حماسه‌اي كه قرار است در اسفندماه به نام حماسه حضور ملت در پاي صندوق‌هاي راي نام بگيرد در اين مرحله هنوز به طور كامل آماده نشده است. بدين معنا كه در اين مقطع بيش از آنكه درباره ليست‌هاي انتخاباتي و حضور درانتخابات بحث به ميان بيايد صداي برخي از ردصلاحيت‌ها شنيده مي‌شود كه در جامعه نيز به گوش می‌رسد. نكته قابل تامل در اينجاست كه قبلا معمولا يك جريان جامه انتقاد بر تن مي‌كرد اما براي اين انتخابات اصلاح‌طلبان و اصولگرايان به يك وحدت مشترك در انتقاد رسيده‌اند. آن طوركه در سايت‌هاي خبري آمده است، از 54 نامزد حزب اعتماد ملي، تنها يك نفر تاييد شده است. حزب ديگر اصلاح‌طلبان يعني مردم‌سالاري بيش از 60 چهره خود را نامزد نمايندگي كرد ولي كمتر از 10نفر آنان تاييد صلاحيت شده‌اند. از 100 نامزد مورد حمايت كارگزاران سازندگي هيچ‌يك تاييد صلاحيت نشدند. نامزدهاي مورد حمايت انجمن اسلامي مدرسين دانشگاه‌ها، همگي ردصلاحيت شدند. حزب اعتدال و توسعه طرفدار دولت در سراسر كشور از حدود 340 نفر براي نامزدي مجلس دعوت كرد اما صلاحيت حدود 300 نفرشان احراز نشد. از تعداد 26 نامزد انجمن اسلامي جامعه پزشكي و 146 نامزد حزب اتحاد ملت ايران هم كسي تاييد نشد.

اعتقاد و ايمان امري قلبي است

علي مطهري از جمله منتقدان به برخی ردصلاحیتهاست. او كه براي حضور دراين دوره از انتخابات در ابتدا آن چنان تمايلي از خود نشان نداد و بالاخره با رايزني برخي براي ثبت‌نام اقدام كرد اكنون معتقد است كه دلايل عدم احراز يا ردصلاحيت‌ها بايد بيان شود. نماينده مردم تهران در مجلس نهم گفت: وقتي اعلام مي‌شود يك نامزد به استناد ماده ۲۸ ردصلاحيت شده، يعني اعتقاد شخصي و التزام عملی آن نامزد به اسلام دچار مشكل است؛ درحالي كه اعتقاد و ايمان امري قلبي و غيرقابل تشخيص است. علي مطهري افزود: استنادهايي كه به عنوان دليل ردصلاحيت اعلام شد، براي خيلي از افراد غيرقابل قبول است. نماينده مردم تهران يادآور شد: اسلام درباره اعتقاد ديني و ايمان تنها به شهادتين قائل است و فارغ از آن، هنگامي كه از اعتقاد و ايمان صحبت مي‌كنيم، درواقع درباره امري قلبي صحبت مي‌كنيم كه براي كسي قابل تشخيص نيست و نه من مي‌توانم درباره ايمان شما اظهارنظر كنم و نه شما مي‌توانيد درباره ايمان بنده، نظري بدهيد. درباره مساله التزام عملی به اسلام نيز هنگامي كه چنين ادعايي راجع به كسي مطرح مي‌شود، يعني آن فرد مرتكب گناه كبيره مثل شرب خمر شده است و سوال اينجاست كه چگونه مي‌توان چنين ادعايي را ثابت كرد. او با بيان اينكه نمي‌توان بي‌دليل عدم احراز صلاحيت افراد را به استناد بند يك ماده ۲۸ اعلام كرد، يادآور شد: اين ادعا معاني بسياري دارد و گاهي به يك روحاني اعلام مي‌شود كه به استناد بند يك ماده ۲۸ صلاحيت كانديداتوري مجلس را ندارد و اين درحالي است كه آن فرد روحاني سال‌ها به عنوان امام جماعت گروهي از مردم نماز خوانده و مردم به او اقتدا كرده‌اند و به نظر مي‌رسد بايد اين مشكلات سريع‌تر حل شود. احتمالا منظور مطهري ردصلاحيت حجت‌الاسلام اشرفي اصفهاني باشد. محمداشرفي اصفهاني گفت: علت ردصلاحيت من را عدم پايبندي به اسلام مطرح مي‌كنند. در حالي كه حداقل 50 سال بنده امام جماعت بوده‌ام و اين عمامه را آيت‌ا... بروجردي در سال ٣٨ بر سر من گذاشته است. وي تصريح كرد: بنده به اصرار رئيس دولت اصلاحات و آقاي هاشمي به عرصه انتخابات مجلس آمدم و از نتيجه آن بسيار متعجب شده‌ام.

