طبا، دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری اما به خبرگزاری فارس گفت: «برای مناظره زنده و مرده آمادگی دارم.» میرسلیم، نامزد مورد حمایت حزب مؤتلفه هم به خبرگزاری فارس گفت: «عدم پخش زنده مناظره‌ها خلاف حقوق شهروندی است.»
اولین نامزد معترض
با این همه در جریان موافق دولت هم همه تقاضاها معطوف به تجدید نظر در این تصمیم بود. به جز اینکه حسن روحانی خود به عنوان اولین نامزد انتخابات معترض چنین تصمیمی شد، حسام‌الدین آشنا مشاور فرهنگی رئیس جمهوری هم در کانال تلگرامی خود به‌نقل از رئیس جمهوری نوشت که آقای روحانی خواستار تجدید نظر در مصوبه کمیسیون نظارت بر تبلیغات انتخابات شده است. همچنین غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هم در نامه‌ای به وزیر کشور، خواستار تجدید نظر در پخش ضبط شده مناظره‌های انتخاباتی برای افزایش مشارکت عمومی شد. در همین حال غلامرضا کاتب، عضو هیأت نظارت بر صدا و سیما به خبرگزاری ایسنا گفت: «عدم پخش زنده مناظره‌ها پیشنهاد وزیر کشور و دولت نبوده و او هم تنها یک عضو از کمیته تبلیغات است.»
بیانیه وزارت کشور
در میان این بحث‌ها اما ترکیب آرایی که منجر به لغو مناظره‌های زنده گردید، معلوم نشد. بر اساس ماده 63 قانون انتخابات ریاست جمهوری، اعضای کمیسیون بررسی تبلیغات این انتخابات شامل 5 عضو یعنی دادستان کل کشور یا نماینده تام‌الاختیار او، وزیر کشور یا نماینده تام‌الاختیار او، دبیر هیأت اجرایی مرکزی انتخابات، رئیس شورا یا یکی از اعضای شورای نظارت بر صدا و سیما به انتخاب شورا و رئیس سازمان صدا و سیما یا نماینده تام‌الاختیار او می‌باشد.
از این ترکیب دو نفر از دولت و سه نفر از خارج از دولت هستند. اعضای کمیسیون مذکور تأکید دارند که تصمیم اتخاذ شده یک تصمیم جمعی بوده است. در این میان ظهر دیروز وزارت کشور در واکنش به حملاتی که طیف منتقدان به دولت انجام داده بودند و لغو مناظره زنده را تصمیم دولت خواندند، اقدام به صدور اطلاعیه کرد. در اطلاعیه وزارت کشور تأکید شده است: «از 5 عضو کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری، فقط 2 عضو آن مربوط به وزارت کشور یا هیأت مرکزی اجرایی انتخابات هستند.» وزارت کشور دلیل صدور این اطلاعیه را «فضاسازی و تلاش برخی رسانه‌ها در جهت انتساب مصوبه کمیته تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری درخصوص پخش غیر زنده مناظره‌های تلویزیونی انتخابات ریاست جمهوری به وزارت کشور» خوانده است.
در این بیانیه همچنین با انتقاد از رویکرد صدا و سیما و دیگر رسانه‌هایی که از بودجه عمومی استفاده می‌کنند، آمده است: «رسانه‌هایی که به هر مقدار از منابع عمومی بهره می‌برند، به تصریح ماده 68 قانون انتخابات ریاست جمهوری از انجام هرگونه فعالیت تبلیغاتی له یا علیه نامزدها، تا پایان مهلت قانونی تبلیغات منع شده‌اند. اجرای این تکلیف قانونی از سوی این رسانه‌ها به دقت در ستاد انتخابات کشور رصد می‌شود و با هرگونه تخلف در این زمینه قاطعانه برخورد قانونی صورت می‌پذیرد.»
تصمیم‌گیری قبل از اعلام نامزدها
نهایتاً اما عصر دیروز احسان قاضی‌زاده هاشمی، عضو کمیسیون تبلیغات اعلام کرد که این کمیسیون به دلیل تقاضاهای مکرر نامزدها برای بررسی تجدید نظر در تصمیم قبلی خود تشکیل جلسه می‌دهد. او همچنین در گفتوگو با «ایران» درباره دلیل اتخاذ چنین تصمیمی این گونه توضیح داد: «کمیسیون تبلیغات روز پنجشنبه زمانی این تصمیم را گرفت که هنوز نتیجه بررسی صلاحیت‌ها اعلام نشده بود و ما بر اساس برخی پیش‌بینی‌ها و برای جلوگیری از ایجاد تنش به چنین نظری رسیدیم. اما بعد از مشخص شدن ترکیب نامزدها و برطرف شدن برخی نگرانی‌ها، امکان تجدید نظر در آن تصمیم به وجود آمده است.» این سخنان قاضی‌زاده هر چند اشاره‌ای مستقیم به حضور محمود احمدی‌نژاد ندارد اما می‌تواند ناظر به برخی نگرانی‌ها از جانب او باشد. خصوصاً با توجه به سابقه وی در مناظره‌های سال 88.
با این حال رفتار دوگانه صدا و سیما در این خصوص قابل تأمل است. اگر چه رئیس این سازمان بر آمادگی صدا و سیما برای پخش زنده مناظره‌ها تأکید کرده اما شیوه اطلاع‌رسانی آنها که توپ این تصمیم بحث برانگیز را به زمین دولت انداخته است، رویکرد انتقادی این رسانه در مقابل دولت را یادآور می‌شود.
دیروز هر چند احسان قاضی‌زاده، عضو کمیسیون تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری اعلام کرد که به دلیل اعتراض نامزدها و چهره‌های سیاسی به مناظره‌های ضبط شده، این کمیسیون تشکیل جلسه خواهد داد اما این جلسه درباره موضوع مناظره‌ها به نتیجه نرسید. به گزارش فارس، احسان قاضی‌زاده پس از پایان جلسه عصر دیروز این کمیسیون در صداوسیما در جمع خبرنگاران گفت: در این جلسه درباره پخش زنده مناظره نامزدها تصمیمی اتخاذ نشد. نقطه نظرات کارشناسی مطرح شد. ما پنجشنبه مصوباتی داشتیم ودیروز نقطه نظراتی مطرح شد. وی افزود: موضوع پخش زنده شدن یا نشدن مناظره‌ها قرار است در جلسه امروز (شنبه) کمیسیون نهایی شود. همچنین مصوب شد که 3 مناظره برای نمایندگان کاندیداها برگزار شود.
منبع:ایران
ارسال نظر