اعتراض دو آقازاده

اما به هر حال اين آقازادگان پس از ردصلاحیت همانند ديگر كانديداهايي كه نتوانستند از سد احراز صلاحیت‌ها عبور كنند به فكر شکایت افتادند. علي مطهري ديروز در پاسخ به اين سوال كه آيا در جلسات رايزني نمايندگان با رئيس مجلس حضور داشته يا خير، گفت: در اين جلسات شركت نمي‌كنم و همانطور كه در روز ثبت‌نام اعلام كرده‌بودم، اعتراض مي‌كنم، اما التماس نمي‌كنم. او افزود: دلايلم را در اعتراض به ردصلاحيتم به صورت مكتوب تقديم شوراي نگهبان كرده‌ام و آنها درصورتي كه دوست داشته‌باشند به درخواست من رسيدگي مي‌كنند و در غير اين‌صورت هم كاري از دست من ساخته نيست. مطهري همچنين در واكنش به ميزان تاثيرگذاري رايزني‌هاي سياسي براي تغيير در وضعيت ردصلاحيت‌شدگان، اظهار داشت: اين رايزني‌ها اتفاق مثبتي است و شخص رئيس‌جمهور به عنوان مسئول اجراي قانون، طبق اصل ۱۱۳ قانون اساسي بايد در اين مساله به طور جدي ورود كند و به غير از رئيس‌جمهور، هر كسي كه بتواند كمكي به حل اين مشكل كند، بايد تلاش خود را انجام دهد تا با انجام مذاكرات اين فضا را تغيير دهد. اين نماينده مجلس بيان داشت: تمام اين بحث‌ها براي بالابردن مشاركت مردم است و فكر مي‌كنم با اين وضعيت رسیدن به مشاركت حداكثري در انتخابات سخت می‌شود بنابراين همه وظيفه دارند براي اصلاح اين وضعيت تلاش كنند. اشرفي اصفهاني اما به موضوع ديگري اشاره كرد و يكي از نشریات نوشت كه او از تهيه فهرستي از ردصلاحیت شده‌ها توسط حسن روحاني براي رايزني با مقام معظم رهبري خبر داد و گفت: با خوش‌بيني تمام اميدواريم شوراي نگهبان اقدام هيات‌هاي نظارت را بازبيني كند و وضعيت كانديداهاي انتخابات اينگونه باقي نماند. وي افزود: قطعا فقهاي شوراي نگهبان به اين مساله رسيدگي خواهند كرد همچنين اشرفي اصفهاني افزود: آقاي روحاني بسيار محكم براي حل و فصل ماجراي ردصلاحیت‌ها ايستاده است، از همين رو نبايد خيلي نگران بود.

 

معاون اجرایی شورای نگهبان خبر داد

احتمال افزایش 15 درصدی تاییدصلاحیت‌ها

معاون اجرایی و امور انتخابات شورای نگهبان با تاکید بر این که مساله صلاحیت‌ها قطعی نشده و بررسی‌ها در شورای نگهبان همچنان ادامه دارد، ملاک این شورا را عمل به قانون عنوان و تاکید کرد که هیچ رایزنی رسمی با شورای نگهبان درباره موضوع ردصلاحیت‌ها انجام نشده است. سیامک ره پیک با اشاره به آمار بررسی صلاحیت‌های داوطلبان مجلس خاطرنشان کرد: الان در مرحله هیات‌های نظارت استانی و مرکزی حدود 40درصد تایید صلاحیت شدند؛ حدود 26 درصد ردصلاحیت شدند و حدود 29 درصد نیز عدم احراز شدند، البته تعدادی هم انصرافی داشتیم. وی اضافه کرد: در دوره قبل یعنی مجلس نهم در این مرحله که هیات مرکزی نظارت باشد، درصد تایید شده‌ها 46 درصد بوده است، در دوره هشتم، حدود 40درصد بود، البته بعد از این که مراحل بعدی طی شد و افراد مدارکی را ارائه می‌کنند در ادوار گذشته این رقم شاید 10 یا 15درصد افزایش یافته باشد.وی بیان کرد: این احتمال در این دوره نیز وجود دارد که بعد از بررسی‌ها بویژه در مورد کسانی که عدم احراز خورده‌اند این آمار افزایش یابد. از تعداد 12 هزار شرکت کننده داوطلب برای انتخابات مجلس دهم، سه هزار و خرده‌ای افرادی بودند که سابقه شرکت در انتخابات مجلس را داشتند و بیش از هشت هزار نفر برای اولین بار در این مسیر قرار گرفتند. ره پیک در پاسخ به سؤالی درباره متهم کردن شورای نگهبان به برخورد جناحی در بررسی صلاحیت ها، تصریح کرد: شورای نگهبان به شرایطی که در قانون آمده توجه می‌کند، ما در بندهایی که در قانون آمده چیزی به نام جناح سیاسی نداریم. ره پیک درباره امکان مداخله و رایزنی برخی مقامات از جمله رئیس‌جمهور یا رئیس مجلس و انتشار اخباری مبنی بر احتمال تشکیل کارگروهی در این باره در مجلس شورای اسلامی، اظهار داشت: ما اطلاع رسمی نداریم از این که گروهی تشکیل شده باشد، رایزنی رسمی نیز صورت نگرفته است. در همه دوره‌ها اشخاص بعد از موضوع صلاحیت‌ها تماس می‌گیرند، توصیه می‌کنند، الان هم هست، اما این که گروهی تشکیل شده باشد چنین گروهی را نداریم. وی درباره انتشار اخباری مبنی بر رایزنی رئیس مجلس با شورای نگهبان، گفت: هر کسی ممکن است با یک عضو و یا دبیر شورای نگهبان صحبت کند، اما با شورای نگهبان کسی رایزنی به این معنا نکرده است. ره پیک خاطرنشان کرد: ممکن است ایشان(رئیس مجلس) و یا هر فرد دیگر صحبت بکند اما ما در شورای نگهبان جلسه‌ای در این باره نداشته ایم. تشخیص اجتهاد و این که چه کسی شرط علمی را دارد، طبق قانون بر عهده فقهای شورای نگهبان است، اگر تشخیص دادند که فردی نیاز به آزمون ندارد به آنها اعلام کرده‌اند و افرادی هم که می‌بایست در امتحان شرکت می‌کردند نیز به آنان اعلام شده بود. معاون اجرایی و امور انتخابات شورای نگهبان در پاسخ به این سؤال که آیا ممکن است تصمیم دیگری گرفته شود، بیان کرد: اصل بر شرکت در آزمون بوده است، اگر قرار است که خارج از این تصمیم بگیرند فقها باید اعلام کنند، آزمون به عنوان اصل و قاعده مطرح شده است.